Yükselen maliyetler ve kredi faizleri, araç kiralama sektörünü daraltsa da "sahiplik yerine kullanım" trendi hızla yayılıyor. TOKKDER'in çarpıcı verilerine göre, hibrit ve elektrikli araçların payı artarken, sektörün vergi katkısı 11 milyar TL’yi aştı. Uzmanlar, finansmana erişim kolaylaştığında sektörün yeniden büyüyeceğini öngörüyor.
Tüm Oto Kiralama ve Mobilite Kuruluşları Derneği (TOKKDER) tarafından açıklanan 2024 yılı birinci çeyrek verilerine göre, operasyonel araç kiralama sektörü daralma eğilimini sürdürüyor. Geçtiğimiz yılın sonuna kıyasla araç sayısı yüzde 3,8 azalarak 242 bin 200’e geriledi. Sektörün aktif büyüklüğü ise 292 milyar TL olarak gerçekleşti.
Yapılan açıklamaya göre, artan kredi faizleri ve yükselen kira maliyetleri, şirketleri operasyonel kiralamadan uzaklaştırırken, talepte düşüş yaşanmasına neden oldu. TOKKDER Yönetim Kurulu Başkanı Kağan Yaşa, sektörde yaşanan bu küçülmenin ana nedeninin finansmana erişim zorluğu ve enflasyon baskısı olduğunu vurguladı.
RAPOR, ARAÇ PARKINDAKİ DÖNÜŞÜME DE DİKKAT ÇEKTİ.
Benzinli araçların oranı yüzde 60,7’ye yükselirken, dizel araçların payı yüzde 28,8’e geriledi. Hibrit ve elektrikli araçların toplam payı ise yüzde 10,4’e ulaşarak yükselişini sürdürdü.
Sektörün tercih ettiği araç türlerinde sedanlar yüzde 44,3 ile liderliğini sürdürürken, otomatik vitesli araçların oranı yüzde 81,9 olarak kaydedildi. Kompakt sınıf araçlar yüzde 47 ile en çok tercih edilen segment olurken, hafif ticari araçların park içindeki oranı da yüzde 7,1’e çıktı.
SEKTÖRÜN VERGİ KATKISI 11 MİLYAR TL'Yİ AŞTI
Sektör, yılın ilk üç ayında 11 milyar TL’lik vergi ödeyerek ekonomiye önemli katkı sağladı. Ancak, araç kiralama gider sınırı ve GPS zorunluluğu gibi mali düzenlemelerin sektör üzerinde maliyet baskısı oluşturduğuna dikkat çeken TOKKDER, bu yüklerin hafifletilmesinin sektörün toparlanmasına katkı sağlayacağını ifade etti.
ARAÇ SAHİPLİĞİ YERİNE KULLANIM TRENDİ HIZ KAZANIYOR
“Sahiplik yerine kullanım” modelinin giderek yaygınlaştığını belirten Yaşa, büyük ölçekli şirketlerin bu modeli benimsemeye başladığını, ancak KOBİ’lerin henüz yeterince farkında olmadığını söyledi. Sektördeki müşteri sayısının 2021 yılında 28 bin 300 iken, 2025 itibarıyla 20 bin 900’e kadar düşmesinin beklendiğini de açıkladı.
Yaşa, araç kiralamanın şirketlere hem maliyet hem de operasyonel açıdan avantaj sağladığını belirterek, sektörün yeniden büyüme sürecine girmesi için finansman kolaylıklarının artırılması gerektiğini vurguladı.
Uzmanlara göre, enflasyonun düşmesi ve krediye erişimin kolaylaşması durumunda Türkiye'de operasyonel kiralama sektörü yeniden büyüme ivmesi yakalayabilir. Avrupa’da araç satışlarının yüzde 57’si kiralama üzerinden yapılırken, bu oran Türkiye’de henüz yüzde 15 seviyesinde.