Sanayi üretimi, yüksek maliyetler ve belirsizlikler nedeniyle toparlanmakta zorlanırken, tüketim artmaya devam ediyor. Sanayi üretimindeki yavaşlamaya dikkat çeken Hakan Kara, “Bu tablonun düzelmesi için Merkez Bankasına faiz indirimi için daha fazla alan açılması gerekiyor" dedi. İris Cibre ise, “Sanayi gittikçe kötüleşiyor, enflasyonda yavaşlamaya işaret ediyor. Talepte belirgin bir düşüş var, ancak fiyat artışları devam ediyor. Bu, ekonomide kırılganlık yaratıyor” değerlendirmesinde bulundu.
Sanayi üretimi, küresel ekonomik koşullar, yüksek maliyetler ve iç piyasadaki belirsizlikler nedeniyle toparlanmakta zorlanıyor. Buna karşılık tüketim artmaya devam ediyor. Ekonomistler, sanayi üretimindeki yavaşlamanın ekonomik büyüme üzerindeki risklerine dikkat çekerken, fiyat artışlarının talepteki daralmaya rağmen sürdüğünü vurguluyor.
'TABLONUN DÜZELMESİ İÇİN KAMU HARCAMALARININ KISILMASI GEREKİYOR'
Eski Merkez Bankası Başekonomisti Hakan Kara, mevcut ekonomik tabloyu değerlendirerek, “Tüketim artmaya devam ederken sanayi üretimi başını kaldırmakta güçlük çekiyor” ifadelerini kullandı.
Sanayideki yavaşlamanın devam etmesi halinde ekonomik dengeler üzerinde baskı oluşabileceğini belirten Kara, çözüm önerileri sunarak “Bu tablonun düzelmesi için verimsiz kamu harcamalarının kısılması, programa güveni artıracak kurumsal düzenlemeler yapılması ve Merkez Bankasına faiz indirimi için daha fazla alan açılması gerekiyor” dedi.
TALEPTE ZAYIFLAMA, FİYATLARDA ARTIŞ
Ocak ayında ticaret satış hacmi aylık yüzde 4,1, yıllık ise yüzde 5,3 daraldı. Ancak cirolar aylık yüzde 1,6, yıllık ise yüzde 35,4 artış gösterdi. Ekonomist İris Cibre, bu tabloya ilişkin “Bu data ile talebin önemli oranda düşmesine rağmen fiyatların arttığına işaret ki zaten bunu Ocak enflasyon datasında görmüştük” dedi.
Perakende sektöründe de benzer bir eğilim dikkat çekiyor. Cibre, “Perakende endekslerinde de aynı durumu görüyoruz. Ciro aylık 4,6% artarken satış hacmi 2% artmış” diyerek fiyatların yükseldiğine vurgu yaptı. Tekstil sektörü ise daralma gösteren tek perakende kalemi olmaya devam ediyor. Cibre, “Satış hacimlerinde tekstildeki daralma dikkat çekmeye devam ediyor, hacmi aylık ve yıllık olarak tek düşen perakende kalemi” ifadelerini kullandı.
SANAYİ CİROLARI ZAYIF KALDI, İHRACATTA FİYAT KIRILIYOR
Sanayi ciroları, genel ticaret hacmine kıyasla daha düşük bir artış sergiledi. Cibre, “Yıllık ciro endeksi 35.4% artarken, sanayi ciroları ancak 25% artabilmiş. 2020 Temmuz’dan, COVID’den beri en düşük artış oranı oldu. Sanayideki yavaşlama hızla devam ediyor” diyerek üretimdeki sıkıntılara dikkat çekti.
İhracatta ise baskının arttığı gözleniyor. Cibre, “Yurt dışı sanayi ciro endeksi ise 2023 Mayıs’tan beri en düşük seviyeye gerilemiş (aylık -3.8%, yıllık 20.2%). İhracatta fiyat kırıldığına işaret ediyor” diyerek dış ticarette yaşanan sıkıntılara vurgu yaptı.
'ŞUBAT VE MARTTA TOPARLANMA OLMADIĞI TAKDİRDE...'
Önümüzdeki dönemde ekonomik göstergelerin risk barındırdığı belirtiliyor. Cibre, “Bu veriler, Şubat, Martta toparlanma olmadığı takdirde enflasyon gerilerken, sanayinin de daralarak GSYH’de tekrar çeyreklik daralmaya işaret ediyor” uyarısında bulundu.
Sanayi üretiminin ivme kazanması için ekonomi politikalarında yeni adımlar atılması gerektiği belirtiliyor. Kara, “Bu tablonun düzelmesi için verimsiz kamu harcamalarının kısılması, programa güveni artıracak kurumsal düzenlemeler yapılması ve Merkez Bankasına faiz indirimi için daha fazla alan açılması gerekiyor” diyerek, ekonomi yönetimine yönelik önerilerini sıraladı.
