Merkez Bankası Başkan değişiminden sonra 4'üncü toplantısında da faiz değişikliği yapmadı. Yaz ayına rağmen oynak enflasyona vurgu yapan Merkez, fiyat artışlarının altını çizdi. Yüzde 19’a sabit bırakılan faizler sonrasında ekonomistler "Ölü taklidine devam. Nisan’dan bu yana faiz değişmedi. O arada enflasyon yüzde 16’dan yüzde 17,5’e yükseldi" yorumunu yaptı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında faiz değişikliği yapmadı. Merkez Bankası başkanı değişiminden sonra Şahap Kavcıoğlu 4’üncü kez politika faizinde değişiklik göstermeyerek, faizi yüzde 19 seviyesinde sabit tuttu. PPK metninde enflasyon risklerine vurgu yapılırken, para politikasındaki mevcut sıkı duruş kararlılıkla sürdürüleceği yinelendi.
Toplantı sonrası yapılan değerlendirme şöyle: "Gelişmiş ülkeler başta olmak üzere dünya genelinde aşılamanın hızlanması küresel ekonomide toparlanma sürecini desteklemektedir. Bununla birlikte, aşılama programlarında ilerleme kaydeden ekonomiler kısıtlamaları hafifleterek iktisadi faaliyette daha güçlü bir performans sergilemektedir. Küresel talepteki hızlı toparlanma, emtia fiyatlarındaki artış eğilimi, bazı sektörlerdeki arz kısıtları ve taşımacılık maliyetlerindeki artış uluslararası ölçekte üretici ve tüketici fiyatlarının yükselmesine yol açmaktadır. Yükselen küresel enflasyon ve enflasyon beklentilerinin uluslararası finansal piyasalar üzerindeki etkileri önemini korumaktadır."
Yurt içi iktisadi faaliyetlerin güçlü seyrettiğine değinen Merkez raporu, ikinci çeyrekte, salgın kısıtlamalarına ve finansal koşullardaki sıkılaşmaya bağlı olarak iç talebin bir miktar ivme kaybettiğini, dış talebin de gücünü koruduğunu aktardı. Aşılamanın toplumun geneline yayılarak hızlanması salgından olumsuz etkilenen hizmetler ve turizm sektörlerinin canlanmasına ve iktisadi faaliyetin daha dengeli bir bileşimle sürdürülmesine olanak tanıdığı da aktarılanlar arasında. Raporun devamı ise şöyle: "Ticari krediler ılımlı bir seyir izlemektedir. Son dönemde açılma ve ertelenmiş talebe bağlı olarak artış gösteren bireysel kredi kullanımında ise, alınan makroihtiyati tedbirlerin etkileri izlenecektir. Olumlu dış talep koşulları ve uygulanmakta olan sıkı para politikası cari işlemler dengesini pozitif etkilemektedir. İhracattaki güçlü artış eğilimi ve aşılamadaki kuvvetli ivmenin turizm faaliyetlerini canlandırmasıyla yılın geri kalanında cari işlemler hesabının fazla vermesi beklenmektedir."
YÜZDE 5 HEDEFİ YİNELENDİ
Elindeki tüm araçları fiyat istikrarı için kullanılacağını belirten raporda "Orta vadeli yüzde 5 hedefine ulaşıncaya kadar politika faizi, güçlü dezenflasyonist etkiyi muhafaza edecek şekilde, enflasyonun üzerinde bir düzeyde oluşturulmaya devam edilecektir. Fiyatlar genel düzeyinde sağlanacak istikrar, ülke risk primlerindeki düşüş, ters para ikamesinin başlaması, döviz rezervlerinin artış eğilimine girmesi ve finansman maliyetlerinin kalıcı olarak gerilemesi yoluyla makroekonomik istikrarı ve finansal istikrarı olumlu etkileyecektir" denildi.
SIKI DURUŞ MESAJINA DEVAM
Raporda şu ifadeler yer aldı: "Son dönemde ithalat fiyatları ve yönetilen/yönlendirilen fiyatlardaki artışların yanı sıra, talep koşulları, bazı sektörlerdeki arz kısıtları, açılmanın etkisiyle yaz aylarında enflasyonda görülebilecek oynaklıklar ve enflasyon beklentilerindeki yüksek seviyeler, fiyatlama davranışları ve enflasyon görünümü üzerinde risk oluşturmaya devam etmektedir.
Diğer taraftan, parasal sıkılaştırmanın krediler ve iç talep üzerindeki yavaşlatıcı etkileri gözlenmektedir. Enflasyon ve enflasyon beklentilerindeki yüksek seviyeler dikkate alınarak, Nisan Enflasyon Raporu tahmin patikasındaki belirgin düşüş sağlanana kadar para politikasındaki mevcut sıkı duruş kararlılıkla sürdürülecektir. Bu doğrultuda Kurul, politika faizinin sabit tutulmasına karar vermiştir."
"MERKEZ ÖLÜ TAKLİDİ YAPIYOR"
Merkez Bankası’nın faiz kararı ekonomistler tarafından da yorumlandı. Ekonomist Oğuz Demir "Ölü taklidine devam. Nisan’dan bu yana faiz değişmedi. O arada enflasyon yüzde 16’dan yüzde 17,5’e yükseldi. Yıl sonu beklentisi de yüzde 13’ten yüzde 15’e! ABD başta tüm dünyada enflasyon artıyor. TCMB sıkı duruşuna bu şekilde devam ediyor. TCMB’yi bilmem ama siz sıkı durun arkadaşlar!" dedi.
Bazı yorumlar ise şöyle oldu: "Enflasyon görünümünü bozan yükselen küresel enflasyon, güçlü iktisadi faaliyet, ithalat fiyatlarındaki artış, olumsuz beklentiler hepsinden bahsedilmiş ve faiz sabit bırakılmış. Faiz enflasyonun üzerinde olacağı sözü yinelenmiş ama ilave sıkılaşabilirim denmemiş. Önceki metinlerden farklı olarak cari işlemler dengesindeki iyileşme yerine önümüzdeki aylarda güçlü ihracat ve turizmle cari fazla verileceği söylenmiş."
"40 KERE TEKRAR EDİNCE OLMUYOR"
Ekonomist Uğur Gürses, faiz kararından önce şu yorumu yapmıştı: "Merkez Bankası’nın toplantısında, faiz indirmeyi bırakın arttırması gerekiyor. İleride arttırmak zorunda kaldığında, geç kaldıkça bedel büyüyecek. Sadece metinde ‘sıkı duruş’ mesajı vererek idare eden ‘diklenen güvercin’ görünümünden öteye geçemez."
Karardan sonra ise şöyle devam etti: "Beklediğim gibi: Metne 3 adet ‘sıkı’ kelimesi sokuşturulmuş, biri çıkarılmış. 40 kere denilince sıkı olunmuyor."
"BU GİDİŞE RAĞMEN SABİT"
Ekonomist Fatih Özatay "TCMB PPK faiz kararını açıkladı. Duyuruda ‘dezenflasyonist’ uydurma sözcüğü kullanılmaya devam edilmiş. Ama çok şükür ‘dedolarizasyon’ denmemiş, ‘ters para ikamesi’ denilmiş. Ha, faiz mi? Enflasyondaki bu gidişe rağmen sabit tutulmuş” dedi. Ekonomist Dr. Baki Demirel de şu yorumda bulundu:
"TCMB faizi sabit bıraktı. Kur artışının tek nedeninin cari açık olduğunu düşünüyor olamazlar diye umut etmeyi bıraktım. Enflasyonu ve kuru artıracak bu kadar risk sayıldıktan sonra faizi sabit tutmanın gerekçesini anlamadım doğrusu.” Ekonomist Iris Cibre de “ctrl c mayıs-ctrl v haziran-temmuz-ağustos fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edecektir" eleştirisini yaptı.
"ARTIŞ KELİMESİNİ KULLANMAK BİLE TEDİRGİN EDİYOR"
Analist Hakan Kara, enflasyondaki oynaklık mesajına değinerek "Yaz aylarında enflasyonda ‘artış’ değil ‘oynaklık’ olacakmış. Faizlerdeki artışı bir kenara koydum, enflasyonda bile ‘artış’ kelimesini kullan(a)mayan bir Merkez Bankası” dedi. Analist Fatih Sezer de “TCMB politika faizini sabit tutmuş. Başkan değiştikten sonra yapılan 4. toplantıda da indirim yapılmadı. Erdoğan daha önce Temmuz ve Ağustos’ta faiz indirimine işaret etmişti. Bakalım Ağustos’ta politika faizi inecek mi?” diye konuştu.
