Altın fiyatları hem dünyada hem Türkiye'de rekor üstüne rekor kırarken, eski Hazine Müsteşarı ve ünlü ekonomist Mahfi Eğilmez'den ezber bozan bir analiz geldi. Eğilmez, altındaki bu baş döndürücü yükselişi artan küresel ve yerel belirsizliklere bağlarken, Türkiye'deki altın talebinin görünenden farklı olabileceğine ve "kaçak altın" şüphesine dikkat çekti.
Altın yatırımcısı 2025'e adeta hücum ederek başladı. Dünyada ons fiyatı yılbaşından bu yana %24 artarak 3.237 dolara, Türkiye'de ise gram fiyatı %34 gibi çarpıcı bir oranla 3.960 TL'ye fırladı. Peki, bu durdurulamayan yükselişin arkasında ne var? Ekonominin saygın isimlerinden Mahfi Eğilmez, kişisel blogunda kaleme aldığı yazıyla bu sorunun yanıtını ararken, önemli uyarılarda bulundu.
TÜRK YATIRIMCI NEDEN DAHA ÇOK KAZANIYOR? EĞİLMEZ AÇIKLADI
Eğilmez, Türk altın yatırımcısının Amerikalı bir yatırımcıya göre neden %10 daha fazla kazandığını basit bir dille açıkladı: Dolar/TL kuru. Türk Lirası'nın yılbaşından bu yana dolara karşı %7,5 değer kaybetmesi, ons altındaki küresel artışa ek olarak Türk yatırımcıya ekstra bir getiri sağlıyor. Yani Türk yatırımcı, hem altının uluslararası değer artışından hem de TL'nin değer kaybından çifte kazanç elde ediyor.
ALTININ ŞİFRESİ: BELİRSİZLİK ENDEKSİ!
Mahfi Eğilmez'e göre altının asıl yükseliş nedeni basit: Artan belirsizlik. Dünya Belirsizlik Endeksi (WUI) ile altın fiyatları arasındaki paralelliğe dikkat çeken Eğilmez, endeksin yükseldiği dönemlerde altına olan talebin arttığını ve fiyatların tırmandığını grafiklerle ortaya koydu. 1990-2000 arası gibi belirsizliğin düşük olduğu dönemlerde altının sabit kaldığını belirten Eğilmez, 2025'te beklenen azalma yerine belirsizliklerin tam tersine arttığını vurguladı. Özellikle küresel ticaret savaşları ve jeopolitik gerilimlerin bu artışta rol oynadığını belirtti.
TÜRKİYE'NİN ÇİFTE RİSKİ VE "GİZLİ" ALTIN TALEBİ ŞÜPHESİ
Eğilmez, Türkiye'nin durumunun daha da karmaşık olduğuna işaret etti. Türkiye, küresel belirsizliklere ek olarak kendi iç dinamiklerinden kaynaklanan yüksek ve artan risklerle de boğuşuyor. Bu durum, doğal olarak altına olan talebi daha da körüklüyor. Ancak Eğilmez, kritik bir noktaya parmak basıyor: Türkiye'de Ağustos 2023'ten beri uygulanan altın ithalatı kotası. Bu kota nedeniyle resmi talep düşük görünse de, Eğilmez, ödemeler dengesindeki "net hata ve noksan" kalemine dikkat çekerek, Türkiye'ye kaçak yollarla altın giriyor olabileceği ve parasının da yine kayıt dışı yollarla dışarı çıkarıldığı yönünde ciddi emareler olduğunu ima etti.
GELECEK NE GETİRECEK?
Eğilmez, ABD'nin bazı gümrük vergilerini ertelemesi gibi adımların küresel belirsizliği bir miktar azaltabileceğini ve altına olan talebi dengeleyebileceğini belirtiyor. Ancak Türkiye özelinde henüz siyasal bir yumuşama ortamı oluşmadığı için, yurt içi altın talebini düşürecek bir gelişmenin ufukta görünmediğini ifade ediyor.
Mahfi Eğilmez'in bu analizi, altın fiyatlarındaki yükselişin sadece ekonomik değil, aynı zamanda küresel ve yerel belirsizliklerle ne kadar iç içe geçtiğini ve Türkiye özelinde dikkat edilmesi gereken farklı dinamikler olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor.
