Otomobilde bir gecede değişen yeni Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) sistemi, piyasada tam bir "karmaşa" yarattı. Duayen otomotiv editörü Halit Bolkan'ın da "içten yanmalılarda karmaşa arttı" diyerek özetlediği yeni düzenleme, bir yandan en uygun fiyatlı otomobillerin vergi oranını fahiş bir şekilde artırırken, diğer yandan yeni matrah (vergisiz fiyat) dilimleri nedeniyle bazı modellerde sürpriz indirimlerin kapısını aralayarak akılları karıştırdı.
EN UCUZ OTOMOBİLE EN BÜYÜK DARBE: EN DÜŞÜK ÖTV %70 OLDU!
Yeni düzenlemenin en şok edici etkisi, Türkiye'de en çok satılan ve vatandaşın en kolay ulaşabildiği, motor hacmi 1600 cc'yi geçmeyen otomobillerde yaşandı. Bugüne kadar %45, %50 gibi oranlarla başlayan bu segmentteki ÖTV oranları, yeni sistemle birlikte artık en düşük %70'ten başlıyor.
Yeni düzenlemeye göre, motor hacmi 1600 cc'yi geçmeyen araçlar için vergi oranları şöyle:
- Matrahı 650.000 TL'yi aşmayanlar için: %70
- Matrahı 650.000 TL'yi aşıp, 900.000 TL'yi aşmayanlar için: %75
- Matrahı 900.000 TL'yi aşıp, 1.100.000 TL'yi aşmayanlar için: %80
- Matrahı 1.100.000 TL'yi aşanlar için: %90
Bu tablo, Türkiye'deki en uygun fiyatlı sıfır otomobillerin bile artık en az %70'lik bir ÖTV yüküyle satılacağı, yani giriş seviyesi araçlara dev bir zam geldiği anlamına geliyor.
UZMAN YORUMU: "BAZI YERLİ ARAÇLARDA FİYAT DÜŞEBİLİR" SÜRPRİZİ
Peki Halit Bolkan'ın işaret ettiği "karmaşa" ve "bazı yerli otomobillere indirim" ihtimali nereden geliyor? İşte bu noktada matrah dilimlerindeki değişiklik devreye giriyor. Halit Bolkan'a göre, yeni matrah limitleri, daha önce bir üst vergi diliminin sınırında kalan bazı modellerin, yeni sistemde bir alt dilime düşmesine neden olabilir.
Örneğin, matrahı 910.000 TL olan bir otomobil eski sistemde %80'lik dilimde yer alırken, yeni sistemde matrahı 1.100.000 TL'yi aşmayanlar için belirlenen %80'lik dilime girebilir. Ancak, eğer bu aracın matrahı 890.000 TL ise, yeni sistemde %75'lik dilime düşerek sürpriz bir şekilde fiyat avantajı yakalayabilir. Bolkan, bu durumun özellikle bazı yerli üretim modeller için küçük de olsa bir fiyat düşüşü potansiyeli taşıdığını belirtti.
Bu tablo şimdilik bazı yerli modellere (Fiat Egea, Renault Clio gibi) avantaj sağlayacak. İki modelin de ÖTV'si yüzde 80'den 70'e inecek. Bu da iki model için yaklaşık 160 bin lira civarında indirim anlamına geliyor.
BÜYÜK MOTORLU ARAÇLAR İÇİN "SERVET VERGİSİ" GİBİ ORANLAR
Yeni düzenleme, büyük motorlu araç sahiplerini de unutmuyor. Motor hacmi 1600-2000 cc arası araçlarda ÖTV oranları %150 ve %170'e, 2000 cc üzeri motorlu araçlarda ise %220'ye çıkarıldı.
MARKALAR VE BAYİLER ŞAŞKIN: FİYAT LİSTELERİ NASIL OLUŞTURULACAK?
Bu ani ve karmaşık değişiklik, otomobil markalarını ve bayileri de şaşkına çevirdi. Şimdi tüm markalar, modellerinin hangi yeni matrah dilimine girdiğini hesaplayarak yeni fiyat listelerini oluşturmaya çalışıyor. Halit Bolkan'ın da sorduğu gibi, kritik soru şu: Markalar fiyat listelerini güncellerken sadece yeni ÖTV oranlarını mı yansıtacak, yoksa bu karmaşayı bir fırsat bilerek kendi karlılıklarını artıracak ek zamlar da yapacaklar mı?
