Selçuk Yöntem'in sunduğu ATV'de yayınlanan ekranların fenomen yarışması 'Kim Milyoner Olmak İster' de 'Filatelist neyin koleksiyonunu yapar?' sorusu soruldu. Peki, Filatelist nedir? Filatelist neyin koleksiyonunu yapar? Filatelist kimdir?
Filateli Nedir?
Filateli Nedir? Pul koleksiyonculuğunun tüm dünyada kabul edilmiş adı Filateli'dir. Koleksiyonculuk ise posta pulları ve bununla ilgili postadan geçmiş normal, taahhütlü, iadeli taahhütlü zarf, gazete gönderi bandı, antiye, hava mektubu, posta damgaları ve benzeri filatelik materyali belli bir plan çerçevesinde bir araya toplamaktır. Bu işle uğraşan kişilere de Filatelist denilmektedir. Bu isim 1865 yılında Fransız koleksiyoncu Herpin tarafından bulunmuş ve bütün dünyada benimsenerek o zamandan bu zamana kullanılmıştır. Filateli kelimesi eski Yunanca kökenli "philos" ve "atelia" kelimelerinden türemiştir. O halde filatelinin ayrılmaz bir parçası olan pul nedir? Pul, mektup, posta kartı, gazete, küçük paket ve benzeri posta gönderlerinde ücretin alındığını gösteren, önyüzünde ait olduğu egemen ülkenin siyasi, kültürel, tarihi olaylarını, güzel sanatlarını, coğrafyasını, faunasını ve saire yansıtan çeşitli resim, grafik, motifli şekiller basılmış, arka yüzüne zamk sürülmüş, genelde dikdörtgen ancak diğer geometrik veya serbest şekillerde çeşitli büyüklüklerde düzenlenebilen, genelde ayrılmasında kolaylık sağlamak üzere kenarlarına dantel açılmış, sahtesinin yapılmasını zorlaştırmak gayesi ile filigranlı özel kağıt veya benzeri malzeme üzerine, hizmet amacına yönelik değişik değerlerde basılmış bir çeşit makbuzdur.
Filatelist neyin koleksiyonunu yapar? Filatelist kimdir?
Pulun üzerinde ait olduğu ülkenin ismi ve o ülkenin para birimine göre değeri yazılıdır. Ayrıca hangi sene hangi amaçla çıktığına veya üzerinde taşıdığı resim veya şekiller hakkında aydınlatıcı bilgilerde bulunur. Pullar genelde ülkenin seçkin sanatkarları tarafından dizayn edildiklerinden, değişik baskı tekniklerinde büyük uğraşlar karşılığı basıldıklarından, birer sanat eseri olarak tanımlanabilirler. Dünyada ilk pul basma şerefini elinde bulunduran İngiltere'nin bastığı pullar üzerinde ülke ismi yoktur. Bunun yerine pulun sağ veya sol üst köşelerinde ait olduğu zaman döneminde iktidarda olan kral veya kraliçenin portre silueti bulunmaktadır. 6 Mayıs 1840 günü, dünyanın ilk posta pulu olan 'one penny black'in doğduğu gündür. Bir penny değerinde, yurtiçi haberleşmede kullanılan dünyanın ilk pulu üzerinde Kraliçe Viktorya'nın resmi bulunmaktadır. İki penny değerindeki diğer pul ise, postanın henüz tesis edilmemiş olduğu yerlere gidecek mektuplar için kullanılıyordu. Bu pullar 12x20=240'lık tabakalar halinde basılmış olup, sol alt kenardaki harf tabakadaki düşey, sağ alt köşedeki harf ise yatay sırayı belirtmektedir. Bu durumda pulun tabakadaki yeri kesin olarak tanımlanmıştır. Pullar dantelsiz olarak basılmış olduklarından, ayırma işlemi genelde makasla yapılmıştır. İlk koleksiyonculuk fikri de postada kullanılan pulları toplayarak, bu kodlama sistemine göre tabakayı tamamlama şeklinde doğmuş oldu. Bu uğraş daha sonra, pullar fazlalaştıkça farklı pul toplama şekline dönüştü.
