Muğla’da, 2015 yılında başlatılan “Tıbbi Aromatik ve Boya Bitkilerinin Geliştirilmesi Projesi” kapsamında dikilen sakız ağaçlarında ilk kez hasat heyecanı yaşandı. Aradan geçen 10 yılın ardından ürün vermeye başlayan ağaçlardan elde edilen doğal reçine, hem ekonomik hem de tıbbi değeriyle dikkat çekiyor. Sakız ağacı, Türkiye’de unutulmaya yüz tutmuşken, yeniden umut oldu.
MUĞLA’DA İLK SAKIZ HASADI GERÇEKLEŞTİ
Muğla’da Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü’nce 2015 yılında başlatılan projeyle dikilen sakız ağaçları, 10 yıl sonra meyvesini verdi. İlk sakız hasadı, Ula ilçesine bağlı Esentepe Mahallesi’nde gerçekleştirildi. Sabahattin Yaraşlıoğlu’na ait kapama sakız bahçesinde düzenlenen hasat etkinliğine, Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nden uzman Mehmet Tutar da katıldı.
İKLİM UYGUN, VERİM YÜKSEK
Uzman Mehmet Tutar, Muğla’nın sakız yetiştiriciliği için ideal iklim koşullarına sahip olduğunu belirterek, “Bu bahçelerin gelişimini 2015’ten beri birlikte izliyoruz. Mayıs ayı sonu hasat için en uygun dönem. Muğla ikliminde yılda 1 ila 3 kez hasat yapılabiliyor. Üretimi yaygınlaştırmak için çalışmalarımız sürüyor” dedi.
TARİHİ VE EKONOMİK DEĞERİ YÜKSEK
İl Tarım ve Orman Müdürü Seyfettin Baydar ise sakız ağacının tarihsel geçmişine dikkat çekti. “Tarih boyunca Sakız Adası’yla özdeşleşen bu bitki, bir zamanlar Çeşme Yarımadası’nda da bolca bulunurdu. Ancak günümüzde ekonomik üretim yalnızca Sakız Adası’nda yapılıyor. İzmir ve Muğla’daki yeni bahçelerle bu gelenek yeniden canlanıyor” diye konuştu.
60’TAN FAZLA ALANDA KULLANILIYOR
Baydar, sakızdan elde edilen reçinenin dünya çapında “mastic” olarak bilindiğini ve gıda, ilaç, kozmetik gibi 60’tan fazla sektörde kullanıldığını belirtti. Sakız ağacının 6-7 yaşından itibaren ürün vermeye başladığını, en yüksek verime ise 12-15 yaş arasında ulaştığını ifade etti.
“Bu dönemde bir ağaç yılda 300 ila 1000 gram arası reçine verir. Kalitesine göre kilogram fiyatı 15 ila 20 bin TL arasında değişiyor” dedi.
100 DEKARLIK ÜRETİM ALANI
Muğla genelinde yaklaşık 100 dekarlık alanda sakız üretimi yapıldığını aktaran Baydar, Kavaklıdere ve Yatağan dışında tüm ilçelerde üretimin sürdüğünü belirtti. Ula ilçesindeki yabani sakız ağaçlarının aşılandığını ve başarılı sonuçlar alındığını ifade etti.
YENİ FİDANLAR YOLDA
Tarım İl Müdürlüğü, Ula, Fethiye ve Datça’da budama ve fidan yetiştiriciliği üzerine eğitimler verdi. 2025 Kasım ayında 1500 adet tüplü sakız fidanının üreticilere dağıtılması planlanıyor. Baydar, “Bu projeyle Türkiye’nin bu alanda yeniden söz sahibi olmasını hedefliyoruz” dedi.
TÜRKİYE’DE İTHAL EDİLEN BİR ÜRÜN
Baydar, sözlerini şu şekilde tamamladı:
“Sakız ağacı yavaş büyür ve sabır ister. Ancak geniş kullanım alanıyla büyük bir ekonomik potansiyele sahip. Ne yazık ki ülkemizde henüz yeterince üretilmediği için iç talep ithalatla karşılanıyor. Bu durumu tersine çevirmek istiyoruz.”
HASAT UYGULAMALI ANLATILDI
Hasat etkinliğinde ayrıca İl Müdür Yardımcısı Dr. Songül Topal, Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürü Süreyya Can, ilçe tarım müdürleri ve birçok üretici yer aldı. Katılımcılara sakız hasadı çizim yöntemiyle uygulamalı olarak gösterildi, üretim ve çoğaltma yöntemleri detaylı biçimde anlatıldı.
