Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, İsrail’in Somaliland’ı tanımasını "alarm niteliğinde bir olay" olarak değerlendirdi. Bu adımın Türkiye, Mısır ve Suudi Arabistan'ı çevreleme stratejisinin bir parçası olduğunu savunan Davutoğlu, iktidara 7 maddelik bir eylem planı önerdi.
Davutoğlu, gelişmenin stratejik boyutlarına dikkat çekerek iktidara acil diplomasi çağrısında bulundu.
'TÜRKİYE'Yİ ÇEVRELEME HAREKATI'
Davutoğlu, yaptığı açıklamada İsrail’in hamlesinin sadece uzak bir coğrafyadaki sınır değişikliği değil, İslam dünyasını bölme ve bölgesel güçleri etkisiz kılma stratejisinin bir parçası olduğunu belirtti. İsrail'in bu yolla yüzde 100’ü Müslüman olan Somali’yi bölmeyi ve Sudan benzeri bir iç savaşı tetiklemeyi amaçladığını öne süren Davutoğlu, stratejik tehlikeyi şu sözlerle ifade etti:
"Bu durum, Kızıldeniz çıkışında Aden Körfezi'nde son derece kritik Berbera Limanı'na erişim sağlamaktadır. Kızıldeniz’in iki önemli gücü olan Mısır ve Suudi Arabistan’ı ve Somali’de Afrika politikamız ve savunma sanayimiz açısından da son derece stratejik bir üsse sahip olan Türkiye’yi çevrelemek anlamına gelmektedir."
Gazze'deki saldırılar sürerken böyle bir gelişmenin yaşanmasını "İslam dünyası için zillet" olarak tanımlayan Davutoğlu, bu adımın öngörülememiş olmasını ise "kabul edilemez bir ihmal" olarak nitelendirdi.
2013 YILINDAKİ 'ANKARA SÜRECİ'Nİ HATIRLATTI
Dışişleri Bakanlığı dönemindeki tecrübelerine atıfta bulunan Davutoğlu, 2012-2013 yıllarında Batılı ülkelerin benzer girişimlerine karşı Türkiye'nin devreye girdiğini hatırlattı. Davutoğlu, "Somali Cumhurbaşkanı ile Somaliland Cumhurbaşkanı’nı 2013 Nisan ayında Ankara’da bir araya getirmiş, kurduğumuz üçlü mekanizma ile bu planı bozmuştuk" ifadelerini kullandı.
İKTİDARA 7 MADDELİK ÇAĞRI
Davutoğlu, İsrail'in "Hazar’dan Aden’e uzanan hegemonik düzen kurma çabasında" olduğunu savunarak, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve hükümeti şu 7 adımı atmaya davet etti:
- Liderler Zirvesi: Somali ve Somaliland Cumhurbaşkanları doğrudan temasla Türkiye’ye davet edilerek yüz yüze görüştürülmeli.
- Özel Temsilci: Bölgeyi tanıyan yetkin bir isim özel temsilci olarak atanmalı. (Davutoğlu, bu görev için eski Somali Büyükelçisi Kani Torun’u işaret etti.)
- Mısır ve Suudi Arabistan ile İşbirliği: Üç ülkenin dışişleri bakanlarından oluşan ortak bir heyet bölgeye gönderilmeli.
- BAE ile Temas: Berbera Limanı'nı işleten Birleşik Arap Emirlikleri ile görüşülerek, İsrail'in vekalet savaşı politikalarına karşı uyarıda bulunulmalı.
- ABD ve İngiltere Girişimi: Ankara, Kahire ve Riyad hattı, eşgüdümlü olarak ABD Başkanı Trump ve İngiltere Başbakanı Starmer ile görüşerek tanımanın önüne geçmeli.
- Yerel Yönetimlerle İletişim: Somaliland nüfusunun yarısını temsil eden ve Mogadişu'ya bağlılığını bildiren "Northeastern State" federal yönetimi ile temasa geçilmeli.
- Uluslararası Örgütler: Afrika Birliği ve İslam İşbirliği Teşkilatı nezdinde diplomatik girişimler başlatılmalı.
DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI: İSRAİL'İN ADIMI HUKUK DIŞIDIR
Gelişmeye ilişkin Ankara'nın resmi tepkisi ise Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli'den geldi. İsrail'in açıklamasını "Netanyahu hükümetinin istikrarsızlık yaratmayı hedefleyen hukuk dışı eylemlerinin yeni bir örneği" olarak tanımlayan Keçeli, şu değerlendirmede bulundu:
"Yayılmacı politikalarını sürdüren ve Filistin Devleti'nin tanınmasını engellemek için her türlü çabayı gösteren İsrail'in bu adımı, Somali'nin iç işlerine açık bir müdahale niteliği taşımaktadır."
Keçeli, Somali ve Somaliland'ın geleceğine ilişkin kararların tüm Somalililerin iradesini yansıtması gerektiğinin altını çizerek, Türkiye'nin Somali'nin toprak bütünlüğünü kararlılıkla desteklemeye devam edeceğini vurguladı.
