Çanakkale’nin Çan ilçesine bağlı Bahadırlı köyü sınırları içerisindeki İnkaya Mağarası’nda, insanlık tarihini yeniden yorumlatabilecek bulgulara ulaşmak amacıyla 2025 yılı kazı sezonu resmen başladı. İlk kez 2017 yılında kazı çalışmalarına sahne olan mağara, bugüne kadar yapılan araştırmalarla 86 bin yıl öncesine kadar uzanan insan yaşam izlerini gün yüzüne çıkardı. Bu yıl 9. kazı sezonuna giren İnkaya Mağarası’ndaki çalışmalar, arkeoloji dünyasında büyük heyecan yaratıyor.
9. SEZONDA YENİ HEDEFLER
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmail Özer başkanlığında yürütülen kazılar, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izni ve desteğiyle devam ediyor. 2016 yılında yapılan yüzey araştırmasıyla keşfedilen mağarada, 2017 yılında başlatılan sistematik kazılar, 2021 yılında Cumhurbaşkanlığı Kararlı Kazı statüsüne alındı. Her geçen yıl daha fazla bilimsel veriye ulaşılan mağara, bu yıl da farklı dönem insanlarının izlerini sürmeyi hedefliyor.
MAĞARANIN SIRLARI AÇIĞA ÇIKIYOR
Yaklaşık 26,5 milyon yıl önce bölgedeki volkanik faaliyetlerle oluşmaya başlayan İnkaya Mağarası, özellikle Paleolitik Çağ boyunca yoğun bir şekilde kullanılmış. Doğal çakmaktaşı yataklarının bulunması ve çevredeki sıcak su kaynaklarının sağladığı avantajlarla, bölge erken dönem insanlar için cazip bir yaşam ve üretim alanı haline gelmiş.
PALEOLİTİK ATÖLYE GÜN YÜZÜNE ÇIKIYOR
Bu yılki kazılarda özellikle mağaranın batı kesiminde bulunan ve geçen yıl başlatılan "Geleceğe Miras Projesi" kapsamında kazıların yoğunlaştığı atölye alanına odaklanılacak. Prof. Dr. Özer, bu alanın Paleolitik Çağ insanlarının çakmaktaşı yontmataşlarını ürettikleri bir merkez olduğunu vurgulayarak, “Burada bazalt vurgaçlar, çakmaktaşı yongalama ürünleri, atık parçalar ve kullanılmaz hale geldiği için terk edilmiş çekirdek kalıntıları yoğun biçimde karşımıza çıkıyor,” dedi.
BEŞ AYRI NOKTADA KAZI YÜRÜTÜLECEK
Kazı çalışmaları bu yıl mağaranın en az beş farklı bölümünde yürütülecek. Her bir alandan elde edilecek verilerin, farklı tarihsel dönemlerdeki insan yerleşimleri, gündelik yaşam aktiviteleri ve alan kullanımı hakkında daha net bilgiler sunması bekleniyor. Atölye alanındaki çalışmaların genişletilmesiyle birlikte, mağaranın bu kısmındaki yeni girişlerin de ortaya çıkarılması planlanıyor.
TARİHİ YENİDEN YAZABİLECEK VERİLER
86 bin yıl öncesine kadar tarihlendirilen insan kullanım izleriyle dikkat çeken İnkaya Mağarası, Türkiye’nin Paleolitik dönem araştırmaları açısından en önemli merkezlerinden biri haline geldi. Çeşitli üniversitelerden gelen bilim insanlarının yer aldığı 20 kişilik ekip, yıl sonuna kadar sürecek kazılarda insanlık tarihine ışık tutabilecek yeni bulgulara ulaşmayı hedefliyor.
