Oluz Höyük’te 19 yıldır aralıksız sürdürülen arkeolojik çalışmaların bu yılki etabında, bölgedeki sosyal yaşamın derinliklerine ışık tutan önemli bir bulguya ulaşıldı. Pers İmparatorluğu dönemine tarihlenen yerleşim katmanlarında, mutfak kültürünün temel taşı olan bir tandır ünitesi gün yüzüne çıkarıldı.
GÜNÜMÜZ TANDIRLARINDAN FARKSIZ
İstanbul Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şevket Dönmez, bulunan tandırın yapısı hakkında detaylı bilgiler paylaştı. Tandırın gövdesinin zeminin altına yerleştirildiğini belirten Dönmez, düzeneğin killi topraktan pişirilerek hazırlandığını ifade etti. Buluntunun en dikkat çekici yanı ise günümüz Anadolu’sunda halen aktif olarak kullanılan fırın sistemleriyle arasındaki şaşırtıcı benzerlik oldu. Prof. Dr. Dönmez, "Bu tandır bugün Anadolu’da gördüğümüz örneklerin aynısı; aradaki tek fark üzerinden geçen 2 bin 600 yıllık zaman" değerlendirmesinde bulundu.
MUTFAĞIN DİĞER PARÇASI HAMUR AÇMA TEZGAHI
Kazı alanında sadece pişirme ünitesi değil, bir mutfağın fonksiyonelliğini tamamlayan diğer unsurlar da keşfedildi. Tandırın hemen karşısında, ekmek yapım sürecinde hamur açmak ya da buğday öğütmek amacıyla kullanılan bir tezgah taşına rastlandı. Bu bütüncül buluntu grubu, Anadolu’da Neolitik dönemden itibaren süre gelen ekmek yapım kültürünün Pers dönemindeki gelişmişlik düzeyini ve ev içi yerleşim düzenini somut verilerle ortaya koyuyor.
KEŞKEK GELENEĞİ SARAY MUTFAĞINDA BAŞLAMIŞ OLABİLİR
Oluz Höyük’teki mutfak kültürüne dair ilk heyecan verici bulgu bu tandır değil. Bundan iki yıl önce de aynı sahada, Pers dönemine ait bir saray mutfağında toprak bir tencere bulunmuştu. Tencerenin içerisinde yapılan incelemelerde kemik parçaları ve tahıl tanelerine rastlanması, arkeologları keşkek yemeğine götürmüştü.
Prof. Dr. Dönmez, mutfak gelenekleri arasındaki bağı şu sözlerle özetledi: "Tandırın karşısında hamur açmak yada buğday öğütmek için kullanılan tezgah taşıyla da karşılaşıldı. Bu keşifle aslında Anadolu’nun kadim pişirme geleneklerinin ve ünitelerinin ne kadar köklü olduğunu bize gösteriyor. 2 yıl önce de Pers dönemine ait saray mutfağında toprak tencere ile içinde kemik parçaları ve tahıl taneleri bulmuştuk. Bu tencerede keşkek yapılmış. Muhtemelen keşkek de bu tandırlarda pişiriliyordu"
