Değişen dünya büyük tehditleri de beraberinde getiriyor. Dünya Meteoroloji Örgütü tarafından yapılan açıklamalar doğrultusunda son 10 yılın en tehlikeli dönemi kayda geçti. Etkileri hızlı artıyor önlem alınmaması büyük felaketleri işaret ediyor. İşte tüm detaylar…
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), iklim değişikliğinin giderek daha büyük bir tehdit haline geldiğini ortaya koyan yeni bir rapor yayımladı. Rapora göre, 2015-2024 yılları arasındaki dönem, dünya tarihinin en sıcak on yılı olarak kayıtlara geçti. 2024 yılı ise küresel sıcaklıkların sanayi öncesi döneme kıyasla 1,5 santigrat dereceden fazla arttığı ilk yıl oldu.
KÜRESEL SICAKLIK REKOR KIRDI
Raporda, 2024 yılının iklim açısından kritik bir eşik olduğu belirtilirken, bu rekor sıcaklıkların başlıca nedeninin sera gazı emisyonlarındaki artış olduğu vurgulandı. Özellikle karbon salınımının önlenememesi ve El Nino hava olayının etkili olması, sıcaklık artışlarını hızlandırdı.
Uzmanlar, iklim değişikliğinin etkilerini hafifletmek için acil önlemler alınması gerektiğini belirtiyor. Aksi takdirde, dünya genelinde kuraklık, orman yangınları, su kıtlığı ve aşırı hava olaylarının daha da şiddetleneceği öngörülüyor.
SERA GAZI SEVİYELERİ TEHLİKE SINIRINI AŞTI
Raporda, karbondioksit (CO2), metan (CH4) ve azot oksit (N2O) seviyelerinin son 800 bin yılın en yüksek oranına ulaştığı belirtildi. Bu gazların atmosferde birikmesi, sera etkisini artırarak dünya genelindeki sıcaklık artışlarını daha da hızlandırıyor.
Özellikle sanayi faaliyetleri, fosil yakıt kullanımı ve ormansızlaşma gibi insan kaynaklı etkenler, bu tehlikeli yükselişin başlıca sebepleri arasında yer alıyor.
OKYANUSLAR ISINIYOR, BUZULLAR ERİYOR
2024 yılı aynı zamanda son 65 yılın "en sıcak okyanus yılı" olarak kaydedildi. Raporda, küresel deniz yüzeyi sıcaklıklarının rekor seviyelere ulaştığı ve okyanuslardaki ısınmanın deniz ekosistemlerini tehdit ettiği ifade edildi.
Bunun yanı sıra, Antarktika’daki buzul alanlarının son üç yıl içinde en düşük seviyeye gerilediği ve buzulların kütle kaybının tarihte kaydedilen en yüksek orana ulaştığı belirtildi. Uydu verilerine göre, deniz seviyesindeki yükselme oranı 1993'ten bu yana iki katına çıktı ve 2024'te en yüksek seviyesine ulaştı.
Bu durum, kıyı şehirlerinde su baskınları, kıyı erozyonu ve ekosistem bozulmaları gibi ciddi sorunlara neden olabilir.
BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK TEHDİT ALTINDA
Okyanuslardaki asitlenme, deniz ekosistemlerine büyük zarar veriyor. Raporda, bu durumun özellikle mercan resifleri, kabuklu deniz canlıları ve balıkçılık faaliyetleri üzerinde yıkıcı etkiler yarattığına dikkat çekildi.
Deniz suyundaki pH seviyelerinin düşmesi, balık popülasyonlarını azaltarak gıda güvenliğini tehdit edebilir. Uzmanlar, bu sürecin durdurulması için karbon salınımının kontrol altına alınması gerektiğini vurguluyor.
İKLİM KRİZİ MİLYONLARI YERİNDEN EDİYOR
İklim değişikliği, sadece doğal ortamları değil, milyonlarca insanın yaşamını da doğrudan etkiliyor. Rapora göre, 2024 yılında iklim bağlantılı doğal afetler nedeniyle yerinden edilen kişi sayısı son 16 yılın en yüksek seviyesine ulaştı.
Aşırı sıcaklık dalgaları, kasırgalar, sel felaketleri ve kuraklık gibi afetler nedeniyle milyonlarca insan evlerini terk etmek zorunda kaldı. Bu durum, küresel göç hareketlerini artırırken, ekonomik ve insani krizlere de yol açıyor.
GELECEKTE NELER BEKLENİYOR?
Bilim insanları, eğer karbon salınımı hızla azaltılmazsa, önümüzdeki yıllarda iklim değişikliğinin etkilerinin daha da şiddetleneceğini öngörüyor. WMO’nun yayımladığı rapor, dünya genelinde hükümetlerin ve bireylerin daha sürdürülebilir bir yaşam biçimine yönelmesi gerektiğini bir kez daha hatırlatıyor.
Küresel ısınmanın kontrol altına alınması için yenilenebilir enerjiye geçiş, ormansızlaşmayı önleme ve enerji tüketimini azaltma gibi adımların hızla uygulanması gerekiyor. Aksi takdirde, dünya giderek daha yaşanmaz bir hale gelebilir.
