Anadolu toprakları, binlerce yıllık medeniyetlere ev sahipliği yapmış, her dönemden kalıntıları ve yapılarıyla adeta bir açık hava müzesi gibidir. Bu değerli miraslardan biri de, adeta zamana meydan okuyan görkemiyle Malabadi Köprüsü'dür. Köprü, taş işçiliğinin ulaştığı zirveyi temsil etmesi, devasa kemer açıklığı ve barındırdığı tarihi hikayelerle mutlaka görülmesi gereken yapılar arasında yer alıyor.
KÖPRÜNÜN TARİHİ VE MİMARİ ÖZELLİKLERİ
Malabadi Köprüsü, Artuklu dönemine ait eşsiz bir eserdir. Köprünün ilk olarak ne zaman yapıldığı kesin olarak bilinmemekle birlikte, mevcut yapının 12. yüzyılın başlarında, Artuklular döneminde inşa edildiği kabul edilmektedir. Köprü, 1147-1157 yılları arasında, Artuklu Beyliği'nin yöneticilerinden Timurtaş bin İlgazi döneminde tamamlanmıştır. Köprü, özellikle İpekyolu üzerinde önemli bir geçiş noktası olması nedeniyle bölge ticareti ve stratejisi açısından hayati bir rol oynamıştır.
Sonsuzkeşif instagram hesabından yapılan paylaşım köprüye olan ilgiyi de arttırdı. Köprünün en çarpıcı özelliği, yapımında kullanılan tek ve büyük kemerdir. Bu kemerin genişliği, yaklaşık olarak 40,86 metreye ulaşır. Bu açıklık, köprü inşa edildiği dönemde dahi inanılmaz bir başarı sayılırken, günümüzde de dünyanın en geniş taş kemerli köprü açıklığına sahip olmasıyla ününü korumaktadır.
Köprü, sadece geçiş sağlamakla kalmaz, aynı zamanda bir kompleks yapıya sahiptir. Kemerin iki yanında, yolcuların ve kervanların dinlenmesi için tasarlanmış bekçi odaları ve kervansaray işlevi gören nişler (oyuklar) bulunur. Bu odaların varlığı, köprünün sadece bir ulaşım yolu değil, aynı zamanda ticari ve sosyal bir durak noktası olduğunu gösterir. Köprü, toplamda 150 metre uzunluğunda ve 7 metre genişliğindedir.
MALABADİ KÖPRÜSÜ NEREDE VE NASIL GİDİLİR?
Malabadi Köprüsü, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde, idari olarak Batman ve Diyarbakır illerinin sınır hattında yer almaktadır. Köprü, Batman Çayı üzerinde kuruludur.
Batman'dan Ulaşım: Batman şehir merkezine yaklaşık 45-50 km uzaklıktadır. Diyarbakır istikametine giden karayolu üzerinden kolayca ulaşılabilir.
Diyarbakır'dan Ulaşım: Diyarbakır şehir merkezine yaklaşık 80-90 km mesafededir. Silvan ilçesi güzergahı takip edilerek köprüye varılır.
Ulaşım genellikle özel araç veya bölgeye giden minibüsler ile sağlanmaktadır.
GİRİŞ ÜCRETLİ MİDİR?
Malabadi Köprüsü, aktif olarak kullanılan tarihi bir anıt köprüdür ve bir müze veya ören yeri statüsünde değildir. Bu nedenle, köprüyü ziyaret etmek ve fotoğraf çekmek için herhangi bir giriş ücreti talep edilmemektedir. Köprü, günün her saati ziyarete açıktır.
KÖPRÜNÜN MÜHENDİSLİK GİZEMİ
Ziyaretçilerin en çok merak ettiği konu, o yılların kısıtlı imkanlarıyla bu denli geniş bir kemerli yapının nasıl inşa edildiğidir. Bu, dönemin Artuklu mimar ve mühendislerinin fizik ve statik kurallarını ustaca kullandığını göstermektedir. Özellikle köprünün kemerindeki eğriliğin ve taşların birbirini kilitleme prensibinin sağlamlığı, yapının yüzyıllardır ayakta kalmasının temel sırrıdır. Malabadi Köprüsü, Türkiye'nin kültürel mirasını merak eden herkesin listesinde üst sıralarda yer alması gereken, mühendislik ve estetiğin buluştuğu eşsiz bir noktadır.
