2024 verilerine göre, Türkiye'deki kadın nüfus oranı yüzde 49,98 olarak belirlenirken, kadınların eğitim süresi ve işgücüne katılımı erkeklere göre daha düşük seviyelerde. Kadınlar, aynı zamanda daha yüksek yoksulluk ve güvenlik riski ile karşı karşıya kalıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2024 yılına ait verilere göre, Türkiye'deki kadın ve erkek nüfusu arasındaki denge devam ediyor. 31 Aralık 2024 itibarıyla kadın nüfusu 42 milyon 811 bin 834, erkek nüfusu ise 42 milyon 853 bin 110 olarak kaydedildi. Kadınlar, toplam nüfusun %49,98’ini, erkekler ise %50,02’sini oluşturuyor. Kadın nüfusunun oranı ise 60-74 yaş grubunda %52’ye yükseldi. Türkiye genelinde doğuşta beklenen yaşam süresi 77,3 yıl olarak belirlenirken, kadınlarda bu süre 80,0 yıl, erkeklerde ise 74,7 yıl olarak hesaplandı.
EĞİTİMDE CİNSİYET FARKLILIKLARI
Ulusal Eğitim İstatistiklerine göre, Türkiye’de 25 yaş ve üzerindeki nüfusun ortalama eğitim süresi 2023 yılında 9,3 yıl olarak belirlendi. Kadınların ortalama eğitim süresi 8,6 yıl, erkeklerin ise 10,1 yıl oldu. Yükseköğretim mezunu 25 yaş ve üzeri nüfus oranı 2023 yılı itibarıyla %24,4 olurken, bu oran kadınlarda %22,7, erkeklerde ise %26,2 olarak gerçekleşti.
KADINLARIN İŞGÜCÜNE KATILIMI VE YARI ZAMANLI ÇALIŞANLAR
Hanehalkı İşgücü Araştırmasına göre, 2023 yılı itibarıyla Türkiye genelinde 15 yaş ve üzeri işgücüne katılma oranı %53,3 olarak hesaplandı. Ancak, kadınlarda bu oran %35,8’de kalırken, erkeklerde %71,2 oldu. Kadınların eğitim seviyesi arttıkça işgücüne katılım oranı da yükseldi. Okuryazar olmayan kadınlarda işgücüne katılma oranı %13,8 iken, lise mezunu kadınlarda bu oran %37,4, yükseköğretim mezunu kadınlarda ise %68,9’a çıktı.
Yarı zamanlı çalışanlar arasında kadınların oranı, erkeklerin iki katına ulaşarak %16,1 oldu. Erkeklerde bu oran %7,3 olarak belirlendi.
CİNSİYETLER ARASI ÜCRET FARKI
Ekonomim'in haberine göre cinsiyetler arası ücret farkı, yükseköğretim mezunlarında en fazla yaşanıyor. 2023 yılında, erkeklerin ücretlerine göre kadınların ücret farkı %17,4 olarak kaydedildi. Bu oran, ilkokul ve altı mezunlarında ise %13,2 ile en düşük seviyeye indi.
YOKSULLUK VE SOSYAL DIŞLANMA RİSKİ
Yoksulluk ve Yaşam Koşulları İstatistiklerine göre, 2024 yılında Türkiye’de toplam nüfusun %29,3’ü yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında. Kadınlarda bu oran %31,5, erkeklerde ise %27,1 olarak belirlendi. 18-64 yaş arasındaki bireyler incelendiğinde, kadınların %29,5’i, erkeklerin ise %23,1’i bu riskle karşı karşıya.
KADINLARIN GÜVENLİK DURUMU
Yaşam Memnuniyeti Araştırması’na göre, 2024 yılında, gece yalnız yürürken kendini güvensiz hissedenlerin oranı kadınlarda %35,9, erkeklerde ise %15,2 oldu. Evde yalnızken kendisini güvensiz hisseden kadınların oranı ise %8,4 olarak kaydedildi. Bu oran erkeklerde %3,1.
EVLİLİK YAŞI VE CİNSİYET FARKLILIKLARI
2024 yılında, Türkiye’de ilk evliliğini yapan kadınların ortalama yaşının 25,8, erkeklerin ise 28,3 olduğu görüldü. Kadınlar için ortalama ilk evlenme yaşı en yüksek Tunceli ilinde 29,1 iken, erkekler için ise en yüksek yaş 31,9 ile aynı ilde belirlendi. Ağrı’da ise kadınlar için en düşük ilk evlenme yaşı 23,3, erkeklerde ise Şanlıurfa’da 26,5 olarak kaydedildi.
KADIN TEMSİLİ VE İSTİHDAMDAKİ DURUM
Borsa İstanbul’da işlem gören en büyük 50 şirketin yönetim kurullarında 2016’da %12,2 olan kadın üye oranı, 2024 yılında %19,4’e yükseldi. Kadınların, araştırma-geliştirme (AR-GE) alanındaki temsili de önemli bir artış gösterdi. 2023’te kadın AR-GE personelinin sayısı 99 bin 195 kişi ile toplam AR-GE personelinin %34,1’ini oluşturdu.
Kadınların iş gücündeki temsili her geçen yıl artarken, cinsiyet eşitsizliğine dair daha fazla farkındalık yaratılması gerektiği de verilerle bir kez daha gözler önüne serildi.
