Marmara Denizi’nde 4,1 büyüklüğünde meydana gelen deprem İstanbul başta olmak üzere çevre illerden de hissedildi. Kısa süreli panik yaşatan depremin ardından Prof. Dr. Şener Üşümezsoy’dan dikkat çekici açıklamalar geldi…
AFAD’dan yapılan açıklamaya göre 17 Aralık 2023 saat 23.53’te merkez üssü Yalova Çınarcık olan 4,1 büyüklüğünde sarsıntı kayıtlara geçti. Marmara Denizi’nde, Çınarcıl ilçesinin 8,52 km açıklarında etkili olan depremin 11,18 km derinlikte olduğu belirlendi.
Yaşanan depremin ardından Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, deprem ve deprem bölgesine dair Yeniçağ Gazetesi’ne önemli açıklamalarda bulundu.
ASIL KRİTİK BÖLGEYİ AÇIKLADI
Yeniçağ Gazetesi’ne konuşan Üşümezsoy, şunları söyledi:
"EMSC’nin Kuzey Anadolu fay hattı Armutlu Yarmazsın kuzeyinden Ve İmralı’nın kuzeyinden geçerek batıya doğru uzanmaktadır.
Bu depremde tam da bu EMCS’nin Kuzey Anadolu Fay hattı üzerindedir.
Haritada görülen adalar fayı ise bir uçurum şeklinde yer almaktadır. Kuzey Anadolu fayıyla hiçbir ilgisi yoktur. Bu anlamda adalar fayı üzerinde olacak depremler senaryosunu bu deprem çöpe atmıştır.
Kuzey Anadolu Fayının Marmara devamı olan ve Avrasya kıtasıyla Anadolu kıtası sınırını belirleyen fay hattı Çınar çukurundan Güneye geçmektedir ve tam bu faiz üzerinde olan depremde yaratımdır. Diğer taraftan Teşvikiye'deki fayattan oluşan deprem 17 Ağustosta depremlerin oluşması, deprem normal faydır ve bu Teşvikiye’den Termal’a doğru uzanan bir fay hattı üzerinde sürekli deprem olmkatadır. . Bu fayın kuzey kalanındaki Teşvikiye Termal fayının kuzey simetrisindeki fayda Çekmece’ye doğru uzanan faydalı bir normal fay depremi olmuştur. Güney’de ise Gemlik Körfezi’nde çökme depremi söz konusudur.
Bu boyutuyla ele aladığımız zaman 17 ağustosta kırılan fayın batısındaki bölgede stres söz konusudur ve 1894’te kırılmış olan Kuzey Anadolu fay hattında olan 1894’te stres boşaldığı için bu oluşan depremler 17 Ağustos sonrası bölgede stres yüklenen fayların kırılmasını ifade etmektedir. Burada esas belirleyicinin Güney Gemlik körfezi hattı boyunca Mudanya’ya doğru giden fay hattıdır.”
ORASI MOR BÖLGE
17 Ağustos depremindeki durum ve yeni oluşacak depremde stres boşalımının ardından durumu simülasyon grafikleri ile anlatan Prof. Dr. Üşümezsoy, olası bir depremin nerede olacağını da saptadı. Üşümezsoy, "Bu grafiklerde görüldüğü gibi Teşvikiye açıklarında olan depremde stres söz konusu. O fay, Bozburun Fayı ile güneyde Gemlik Körfezi’ne ulaşan bir bölgede risk taşımaktadır. Orada oluşan deprem modelinde stresin boşalacağı alan mor bölgedir.” İfadelerini kullandı.
Üşümezsoy’un açıkladığı grafik şöyle:
"Çekmezliğe doğru uzanan yaklaşık kuzey güney doğrultudaki düşey fayda Kuzey Anadolu Fayının da verev gelen ikincil kollardaki açılma fayıdır." İfadelerini kullanan Üşümezsoy sözlerini şöyle sürdürdü:
"Adalardaki varsayılan hayali Kuzey Anadolu fayı, yağtılı fay değildir.
Azer fayı hayali bir fay olup orada böyle bir fay yoktur ama Çınar çukurun güney yanındaki fay hattının Kuzey Anadolu fay hattının kopmasıyla ona gelen kollarda açılma fayları gerçekleşmektedir. Biri Teşvikiye fay hattıyken diğeri ise Termal hattiyken diğeri ise kuzeye giderek Teşvikiye.
Avcılar doğrultusundaki normal faylardır. Adalar fayı varsayılan hipotezik adalardan geçen Orta Marmara'ya doğru giden yalnız bir fay sözü söz konusu değildir."
ASIL RİSK ORADA!
Asıl depremin nerede olacağına değinen Prof. Dr. Üşümezsoy, “1894 yılında kırılan Çınarcık’ın güneyindeki fay hattı Avrasya ile Anadolu Levhası arasındaki Kuzey Anadolu Fayı ve üzerine olan deprem o fayı tetiklemez. Ama 1999’da kırılan fayın stres yüklediği hat, Bozburun Fayı’ndan güneydeki Gemlik-Mudanya Fayı’na stres yükler. Esas olarak Gemlik-Mudanya Fayı’nda risk vardır. Kuzeydeki fayda stres yükü 1894’te boşalmıştır.
Burada kuzeydeki fay dediğimiz, Gemlik Fayı’nın kuzeyindeki Yalova Fayı’dır. Armutlu Yarımadası’nın hemen kıyısında olan bir faydır. Yoksa Adalar Fayı ve Kuzey Marmara’daki faylarla bir ilgisi yoktur. Kuzey Marmara’nın kenar fayları, esasında büyük İstanbul depreminin beklenildiği yer olarak öne sürülen yer değildir. Hatta bu kıyı faylar tam olarak fay bile değildir.
İstanbul kıyılarıyla Armutlu kıyıları arasındaki mesafe, Çınarcık- Teşvikiye hattında 40-50 km kadar uzanmaktadır. Bu anlamda bu Kuzey Marmara’da İstanbul’un kıyılarına 10 km uzaklıktaki faylar, Çınarcık’taki fay hattıyla bir ilgisi yoktur. 17 Ağustos’tan sonra da kuzeye doğru uzanan kuzey batı doğrultu faylarda adaların güneyinde veya kuzeyinde oluşan faylardaki depremler ada fayındaki stres diye yorumlanmıştır.
Oysa adalar fayı öyle olup bunlar adalar fayını kesen genç faylardır. Kartal depremi Tuzla depremi hatta Sultanbeyli depremleri bu kuzeye doğru uzanan ikinci faylardaki depremlerdir.” dedi.
