Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2024 yılında yüksek ücret geliri elde etmesine rağmen 7 Nisan 2025 tarihine kadar yıllık gelir vergisi beyannamesini vermeyen mükelleflerin peşine düştü. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), banka kayıtları, sigorta bilgileri ve SGK bildirimleri gibi çapraz kontrollerle beyanname vermeyen veya eksik beyanda bulunanları tespit ederek vergi dairelerine bildiriyor. Bu durumdaki mükellefleri hem ödenmemiş vergiler hem de ciddi cezalar bekliyor. Ancak, henüz tebligat almayanlar için "pişmanlık" hükümlerinden yararlanarak cezalardan kurtulma fırsatı bulunuyor.
KİMLER RİSK ALTINDA?
Gelir vergisi beyannamesi verme zorunluluğu, 2024 yılı gelirleri için şu kişiler için geçerliydi:
- Tek İşverenden Yüksek Maaş Alanlar: 2024'te tek bir işverenden elde ettiği yıllık brüt ücret geliri 3 milyon TL'yi aşanlar.
- Birden Fazla İşverenden Maaş Alanlar: Birinci işveren dışındaki işverenlerden aldığı yıllık brüt ücretlerin toplamı 230 bin TL'yi aşanlar.
Bu limitleri aşanların 1 Mart - 7 Nisan 2025 tarihleri arasında beyanname vermesi gerekiyordu.
BEYANNAME VERMEMENİN MALİYETİ AĞIR
GİB tarafından tespit edilen ve beyanname vermediği veya eksik beyan yaptığı anlaşılan mükellefler şu yaptırımlarla karşılaşacak:
- Vergi Aslı: Beyan edilmeyen gelire isabet eden gelir vergisi tutarı.
- Vergi Ziyaı Cezası: Ödenmesi gereken vergi aslının %100'ü (yani vergi kadar bir ceza daha). Eğer inceleme başlamadan mükellef kendisi beyanname verirse bu ceza %50'ye düşüyor.
- Gecikme Faizi: Verginin normal vadesinden ödendiği tarihe kadar her ay için (şu an %4,5) gecikme faizi.
CEZADAN KURTULMANIN YOLU: PİŞMANLIK BAŞVURUSU
Vergi Usul Kanunu'nun 371. maddesi, mükelleflere önemli bir imkan tanıyor: Pişmanlık ve Islah. Eğer vergi dairesi henüz bir tespit yapıp mükellefe tebligat göndermediyse, mükellef kendiliğinden beyannamesini "pişmanlık" talebiyle verebilir.
PİŞMANLIKLA BEYANNAME VERMENİN AVANTAJLARI
- Vergi Ziyaı Cezası Yok: En büyük avantaj, vergi aslının %100'üne varan vergi ziyaı cezasının kesilmemesi.
- Düşük Maliyet: Sadece vergi aslı, aylık %4,5 oranında hesaplanan "pişmanlık zammı" ve düşük tutarlı birinci derece usulsüzlük cezası (2025 için I. sınıf tüccarlarda 770 TL, diğerlerinde 380 TL gibi) ödenir.
PİŞMANLIK NASIL YAPILIR?
- Beyanname Hazırlama: 2024 yılı gelir vergisi beyannamesi eksiksiz hazırlanır.
- Başvuru: Dijital Vergi Dairesi (Hazır Beyan Sistemi) üzerinden elektronik olarak beyanname verilirken "Pişmanlık (PIS)" kutucuğu işaretlenir. Elden veya posta ile verilecekse, pişmanlık talepli bir dilekçe eklenir.
- Ödeme: Beyanname verildikten sonra sistemin hesapladığı vergi aslı ve pişmanlık zammı, bildirim tarihinden itibaren 15 gün içinde ödenmelidir. Bu süreye dikkat etmek kritik önem taşıyor, aksi halde pişmanlık hükümleri geçersiz olur.
BAKAN ŞİMŞEK'TEN ÇAĞRI: "GÖNÜLLÜ UYUM"
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de yaptığı açıklamada, mükellefleri gönüllü uyuma davet ederek, "Gelirlerini zamanında beyan etmeyen mükelleflerimizin de vergi dairelerimiz harekete geçmeden pişmanlıkla beyanname verebileceğini hatırlatmak istiyorum" dedi.
NE YAPMALI?
Eğer 2024'te yukarıda belirtilen gelir sınırlarını aştıysanız ve beyanname vermediyseniz, vergi dairesinden bir yazı beklemeden hemen harekete geçmeniz öneriliyor. Dijital Vergi Dairesi'ni kullanarak veya bir mali müşavirden destek alarak pişmanlık hükümlerinden yararlanmak, olası yüksek cezalardan kurtulmanın en etkili yolu olarak öne çıkıyor. Unutmayın, 15 günlük ödeme süresi pişmanlık hükümlerinin geçerliliği için hayati önem taşıyor.
