Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 29 Eylül 2025 tarihinde yayımladığı 'Muhtemel Eğitim Süresi 2024' istatistikleriyle ülkedeki eğitim hayatında geçirilen potansiyel süreyi gözler önüne serdi.
TÜİK muhtemel eğitim süresi verilerine göre, ilkokula başlama çağındaki bir bireyin en yüksek eğitim seviyesini bitirene kadar örgün eğitim kurumlarında geçirmesi muhtemel süre, 2018'deki 18,6 yıldan 2024'te 17,2 yıla geriledi.
Bu rakam, 2023 yılına (17,8 yıl) göre toplamda yüzde 3,4'lük bir azalışa denk geliyor ve düşüşün sistematik olarak devam ettiğini gösteriyor.
Muhtemel Eğitim Süresi (MES), ilgili eğitim kademesine giriş yaşında olan bir kişinin, o kademelerde geçirmesi beklenen örgün eğitim süresini ifade eden temel bir gösterge.
İLKOKUL-ORTAÖĞRETİM SÜRESİ İLK KEZ 12 YILIN ALTINDA
Bianet'te yer alan habere göre, Muhtemel Eğitim Süresi istatistiklerindeki dikkat çekici bir diğer veri, ilkokul çağındaki bir bireyin ortaöğretimi tamamlaması beklenen sürenin 2024 yılında 11,9 yıl olarak hesaplanması.
Bu süre, yürürlükteki 4+4+4 sisteminin toplamı olan 12 yıllık zorunlu eğitim süresinin ilk kez altında kaldı.
Söz konusu düşüş, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından uygulanan mevcut zorunlu eğitim sisteminin pratikteki karşılığının 12 yılı doldurmadığını ortaya koydu.
İlkokul ve ortaöğretim kademelerinde MES, 2018-2019 döneminde 12,6 yıl iken, 2023'te 12,3 yıl olarak kaydedildi.
Okul öncesi eğitimde ise muhtemel süre 1,5 yıl olarak hesaplandı.
Ara tatilde ders yok, eğlence var!
CİNSİYETE GÖRE FARK VE YÜKSEKÖĞRETİMDEKİ DURUM
Muhtemel eğitim süresi, cinsiyet bazında incelendiğinde de farklılıklar gözlemlendi.
Erkeklerde Muhtemel Eğitim Süresi, 2023 yılına kıyasla yüzde 3,8'lik daha keskin bir azalışla 16,7 yıl olarak belirlenirken, kadınlarda yüzde 3,0'lık düşüşle 17,6 yıl oldu.
Düşüş her iki cinsiyette de yaşanmasına rağmen, erkeklerdeki gerilemenin daha yüksek olması dikkat çekici.
Yükseköğretimdeki Muhtemel Eğitim Süresi de yıllar içinde azalmıştır; 2018'de 6 yıl olan bu süre, 2023'te 5,4 yıla ve 2024'te 5,3 yıla indi.
İLLER ARASI UÇURUM DEVAM EDİYOR: KARABÜK ZİRVEDE
Muhtemel Eğitim Süresi verileri, Türkiye genelindeki iller arasında büyük bir eğitim eşitsizliğini bir kez daha ortaya çıkardı.
2024 verilerine göre en yüksek muhtemel eğitim süresi 19 yıl ile Karabük ve İstanbul illerinde kaydedildi.
Bu illeri sırasıyla 18,9 yıl ile Bayburt, 18,6 yıl ile Ankara ve 18,5 yıl ile Rize, Erzincan ve Tunceli takip ediyor.
Buna karşın, en düşük muhtemel eğitim süresi ise 14,4 yıl ile Şanlıurfa ve Şırnak'ta kaldı.
Şanlıurfa eğitim süresi düşüklüğü, bölgedeki eğitim imkanlarına ilişkin kritik bir tablo çiziyor.
Şanlıurfa ve Şırnak'ı 14,6 yıl ile Muş, 14,7 yıl ile Ağrı ve 15,2 yıl ile Mardin izliyor.
Türkçenin de artık uluslararası bir bayramı var! İşte tarihi...
CİNSİYET EŞİTLİĞİ ENDEKSİNDE KADINLAR LEHİNE DEĞİŞİM
İlkokuldan yükseköğretime kadar olan kademeleri kapsayan Muhtemel Eğitim Süresi Cinsiyet Eşitliği Endeksi, 2024 yılında 1,05 olarak hesaplandı.
2018'de 0,97 olan endeksin 2024'te 0,08 puan artması, kadınlar lehine bir iyileşmenin sürdüğünü gösteriyor.
Kadınlar için en yüksek MES değeri Tunceli'de (18,5 yıl) gözlenirken, erkekler için bu değer Bayburt'ta (18,9 yıl) gerçekleşti.
Cinsiyet eşitliği endeksinin en yüksek olduğu iller Iğdır (1,14) ve Tunceli (1,12) olurken, en düşük olduğu iller ise Şanlıurfa (0,96), Bitlis ve Siirt (0,97) olarak sıralandı.
SON YILLARDAKİ SİSTEMATİK GERİLEME
TÜİK istatistikleri, Muhtemel Eğitim Süresi'nin 2021 yılından bu yana istikrarlı bir şekilde düştüğünü gösteriyor.
2021'de 18,8 yıl olan süre, 2022'de 18,2 yıla, 2023’te 17,9 yıla ve son olarak 2024'te 17,2 yıla düştü.
Bu sistematik gerileme, ulusal eğitim politikalarının ve sistemin işleyişinin detaylıca analiz edilmesi gerekliliğini ortaya koyuyor.
Alarm zilleri çalıyor! Akademi, liyakat yerine sadakate teslim oldu
