Bursa’nın Karacabey ilçesinde meyve bahçelerini istila eden kahverengi kokarca, üreticinin korkulu rüyası oldu. Kiraz, erik ve dutlara büyük zarar veren zararlı böcekler, baharla birlikte yeniden ortaya çıktı.
Bursa’nın Karacabey ilçesine bağlı Boğazköy, Bayramdere ve Kurşunlu mahallelerinde çiftçilerin kabusu haline gelen kahverengi kokarca (Halyomorpha halys), yeniden ortaya çıktı. Sonbaharda ev, odunluk ve kömürlüklerde gizlenen istilacı zararlılar, havaların ısınmasıyla birlikte tekrar meyve ağaçlarını sardı. Kiraz, erik ve dut gibi meyve ağaçlarında ciddi zararlara neden olan kokarcalar, üreticinin ürününe ulaşmasına engel oldu.
Geçen yıldan bu yana sayıları hızla artan ve kontrol altına alınamayan kahverengi kokarca, bitkilere yaptığı emgiyle verimi ve kaliteyi düşürüyor. Ağaçların meyve vermesini neredeyse imkânsız hale getiren bu böcekler, sebzelere de zarar vermeye başladı.
"İLAÇLADIK AMA YETERLİ OLMADI"
Boğazköy Mahallesi Muhtarı Şenol Kuş, geçtiğimiz yıl başlayan istilanın bu yıl daha da büyüdüğünü ifade etti. Mahalle sakinlerinin kendi imkânlarıyla Tarım İlçe Müdürlüğü’nden temin ettikleri ilaçlarla mücadele etmeye çalıştığını belirten Kuş, çabaların yetersiz kaldığını söyledi:
“Geçen yıldan beri bu sorun var. Özellikle sonbaharda sayıları çok arttı. İlkbaharda ilaçlama yapılacağı söylendi ama henüz ciddi bir çalışma görmedik. Ağaçlarda kiraz ve erik neredeyse hiç kalmadı. Önce zirai don, ardından da bu zararlılar vurdu. Odunluk ve kömürlükleri ilaçladık ama yok etmek mümkün değil. Sayıları her geçen gün artıyor, hızla ürüyorlar.”
BİYOLOJİK MÜCADELE GÜNDEMDE AMA BELİRSİZ
Tarım ve Orman Bakanlığı yetkililerinin biyolojik mücadele planladıklarını ilettiğini aktaran Muhtar Kuş, bu konuda net bir uygulama göremediklerini dile getirdi. “Böcek hapisleri” gibi yöntemleri duyduklarını, ancak pratikte henüz bir destek almadıklarını söyleyen Kuş, şöyle devam etti:
“Sebzelere de zarar veriyorlar. Meyvenin suyunu emiyorlar, ürünü çürütüyorlar. Bahçelerimizi, ürünlerimizi bu zararlıya kaptırmak istemiyoruz. İlaçlıyoruz ama kısa sürede yeniden çoğalıyorlar. Acilen çözüm istiyoruz.”
KAHVERENGİ KOKARCA TEHDİDİ BÜYÜYOR
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bilgilendirmesine göre, Türkiye’de ilk kez 2017 yılında görülen kahverengi kokarca, istilacı ve polifag bir zararlı olarak tanımlanıyor. Ulaşım araçları, bitkisel materyaller ve ticari faaliyetlerle yayılım gösteren bu böcek, yaz sonunda kışlamak için ev ve depolara sığınıyor. İnsan sağlığı açısından tehdit oluşturmasa da fiziki rahatsızlık yaratan kokarca, tarımsal ürünler için ciddi bir risk taşıyor.
Başta fındık olmak üzere elma, armut, turunçgil, şeftali, ceviz, domates, mısır ve patlıcan gibi birçok ürün bu zararlının hedefinde. Bu ürünler Türkiye tarımı için stratejik öneme sahip. Kahverengi kokarca, bitkilerin özsuyunu emerek kalite ve verim kayıplarına yol açıyor.
ÜRETİCİ ENDİŞELİ: ACİL EYLEM PLANI BEKLENİYOR
Karacabeyli çiftçiler, meyve ve sebze üretiminin ciddi tehdit altında olduğunu belirterek Tarım Bakanlığı’ndan acil eylem planı bekliyor. Yeterli biyolojik ya da kimyasal mücadele uygulanmadığı takdirde, sadece bu yıl değil, önümüzdeki yıllarda da kokarca istilasının daha geniş alanlara yayılmasından endişe ediliyor.
