Yükseköğretim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar, Anadolu Üniversite Kütüphaneleri Konsorsiyumu (ANKOS) tarafından düzenlenen "ANKOSLink2025 Uluslararası Konferansı"nda önemli açıklamalarda bulundu. Yapay zekâ ve dijital dönüşümün bilgi ekosistemini yeniden şekillendirdiğini belirten Özvar, yükseköğretim sisteminin bu dönüşüme stratejik bir yeniden yapılanmayla yanıt verdiğini ifade etti.
ETİK, ŞEFFAF VE DENETLENEBİLİR ÇERÇEVE GELİYOR
Özvar, geçen yıl hazırlanan "Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Faaliyetlerinde Üretken Yapay Zekâ Kullanımına Dair Etik Rehberi"nin ardından, bu alanda somut yasal adımlar atılacağını duyurdu:
"Tez, makale ve diğer bilimsel çalışmalarda yapay zekânın nasıl ve hangi ölçülerde kullanılacağına dair kapsamlı bir mevzuat çalışması hayata geçmek üzeredir. Gerekli yönetmelik ve yasal düzenlemelerin en kısa sürede yürütüleceğini buradan duyurmak isterim."
Bu yeni düzenlemeyle birlikte yükseköğretim sisteminde yapay zekâ kullanımına ilişkin etik, denetlenebilir ve şeffaf bir yönetişim çerçevesi oluşturulmuş olacak.
YENİ MEVZUAT NELERİ KAPSAYACAK?
Prof. Dr. Özvar’ın verdiği bilgilere göre, hazırlanmakta olan çerçevede sadece üretken yapay zekânın bilimsel çalışmalarda nasıl kullanılacağı değil, aynı zamanda kritik alanlarda da somut standartlar belirlenecek:
Veri Güvenliği
Kaynak Doğrulama
İntihal Önleme
Şeffaf Raporlama
Etik Sorumluluk
"KÜTÜPHANE 5.0" VE İNSAN ODAKLI VİZYON
Konuşmasında "Kütüphane 5.0" kavramına da değinen Özvar, bu kavramın teknolojinin ötesinde bilginin üretiminde insanı merkeze alan bir yaklaşımı temsil ettiğini dile getirdi. Kütüphanelerin artık sadece bilgiye erişim sağlayan kurumlar değil, "bilginin doğruluğunu, kaynağını ve anlamını koruyan, insanla bilgi arasındaki güven köprüsünü tesis eden" konumda olması gerektiğini vurguladı.
YÖK Başkanı, üniversite kütüphanelerinin yapay zekâ destekli hizmetler ve açık bilimin yaygınlaştırılması gibi alanlarda güçlendirilmesine öncelik verdiklerini sözlerine ekledi.
