Endonezya’da yaşamış olan ve “hobbit” olarak anılan Homo floresiensis türünün neden ortadan kaybolduğuna dair yeni bulgular, iklim koşullarındaki sert değişimlere işaret ediyor. Araştırmalara göre uzun süren aşırı kuraklık, besin zincirini çökertti ve bu küçük insan türünü açlıkla karşı karşıya bıraktı.
Yaklaşık 106 santimetre boyundaki Homo floresiensis, Flores Adası’ndaki Liang Bua Mağarası’nda bulunan fosillerle tanınıyor. Bulgular, bu gizemli türün yaklaşık 61 bin yıl önce hızla yok olduğunu ortaya koyarken, yeni analizler bu kaybın arkasında büyük ölçekli bir çevresel kırılmanın bulunduğunu gösteriyor.
STEGODONLARA BAĞLI YAŞAM
Bilim insanları, mağarada bulunan hayvan kalıntılarından yola çıkarak hobbitlerin temel besin kaynağının “stegodon” adı verilen cüce filler olduğunu belirtiyor. Bu hayvanların sayısındaki düşüş, hobbitlerin yaşamını doğrudan etkileyen kritik bir faktör haline geldi.
Yağış miktarındaki belirgin azalma, stegodon popülasyonunu hızla küçülttü. Besin zincirinde yaşanan bu kopuş, hobbitlerin hayatta kalma şansını büyük ölçüde azalttı.
MAĞARA OLUŞUMLARI GEÇMİŞ İKLİMİ ORTAYA KOYDU
Araştırmacılar, Liang Bua Mağarası’na yakın konumdaki Liang Luar Mağarası’ndaki sarkıt ve dikitleri inceleyerek bölgenin eski iklim koşullarını yeniden inşa etti. Oksijen izotopları ile kalsiyum ve magnezyum oranları, binlerce yıl öncesine ait yağış düzeni hakkında önemli ipuçları verdi.
Sonuçlar, hobbitlerin yok oluşuna yakın dönemde bölgede ciddi bir kuraklaşma yaşandığını ortaya koydu. Yaz yağışlarının günümüz seviyesinin yaklaşık yarısına indiği belirlendi.
61 bin yıl önce kritik eşik
Çalışmaya göre en yoğun kuraklık dönemi 76 bin ile 61 bin yıl öncesi arasına denk geliyor. Bu süreçte yıllık yağış miktarı 1.560 milimetreden 990 milimetreye gerilerken, yaz yağışlarında yüzde 56’ya varan bir düşüş yaşandı. Bu değişim, stegodonların su ihtiyacını karşıladığı Wae Racang Nehri’nin dönemsel olarak kurumasına yol açtı. Su kaynaklarının azalmasıyla birlikte bu hayvanların sayısı da hızla düştü.
AÇLIK VE BELİRSİZLİK
Fosil verileri, hobbitlerin avladığı stegodon kalıntılarının büyük bölümünün 76 bin ile 62 bin yıl öncesine ait olduğunu gösteriyor. Bu tarihten sonra hem stegodonlara hem de hobbitlere ait izlerin belirgin şekilde azaldığı görülüyor. Araştırmacılar, besin ve su kaynaklarının tükenmesiyle hobbitlerin Liang Bua Mağarası’nı terk etmiş olabileceğini, ancak sonrasında ne kadar süre hayatta kaldıklarının bilinmediğini belirtiyor.
MODERN İNSANLARLA OLASI TEMAS
Çalışmada, aynı dönemlerde modern insanların Endonezya takımadaları üzerinden Okyanusya’ya doğru ilerlediğine de dikkat çekiliyor. Doğrudan bir çatışma kanıtı bulunmasa da, sınırlı kaynaklar nedeniyle iki tür arasında karşılaşmalar yaşanmış olabileceği değerlendiriliyor.
Bilim insanlarına göre iklim değişikliği, bu karşılaşmaların ve Homo floresiensis’in yok oluş sürecinin temel zeminini hazırlayan ana etken olarak öne çıkıyor.
