Günümüzde çiftler ilişkilerini güçlendirmek için daha fazla romantizm, daha yoğun tutku ya da daha sık sürprizler gibi pek çok öneriyle karşılaşıyor. Ancak psikologların 40 yılı aşkın araştırmalarına göre uzun ömürlü ve sağlıklı ilişkilerin temelinde çok daha basit ama çoğu zaman gözden kaçan bir faktör yatıyor. Aile terapistleri John ve Julie Gottman, onlarca yıllık incelemelerinin ardından mutlu ilişkilerin merkezindeki asıl gücü açıkladı.
İLİŞKİLERİN GİZLİ ANAHTARI: KARŞILIKLI ETKİ
Uzmanlara göre sağlıklı bir ilişkinin en kritik belirleyicisi, çiftlerin birbirlerinin ihtiyaçlarını ve duygularını dikkate alarak davranışlarında gerekli uyumu göstermesi. “Karşılıklı etki” olarak tanımlanan bu özellik, özellikle ilişkinin yorulduğu, stresli ve tartışmalı anlarda kendini belli ediyor. CNBC’ye konuşan uzmanlar; partnerlerin birbirinin hassasiyetlerini ciddiye almasının zamanla daha güvenli, daha yakın ve daha dayanıklı bir ilişki oluşturduğunu ifade ediyor.
320 ÇİFT ÜZERİNDE 40 YILLIK İNCELEMENİN SONUÇLARI
Gottman'ların 40 yılı aşan araştırma sürecinde yaklaşık 320 çift detaylı şekilde gözlemlendi. Elde edilen bulgular ise uzun ömürlü ilişkilerin ortak bir davranış kalıbına sahip olduğunu gösterdi:
- Her iki partner de sözünün ilişki üzerinde etkili olduğunu hissediyorsa, güven ve duygusal yakınlık yıllar içinde güçleniyor.
- Karşılıklı etki bulunmayan ilişkilerde zamanla huzursuzluk, kırılganlık ve uzaklaşma ortaya çıkıyor.
- Bu dinamiğe sahip çiftler ilişkilerinin daha adil, daha stabil ve daha sevgi dolu olduğunu belirtiyor.
Kısacası mutlu ilişkilerin şifresi, “Ben değişmem” değil, “İkimiz birlikte değişiriz” yaklaşımında yatıyor.
KARŞILIKLI ETKİ GÜNDELİK HAYATTA BÖYLE GÖRÜNÜYOR
Psikologlara göre bu beceri büyük adımlardan ziyade küçük ama anlamlı davranışlarla ortaya çıkıyor. Örneğin:
- Partneriniz sohbet isterken telefonu bırakarak tam dikkat vermek.
- Yolculuk sırasında kendi tercih ettiğiniz rotayı değil, eşinizin kendini güvende hissettiği güzergâhı seçmek.
- Onun ailesiyle vakit geçirmenin önemini duyduğunuzda planlarınızı buna göre ayarlamak.
- Tartışma sırasında ses tonunuzun kırıcı olduğunu fark edip daha yumuşak bir iletişime geçmek.
Bu davranışlar, kişisel kimlikten ödün vermek değil, partnerinizin dünyasına alan açmak anlamına geliyor.
BU BECERİYİ GELİŞTİRMENİN ETKİLİ YOLLARI
Uzmanlar, karşılıklı etkiyi güçlendirmek isteyen çiftlere şu önerilerde bulunuyor:
BİLİNÇLİ KÜÇÜK FEDAKÂRLIKLAR YAPIN
Her hafta partneriniz için sizin açınızdan küçük ama onun için anlamlı bir davranışa gönüllü olarak uyum sağlayın.
DÜŞÜK RİSKLİ ANLARDA ESNEKLİK GÖSTERİN
Yemek seçimini ona bırakmak, yürüyüşte önerdiği rotayı denemek gibi küçük esneklikler; büyük çatışmalarda sağlıklı uzlaşmayı kolaylaştırıyor.
TARTIŞMA ANINDA KENDİNİZE SORUN: “NEYİ GÖZDEN KAÇIRIYORUM?”
Bu soru, savunmayı azaltarak empatiyi artırıyor ve iletişimin daha yapıcı bir zeminde ilerlemesine yardımcı oluyor.
