Dünya üzerinde kimseye ait olmayan topraklardan en genişi Batı Antarktika’daki Marie Byrd Land. Yaşamaya uygun şartlar içermediği için şimdiye kadar burayı hiçbir hükümet istememiş.
Güney Kutbu’ndan başlayıp Antarktik sahil şeridine kadar uzanan bu sahipsiz toprakların yüzölçümü toplam 1.610.000 kilometre kare.
Yerküre üzerinde İran hatta da Moğolistan’dan daha büyük bir alan kaplıyor. Tamamen ıssız olan bölgedeki tek kalıcı üs ABD’ye ait. Dünyanın bir ucundaki bu araştırma istasyonu, John Carpenter’ın klasik korku filmi The Thing /Şey (1982) için ilham kaynağı olmuş.
Marie Byrd Land, ismini orayı keşfeden Tuğamiral Richard E. Byrd’ün karısından almış. Richard E. Byrd ise (1888-1957) burayı 1929 yılında keşfetmiş.
Antarktika’nın geri kalanına gelince, kıta 12 ulusun 1961’de kurduğu Antarktika Anlaşması çerçevesinde yönetiliyor. Bu anlaşma kıtayı bilimsel bir alan olarak koruyor ve buradaki her türlü askeri etkinliği yasaklıyor.
En büyük alanlar kıtayı ilk keşfeden ulusların kontrolünde. Yani İngiltere, Norveç ve Fransa’nın. Arkasından da en yakın olanlar geliyor. Yeni Zelanda, Avustralya, Şili ve Arjantin. Marie Byrd Land ise, Güney Pasifik’e, hiçbir ülkenin üzerinde hak edecek kadar yakınında olmadığı boş yerlere kadar uzanıyor.
Egemenlik altında olmayan bir bölgeye verilen resmi ad Terra Nullius’tur. Bu tarafsız bölge/ sahipsiz toprak anlamına geliyor. Marie Byrd Land’den sonra bilinen en büyük sahipsiz toprak, Afrika’da yer alıyor.
Mısır ve Sudan arasındaki Bir Twail Üçgeni de hiçbir ülkeye ait değil. 1899 yılında bölgenin kontrolünü ellerinde tutan İngilizler, harita üzerinde çöle dümdüz bir çizgi çekerek iki ülke arasındaki sınırı belirlemiş.
Böylece Bir Twail Sudan’da, Halaib adı verilen komşu bölge de Mısır sınırları içinde kalmış. Aynı sınır 1902 yılında daha kıvrımlı bir şekilde yeniden çizilmiş. Bir Twail (Arapçada su kuyusu anlamına geliyor) Mısır’ın, Halaib ise Sudan’ın olmuş.
İki ülkenin Buckinghamshire kadar büyük (2 bin kilometre kare) olan Bir Twail için birbirini yediğini düşünebilirsiniz. Ama yemiyorlar. İkisinin de istediği yer aslında Halaib.
Bir Twail çoğunlukla kum ve kayadan ibaretken, Halaib’in verimli toprakları, üzerinde yaşayan insanları ve bir de Kızıldeniz’e sahili var. Halaib’i şu sıralar işgal eden Mısır, 1899 sınırını göstererek, bölgede hak iddia ediyor. Sudan bu iddiayı reddederken, 1902 tarihli değişiklikten dem vuruyor. İki taraf da aynı nedenle Bir Twail’i tanımıyor ve kendine ait olarak görmüyor.
Dünya üzerinde sahiplik konusunda en çok ihtilafa düşülen yer ise, hemen aklınıza geleceği üzere Ege Adaları veya Ege Denizi değil. Yunanistan Başbakanı Çipras’ın da dediği gibi Ege Denizi zaten balıklara ait.
Dünya üzerinde en çok ihtilafa düşülen yer ise, Spartly Adaları. Güney Pasifik’te bulunan ve hiç nüfus barındırmayan bu takımadalar, 750 adacıktan oluşuyor. Dört kilometre karelik toprak toplam 425 bin kilometre karelik denize yayılmışlar.
Zengin balıkçılık alanları, olası petrol ve gaz bölgeleri yüzünden altı ülke burası üzerinde hak iddia ediyor. Filipinler, Çin, Tayvan, Viernam, Malezya, Brunei. Brunei dışındakilerin hepsi bölgede askeri birlik bulunduruyor.
Filipinler konuyla ilgili iddialarını güçlendirmek için kamu sektörü çalışanlarından oluşan bir ekibe dönüşümlü olarak adalardan birinde yaşamaları için ücret veriyor. Aslında bu sanıldığı kadar keyifli bir yaşam değil. Çünkü bu tropikal adaların her biri en fazla yarım saatlik alana sahip. Bir gezeyim geleyim deseniz 31. dakikada yeniden evdesiniz…