İlk aşı Rektör Özkan'a yapıldı: Yan etki yok, güvenli görünüyor

İlk olarak Aralık 2019'da Çin'in Vuhan kentinde ortaya çıkan ve kısa süre sonra pandemi ilan edilen yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına yönelik Çin'e ait inaktif aşının Faz 3 çalışmalarına, Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nde başlandı. İlk aşı uygulaması, Akdeniz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Özlenen Özkan'a yapıldı.

Akdeniz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Özkan, Çin'de koronavirüse karşı geliştirilen aşının Faz 1 ve Faz 2 aşamalarının başarılı olmasının ardından Faz 3 çalışmaları kapsamında farklı ülkelerde ve Türkiye genelinde çeşitli hastanelerde aşı uygulamalarının başladığını açıkladı.

'YA KORONA OLACAĞIZ YA AŞI'

Virüsü tedavi edici bir ilaç bulunamayınca tüm dünyanın umudunu aşıya bağladığını dile getiren Özkan, "Birkaç çeşit aşı var. Dünyada Faz 3 çalışmasına kadar ilerleyen birkaç firmanın aşısı gündemde. Biz de AÜ olarak Çin'in Faz 3 aşısına girmeyi uygun bulduk. Bugün ilk denemelerini yapacağız. Aşı güvenli şekilde sonuçlanır ve dünya kurtulur. Ama anladığımız kadarıyla ya korona olacağız ya aşı. İnşallah aşı ile kurtulacağız" diye konuştu.

14 GÜN ARAYLA İKİ DOZ

Rektör Özkan, Akdeniz Üniversitesi'nde Prof. Dr. Özge Turhan koordinatörlüğünde yürütülen çalışma kapsamında aşının, sağlık çalışanları başta olmak üzere katılmak isteyen gönüllülere uygulanacağını kaydetti. Özkan, Faz 3 çalışmaları kapsamında 14 gün ara ile iki doz uygulandığını, Faz 1 ve Faz 2'den elde edilen veriler doğrultusunda ilk ay içinde aşılamanın antikor gelişimi sağlayarak başarılı sonuç verdiğini dile getirdi.

Rektör Özkan, "Faz 3 çalışması hem üretilen aşıya erken ulaşım açısından bir avantaj sağlamakta hem de bilimsel katkıları nedeni ile üretim onayı için gerekli sürecin hızlanmasını sağlamaktadır. Bu doğrultuda Akdeniz Üniversitesi olarak Kovid-19 pandemisine karşı yürütülen aşı çalışmalarının içerisinde yer almaktan gurur ve onur duymaktayız" dedi.

'GÖNÜLLÜLÜK USULÜYLE YAPILIYOR'

Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Ender Terzioğlu ise dünyada Faz 3 aşamasına gelen ve uygulamada olan aşılar olduğunu açıkladı. Türkiye'de de birkaç aşı olduğunu aktaran Prof. Dr. Terzioğlu, "Bunlardan biri inaktive olan ve Çin tarafından üretilen aşı. Türkiye'de Hacettepe Üniversitesi'nde aşı çalışması yürütülüyor. Türkiye'de 20'ye yakın merkez var, o merkezlerden biri Akdeniz Üniversitesi oldu. Çift kör placebo kontrollü aşı olarak Faz 3 çalışması yapılıyor. Sonuçları da başarılı olursa ruhsatlanıp herkese yapılacak. Gönüllülük usulüyle yapılıyor" diye konuştu.

'CİDDİ BİR YAN ETKİ YOK'

Akdeniz Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Özge Turhan ise aşı çalışmasına Rektör Özkan'ın katılmasının çok anlamlı olduğunu belirterek, "Akdeniz Üniversitesi olarak aşı çalışmasına girmekten mutluyuz. İlk aşıyı Rektör Özkan kendisi oldu. 23 merkezde 1000 doz aşıya ulaşıldı. Ciddi bir yan etki yok, güvenli görünüyor. Hastanemize 350 aşı geldi" dedi.

KORONAVİRÜS AŞI ÇALIŞMALARINDA SON DURUM NE?

 

Çalışmalar kapsamında son gelişme olarak Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ülkesinde geliştirilen 3'üncü aşının da onay alacağını duyurdu. Rusya, 2 aşının ülke içinde kullanılmasına ruhsat vermiş durumda.

 

ABD'den Codagenix, Türkiye'den Erciyes Üniversitesi ve Kanada'dan Symvivo'nun yürüttüğü aşı çalışmalarının da 1'inci faz klinik deneyleri başladı. Dünyanın en büyük ilaç firmalarından Amerikan Pfizer, geliştirilen Kovid-19 aşısının son klinik aşamada yüzde 90'dan fazla başarı oranı elde ettiğini duyurdu.

 

Küresel çapta, şu ana kadar 52 potansiyel aşı klinik, 87 aday ise klinik öncesi denemelerde test ediliyor. New York Times'ın araştırmasına göre klinik deneylerde son aşamaya varıp onaylanmaya en yakın olan 17 aşı adayı bulunuyor.

 

KISMEN ONAYLI AŞILAR

 

-Çin merkezli CanSino Biologics adlı ilaç firması Biyoloji Enstitüsü ile ortaklaşa bir çalışma yürüterek geliştirdiği aşı için, henüz 3'üncü faz denemeleri tamamlanmadan Çin Ordusu'ndan 25 Haziran'da onay aldı. Firma askerler için aşının zorunlu olup olmayacağı bilgisini paylaşmadı. New York Times'da yer alan habere göre aşının 3'üncü faz klinik denemeleri ağustos ayında Suudi Arabistan, Pakistan ve Rusya'nın da aralarında olduğu bir kaç ülkede başlandı.

 

-Rusya'da Gamaleya Enstitüsü'nün ürettiği ve tanıtımını Rus lider Vladimir Putin'in yaptığı Sputnik V adlı aşının onay alması uluslararası tartışma yaratmıştı. Aşının güvenilirliğine yönelik açıklamalardan geri adım atan Moskova, onayın ancak 3'üncü fazın başarısına bağlı olduğunu duyurdu. Aşının son testleri Rusya'nın yanı sıra Belarus, Birleşik Arap Emirlikleri ve Venezuela gibi ülkelerdeki gönüllüler üzerinde yapılıyor.
 

 

-Yine Rusya'da, Vector Enstitüsü adlı kurumda faz 1 ve 3 klinik deneyleri tamamlanan EpiVacCorona adlı aşının onay aldığını 14 Ekim'de Rus lider Putin duyurdu. Aşının faz 3 deneyleri önümüzdeki haftalarda başlayacak.

 

-Koronavirüsün ilk görüldüğü kent Wuhan'daki Biyolojik Ürünler Enstitüsü'nün geliştirdiği, deneme aşamalarını ise Sinophram adlı firmanın yönettiği aşı Çin'in yanı sıra Birleşik Arap Emirlikleri'nden de sağlık görevlilerine verilmek üzere kısmen onay aldı.

 

-Sinopharm ayrıca, Pekin Biyolojik Ürünler Enstitüsü'nün geliştirdiği aşı adayınında klinik denemelerini üstlendi. Arjantin ve BAE'deki faz 3 deneylerinin ardından diğer aşı gibi, sınırlı sayıdaki kişilere verilmek üzere Çin ve BAE'de onaylandı.
 

 

-Çin merkezli diğer bir firma, Sinovac Biotech'in ürettiği CoronaVac adlı aşının son klinik deneyleri Türkiye, Brezilya ve Endonezya'da yapılırken, Çin'de kısıtlı olarak kullanılmak üzere onaylandı. Sinovac Mart 2021'de tedarik etmek üzere Endonezya ile 40 milyon doz için el sıkıştı.