Diyanet İşleri Başkanlığı 2019 Ramazan öncesinde "İmsak ne zaman başlar, ne zaman biter?" sorularının yanıtını içeren Ramazan İmsakiyesini yayımladı. İmsak kelimesi terim anlamı ile bir şeyi yapmaktan el çekme, nefsine egemen olarak o şeyi yapmama anlamına geliyor. Peki İslam dinine göre İmsak nedir? Ne demektir? İşte konu hakkındaki detaylar...
İMSAK NEDİR?
Sözlükte "kendini tutmak, engellemek, el çekmek, geri durmak" anlamlarına gelen imsak, dinî bir kavram olarak, fecr-i sâdıktan, iftar vaktine kadar yemeden, içmeden, cinsel ilişki ve diğer orucu bozan şeylerden uzak durmak, el çekmek demektir. İmsakın zıttı iftardır.
Halk arasında ise "imsak" oruç tutmaya başlanan fecr-i sadığın oluştuğu vakit anlamında kullanılır. Bu manada imsak, oruca başlama vakti demektir.
İMSAK NE ZAMAN BAŞLAR?
Oruca ne zaman başlanıp ne zaman bitirileceği Kur'an-ı Kerim'de şu şekilde açıklanmıştır: "(Ramazan gecelerinde) şafağın aydınlığını gecenin karanlığından ayırt edinceye (tan yeri ağarıncaya/fecr-i sâdığa) kadar yiyin, için. Sonra da akşama kadar (yiyip içmeden, cinsel ilişkide bulunmadan) orucu tamamlayın." (Bakara, 2/187)
Takvimlerde gösterilen "imsak", oruca başlama vaktini ifade eder. İmsak vakti aynı zamanda gecenin sona erdiği, yatsı namazı vaktinin çıkıp sabah namazı vaktinin girdiği andır. Ezan da imsak vaktinin başlaması ile okunmaktadır. Bu sebeple ezanın başlaması ile yemeyi içmeyi terk etmek gerekir. Ezan başladığı sırada ağızda bulunan lokmanın yutulmasında bir sakınca yoktur.
İL İL İMSAK VAKİTLERİ İÇİN TIKLAYIN
SAHUR YEMEĞİNİN ÖNEMİ NEDİR?
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın sahur yemeğinin dindeki önemine ilişkin yayınladığı açıklamaya göre; sahur yemeği, oruç tutacak kişilerin imsak vaktinden önce gece yedikleri yemektir. Hz. Peygamber (s.a.s.) sahura kalkmış ve bunu ümmetine de tavsiye etmiştir (Buhârî, Savm, 19, 20)
Resûl-i Ekrem (s.a.s.), sahur yemeğinde “bereket” (Buhârî, Savm, 20) olduğunu ifade etmiş ve sahur yemeğinin, müslümanların orucu ile ehl-i kitabın orucu arasındaki en önemli farklardan biri olduğunu belirtmiştir (Müslim, Sıyâm, 46). Onun sahurla ilgili söz ve uygulamalarından hareketle fakihler, sahura kalkmanın ve sahuru geciktirmenin sünnet olduğunu söylemişlerdir (Kâsânî, Bedâî’, II, 105).
Âlimler, sahurun oruca dayanma gücü verdiğini, maddi-manevi bereketlere vesile olacağını bildirmişlerdir. Çünkü kişi sahura kalkmakla seher vaktini uyanık geçirmiş ve bu vakitte hem dua hem de istiğfar etmek suretiyle cennet ehlinin özelliklerine sahip olmuştur (Zâriyât, 51/18). Bu şekilde manevi lezzetlerle başlanan oruç daha canlı, daha şevkli tutulur. Bu tür maddi-manevi bereketleri olan sahur, ihmal edilmemelidir.
RAMAZANDA SU TÜKETİMİNE DİKKAT
Uzman Diyetisyen Özlem Tay, sağlıklı bir Ramazan ayı geçirmek için su tüketiminin önemi hakkında bilgi verdi.
Memorial Diyarbakır Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Uzman Diyetisyen Özlem Tay, Ramazan ayında vücudun sıvı ihtiyacının arttığını söyledi. Uzun süreli açlık sonrası gerekli olan sıvıyı yerine koyabilmek için iftar ile birlikte belirli aralıklarla gerekli olan su içiminin büyük önem kazandığını kaydeden Tay, “Özellikle yaşlılarda, böbrek hastalığı bulunan kişilerde, kalp ve tansiyon hastalarında sıvı tüketiminin doktor kontrolü ve takibinde hesaplanması, bu doğrultuda uygulanması daha sağlıklı olacaktır. Büyüme ve gelişme sürecinde olan ergenlik dönemindeki kişilerin de oruç tuttukları ramazan ayı boyunca günde en az 2 buçuk litre su tüketmeleri önerilmektedir. Soğuk su midede kasılmalara yol açarak sindirimi zorlaştırır ve hazımsızlığa neden olabilir. Bu nedenle ramazan ayı boyunca içilen suyun oda sıcaklığında olması önerilir" dedi.
Uzman Diyetisyen Özlem Tay şu önerilerde bulundu:
"Oruç tutarken susuz kalmamak için Ramazan’da yeterli miktarda su tüketmenin yanı sıra iftar ve sahur öğünlerinde susuzluğa neden olacak sucuk, pastırma, turşu, şalgam gibi tuz ve baharat içeriği yüksek gıdalar tercih edilmemelidir. Oruçluyken gün içerisinde aşırı terlemeye neden olacak faaliyetlerden ve uzun süre sıcağa maruz kalmaktan da kaçınılmalıdır. İftar ve sahur arasında tüketilecek suyun içerisine taze limon dilimleri, taze nane yaprakları veya rulo tarçın eklemek hem suya farklı bir aroma katıp içimini kolaylaştırır hem de mideyi rahatlatarak tatlı yeme isteğini bastırabilir. Oruç tutarken susuzluğa karşı alınacak önlemlerden biri de su içeriği yüksek sebze ve meyvelerden faydalanmaktır. Bunun için sahurda, salatalık ve domates dilimleri sofraya eklenebilir, iftar sofrasında da salata ve sebze yemeklerine daha fazla yer verilebilir. Çay, kahve, limonata, gazoz gibi içecekler suyun yerini alamaz. Aksine çok fazla tüketimi su içme isteğini bastırabilir. Mümkün olduğunca özellikle ramazan ayında sınırlandırılmalıdır. Çay ve kahvenin faza miktarda tüketimi vücutta sıvı kaybına neden olacaktır. Bu sebeple iftardan bir iki saat sonra tercih edilmesi uygun olacaktır. Su, sağlıktır, düzenli ve yeterli miktarda, vücudun ihtiyacını karşılaşacak şekilde su tüketimi cildi arındırarak sivilce ve siyah nokta oluşumunu engeller, vücuttaki toksinlerin atımını sağlar, cildi gençleştirir, iç organların sağlıklı çalışmasını sağlar, kan dolaşımını hızlandırır, sindirim sistemini düzenler, vücuttaki ödemin atılmasını sağlar, kilo vermeyi hızlandırır, saç köklerini güçlendirir."
