Rumları bırak, gel Fenerbahçe kuruluyor

Memleketimizde spor tarihi konusunda çıkan kitaplar incelendiğinde özellikle kadim dönemlerin geçiştirildiği veya özet halinde verildiği görülür... Umumiyetle birbirlerinden kopyalanmış bu ilk devir için bazı yazarlar, ‘Fenerbahçe’nin ilk futbol maçı buydu, ilk hokey müsabakası burada oynandı’ veya ‘İlk tenisçimiz budur’ gibi tahminlerini etrafa yaymaktan geri durmazlar. Benim maksadım, bu şehir efsanelerinin, muhtemelen iyi niyetle yazılmış hikâyeler gibi görünseler de gerçekten efsane olduklarını göstermek ve işin doğrusunu spor tarihi araştırmacıları ve meraklılar için bulup çıkartmaktı.” Mehmet Yüce, ‘Ale’l-Itlak Baldırı Çıplak’ kitabını yazma sebebini bu cümlelerle anlatıyor. Yüce, bir sporcu ya da gazeteci değil, bir mühendis ama spor tarihine olan tutkusu 4. kitabı da doğurdu. Osmanlıca öğrenen, ardından da dönemin basınını tarayan Yüce, günümüze aktarılan birçok bilginin hatalı olduğunu görünce eline kalemi alıyor. Keyifli anlatımı, dönemin tanıklarının birinci elden anıları ile zenginleşen kitapta, Türk futbolunun unutulan ya da hatırlansa da yanlış ve eksik bilgilerle günümüze gelen 52 önemli şahsiyeti yeniden tanıyoruz. İngiliz öncülerden, ilk Osmanlı ‘futbolisti’ Osman Efendi’ye, Bombacı Bekir’den Zeki Rıza’ya, Ahmet Robenson’a kadar futbolumuzun başlangıç döneminin tüm önemli şahsiyetlerini ve öykülerini okuyorsunuz. İlk hakemimiz Harry Edwin Pears da var, Osmanlı Rum toplumunun önemli isimleri Yorgo Stelianidis ve Yanni Vassilliadis de. Ayrıca Galatasaray, Fenerbahçe ve Beşiktaş’ın kuruluş hikâyelerini, kurucularının tanıklığı ile kitapta buluyorsunuz.

Kitap o kadar ilginç bilgilerle dolu ki elinizden bırakamıyorsunuz. Osmanlı döneminde ‘münevverlerin’ tekelindeki sporun centilmenleri tanıştıkça o insanlara ve hatta spora/sporculara bakış açınız değişiyor. İlk Türk futbol yıldızı diyebileceğimiz Hasan Basri Bey’in öyküsünün içinden Fenerbahçe Kulübü’nün kuruluş öyküsü karşınıza çıkıyor. Evde imal ettiği topla futbol oynayan Rum gençlerinin arasında karışan ve daha sonra Rum takımı Kadıköy’de oynamaya başlayan Hasan Basri Bey’e bırakalım sözü: “Fransız mektebimde Enver Bey isminde bir Türk muallimim vardı. Sadi Bey ve Fenerbahçe kulübünün sabık reisi Ziya Bey (Nurizade Ziya Bey) bu muallim ile beraber bana müracaat ederek, Kadıköy kulübünü terk edip yeni teşkil edecekleri kulüpte beraberce çalışmamı istediler. Bu üç hürmet ettiğim adam, böyle bir Türk kulübü doğarken bir yabancı kulüpte ve Rumlarla beraber çalışmamam ve kendileri ile beraber bir İslam kulübünde çalışmam icap ettiğini söylediler. Bu, benim arayıp da bulamadığım şeydi. Sonra bugünkü çalışmamın gayesi de bu idi. Ben kulübün sırf ve sadece Türklerden mürekkep olması şartı ile kendileri ile çalışmayı va’dettim... Ziya Bey tarafından verilen yemeğe davet edildim... Kulübün adının Fenerbahçe olması oy çokluğu ile benimsendi... Mevsim ilkbahardı ve çayırdaki papatyalar nazar-ı dikkatimizi cezbettiğinden formamızı sarı-beyaz olarak kabul ettik...”

Ale’l-Itlak Baldırı Çıplak
Mehmet Yüce
İletişim Yayınları
480 sayfa / 35 TL

CEP HERKÜLÜ

Sporculuk hayatına 3 Olimpiyat, 21 Dünya ve 18 Avrupa şampiyonluğu gibi inanılmaz başarılar sığdıran Naim Süleymanoğlu’nu her anında yakından izleyen Tayfun Bayındır, efsanenin kitabını yazdı.

Tayfun Bayırdır
A7 Kitap
184 sayfa / 16 TL

FUTBOLUN MOZART'I MESSİ

Futbolu adeta baştan yaratan Messi hızı, hırsı ve etkileyici tekniğiyle şimdiden efsaneleşen bir isim… Ve Messi üzerine yazılan etkileyici bir kitap. Mourinho “Messi biraz daha çabalarsa su üstünde yürüyebilir” demekte haklı galiba...

Luca Caioli (Çeviri: Filiz Odabaş)
Martı Yayınları
304 sayfa / 20 TL

HİÇ PAS VERMİYORSUN

“Ayağa kalk ve silkelen ey Türk kadını! Bu kitabı bitirdikten sonra futbol bilginle erkekleri şaşırtmaya, yeşil sahalarda olmasa bile ortamlarda fırtınalar estirmeye hazır mısın?” diye soruyor Burcu Kapu. Ve kadınları futbolun ‘gizemli’ dünyasına davet ediyor.

Burcu Kapu
Doğan Navus
164 sayfa / 17 TL