Erciyes Dağı’nın eteklerinde yer alan Kayseri’nin Hacılar ilçesi, yüzyıllara meydan okuyan bir geleneği günümüzde de yaşatıyor. Yaklaşık 500 yıl önce su ihtiyacını karşılamak amacıyla açılan kar kuyuları, günümüzde ise sıcak yaz aylarında serinlemek ve geleneksel lezzetler hazırlamak için kullanılıyor. Kışın titizlikle karla doldurulan bu kuyular, yazın adeta doğal bir soğutucuya dönüşüyor.
1200 KUYUDAN 300'Ü AKTİF KULLANILIYOR
Geçmişte sayıları 1200 kadar ulaşan kar kuyularından sadece 300 tanesi bugün de aktif olarak kullanılıyor. Kuyuların derinliği 7 metreye kadar ulaşırken ocak ve şubat aylarında bölge halkının dağlardan topladıkları temiz karlarla dolduruluyor. Çuvallarla taşınan karlar kuyulara doldurulurken kapakları kapatılıp yaz başına kadar hiç açılmıyor.
YAZIN DOĞAL BUZDOLABI GİBİ HİZMET VERİYOR
Hacılar ilçesinde yaz aylarında sıcaklık 35 dereceyi bulurken, kar kuyularının içindeki kar tabakaları neredeyse hiç erimiyor. Kuyuların içinden çıkarılan kar, kovalara doldurulup evlere taşınıyor. Bazı vatandaşlar bu karı doğrudan tabaklara koyarak üzerine pekmez döküp tüketirken bazıları ise ayran yapımında kullanıyor. Doğallığı bozulmayan bu karlar, lezzetli olduğu kadar nostaljik bir ortam da oluşturuyor.
NESİLDEN NESLE AKTARILAN BİR GELENEK
67 yaşındaki Ahmet Gengeç, kar kuyularını hala aktif kullanan isimlerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Gengeç, bu geleneğin çocukluğundan beri sürdüğünü ve kuyu doldurma işinin babalarından, dedelerinden kendilerine miras kaldığını anlatıyor. Artık nostaljik bir anlam taşısa da, kar kuyuları Hacılar’ın sosyal dokusunda hâlâ önemli bir yere sahiptir.
PARAYLA SATILMIYOR
Gengeç’in bu kuyuların yalnızca bir aileye değil, mahalle halkına açık olduğunu ifade etti. Hatta dışardan gelen misafirler bile kar almak istediğinde elleri boş dönmediğini aktaran Gengeç , “Burası sebil gibi, parayla satılmıyor. Rahmetli amcam Mahmut’un vasiyeti böyleydi. Biz de onun izinden gidiyoruz. Kuyuları hep birlikte temizliyor, dolduruyoruz.” dedi.
KAR EKİPLERİ GÖREVE ÇIKIYOR
Kış aylarında kuyuların doldurulması için organize bir şekilde çalışıldığı belirtilirken aile bireyleri ve Gönüllülerden oluşan bir ekip oluşturulduğu ifade edildi. Kış aylarında Kar yağdığında herkesin haberleşerek kuyuları doldurmak üzere toplandığını belirten Gengeç, kuyuların yalnızca kar doldurulmakla sınırlı kalmayıp yıl boyunca bakımının yapıldığınıda aktarıyor. Kuyularda bulunan karların Ekim ve Kasım aylarına kadar dayanabildiği de belirtildi.
