HAMİDE HANGÜL
Merkez Bankası'nın enflasyon hedeflerinin de sapmasına neden olan gıda fiyatları, üretici ile tüketici arasındaki fiyat makasını da gittikçe açtı. Tarım üretici fiyatları temmuzda yüzde 0.43 azalırken, tüketici fiyatları yüzde 3.15 artış kaydetti.
Tarlardan aylık yüzde 12 artışla 1.19 liradan sattığı domates tüketiciye 2 lira 77 kuruştan satıldı. Böylelikle artış yüzde 46.24 oldu. Sivri biberin fiyatı da tarlada yaklaşık yüzde 2 düşüşle 1 lira 54 kuruştan satılmasına karşın,tezgahta yüzde 22.6 zamla 2 lira 77 kuruştan yerini aldı. Taze fasülye de yüzde 9.2 artışla 2 lira 50 kuruşa çiftçinin elinden çıkmasına karşın perakendede yüzde 42 zamla 4 lira 80 kuruştan vatandaşın sofrasına ulaştı.
Ekmeğin hammaddesi buğday unu üretim fiyatları da aylık bazda hiç artmadı. Buna karşın tarladan çıkışı 81 kuruş olan buğday unu tüketiciyle 2 lira 95 liralık zamla buluşabildi. Çayın kilosu 1 lira 77 kuruş olmasına karşın vatandaşa 22 liradan satıldı.
CANAVAR TARLADA SAKİN
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) üretici fiyatları incelendiğinde, kabuklu yer fıstığı yüzde 0.2’lik düşüşle 4 lira 15 kuruş, ayçiçeğiyüzde 0.5’lik düşüşle 1 lira 92 kuruşa geriliyor. Havuç fiyatı da aylık yüzde 7’lik düşüşle 80 kuruş, kuru soğan yüzde 11.4 düşüşle 70 kuruş, sarımsak yüzde 4.2 azalışla kilosu 5 lira 53 kuruştan satılıyor. Enflasyon canavarı sivri biber fiyatının da tarlada düştüğü gözleniyor. Bu kapsamda sivri biber yüzde 1.9 düşüşle 1 lira 54 kuruşa tarlada satılıyor.
YERDE 81 KURUŞ MARKETTE 3 TL
TÜİK verilerine göre, çiftçinin temmuz ayında 1.49 lira ve hiç fiyatı artırmadan sattığı pirinç (çeltik) tüketiciyle kilosu 6 lira 11 kuruştan ulaşıyor. Bu da aradaki fiyatın yüzde 310’a ulaştığını gözler önüne seriyor. Sofraların vazgeçilmezi domatesin tarla fiyatı aylık yüzde 12.3, yıllık yüzde 14.4 arttı. Böylelikle bir aylık dönemde domates fiyatı 1 lira 6 kuruştan 1 lira 19 kuruşa yükseliyor.
ZAMLAR CEP YAKIYOR
Tüketici fiyatlarına göre incelendiğinde ise bu düşüşün fiyatlara yansımadığı görülüyor. Tarlada fiyatı yaklaşık yüzde 2 azalan sivri biberin kilosu, aylık yüzde 22.6 artışla 2 lira 78 kuruşa tüketiciyle buluşabiliyor. Çarliston biber fiyat da yaklaşık yüzde 30’a tırmanıyor. Tezgahta bir önceki ay 1 lir 93 kuruşa satılan çarlistonun geçen ayda satışı 2 lira 50 kuruşa yükseldi. Yine tüketici fiyatları baz alındığında da domatesin bir aylık fiyat artış yüzde 46 arttı. Böylelikle 1 lira 68 kuruştan 2 lira 47 kuruşa çıktı. Limonun kilosunun da 5 lira 75 kuruştan 6 lira 57 kuruşa tırmandığı hesaplandı.
ÜRETİCİ FİYATINDA YÜZDE 0.43 DÜŞÜŞ
Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım ÜFE), temmuzda bir önceki aya göre yüzde 0,43 düşerken, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8,97 artış gösterdi. Tüketici fiyatları ise yine temmuz ayında yüzde 3.15 artış kaydetmişti. TÜİK, temmuz ayı Tarım ÜFE verilerine göre, temmuzda bir önceki aya göre yüzde 0,43 düşüşle 135,81 değerini alan Tarım ÜFE, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 0,36, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8,97 ve 12 aylık ortalamalara göre ise yüzde 5,88 arttı. Tarım ve avcılık ürünlerinde aylık değişim yüzde 0,34 azalış olarak gerçekleşti.
