İlk şiirlerini Agâh Kemal adıyla Servet-i Fünun dergisinde yayınlayan Yahya Kemal Beyatlı, siyaset bilimci olarak görev yapmasının yanı sıra, Atatürk hayranlığı ile de biliniyordu. Ankara'da Mustafa Kemal Atatürk'e fahri doktorluk unvanı verilmesini teklif eden ilk isim de yine Yahya Kemal Beyatlı oldu.
YAHYA KEMAL BEYATLI KİMDİR?
1884 yılında Makedonya'nın Üsküp şehrinde dünyaya gelen Yahya Kemal Beyatlı’ya doğduğunda verilen isim Ahmet Agah idi. Babası, eski Üsküp Belediye Başkanı İbrahim Naci Bey, annesi ise, Nakiye hanımdı. 1889 yılında henüz 5 yaşında iken, Üsküp’te bulunan Sultan Murat Külliyesi'ne başladı. Külliyedeki eğitiminin ardından da Mektebi Edeb'e devam etti.
13 yaşına gelen Yahya Kemal Beyatlı, ailesiyle birlikte Selanik’e taşındı. Ancak buraya geldikten kısa süre sonra annesi Nakiye Hanım hastalanarak vefat etti. Babası Naci Bey’in annesinin ölümünün ardından başka bir kadınla evlenmesi üzerine Yahya Kemal Beyatlı, yeniden, doğduğu şehir olan Üsküp’e döndü.
SERVET-İ FÜNUN’DA YAZDI
1902 yılında eğitimine devam etmek ve ortaokula başlamak için İstanbul’a gitti ve burada ortaöğrenimini tamamladı. Yazdığı şiirleri, İstanbul’daki Servet-i Fünun dergisinde yayınladı. Şiirlerini yayınlarken Agah Kemal takma ismini kullanıyordu.
Fransızca romanlar okumaya başlayan Yahya Kemal Beyatlı, gençlik yıllarında Jön Türkler’e ilgi duymaya başladı. 2. Abdulhamit’in baskılarının artırmasıyla, 1903 yılında İstanbul’dan ayrılıp Paris’e yerleşti. Burada kendisi gibi baskıdan kaçan Jön Türkler ile tanışma fırsatı buldu.
SİYASET BİLİMİ OKUDU
Yahya Kemal Beyatlı üniversite öğrenimine burada devam etmeye karar verdi ve 1904 yılında Sorbonne Üniversitesi'ne başladı. Siyaset Bilimi bölümünde okuyan Beyatlı, mezun olmasıyla Siyaset Bilimci unvanı almaya hak kazandı. 10 yıl süren ayrılığın ardından İstanbul’a dönüşü 1913 yılında oldu. Edebiyat öğretmeni olarak Darüşşafaka İdadisi’nde çalışmaya başladı yine burada tarih dersleri de veriyordu.
Kendisi gibi Türk Edebiyatı’nın mihenk taşlarından olan Tevfik Fikret, Yakup Kadri Karaosmanoğlu ve Ziya Gökalp gibi önemli isimlerle tanıştı.
ATATÜRK’Ü KARŞILADI
Türk tarihinin yeniden yazıldığı Kurtuluş Savaşı’nın milli mücadele döneminde Darülfunun heyetinin temsilcisi olan Yahya Kemal Beyatlı Atatürk’ü karşılamak üzere İzmir’den Bursa’ya geldi. Atatürk’ün Bursa’dan Ankara’ya gidişinde yanında yer aldı. Ankara'da Mustafa Kemal Atatürk'e fahri doktorluk unvanı verilmesini teklif eden ilk isim de Beyatlı oldu ve verdiği bu teklif oy birliği ile kabul edildi.
Varşova’ya elçi olarak atandığında takvimler 1926 yılını gösteriyordu. Burada 4 yıl diplomat olarak görev yaptıktan sonra, 1930 yılında Portekiz'in Lizbon şehrine büyükelçi olarak görevlendirildi.
NE ZAMAN ÖLDÜ?
1957 yılında bağırsak problemleri yaşayan Yahya Kemal Beyatlı, tedavi için Fransa’nın başkenti Paris’e gitti. Yaklaşık bir yıl süren tedavinin ardından 1958 yılında yurda dönen Beyatlı’nın tedavisine Cerrahpaşa Hastanesi’nde devam edildi. Ancak, 1 Kasım 1958 yılında hayata gözlerini yumdu…
SESSİZ GEMİ ŞİİRİ
Artık demir almak günü gelmişse zamandan,
Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan.
Hiç yolcusu yokmuş gibi sessizce alır yol;
Sallanmaz o kalkışta ne mendil ne de bir kol.
Rıhtımda kalanlar bu seyahatten elemli,
Günlerce siyah ufka bakar gözleri nemli.
Biçare gönüller! Ne giden son gemidir bu!
Hicranlı hayatın ne de son matemidir bu!
Dünyada sevilmiş ve seven nafile bekler;
Bilmez ki giden sevgililer dönmeyecekler.
Birçok gidenin her biri memnun ki yerinden,
Birçok seneler geçti; dönen yok seferinden.
YAHYA KEMAL BEYATLI'NIN KİTAPLARI
- Eğil Dağlar
- Aziz İstanbul
- Edebiyata Dair
- Rubailer ve Hayyam'ın Rubailerini Türkçe Söyleyiş
- Eski Şiirin Rüzgarıyle
- Kendi Gök Kubbemiz
SÖZLERİ
"Üstümüze zaman yağdı, hüznümüz ondandır."
"Kalbi olanların dili yok, dili olanlarınsa kalbi yok! "
ŞİİRLERİ
- Vuslat
- Endülüs'te Raks
- Hazan Bahçeleri
- Akıncılar
- 26 Ağustos
- Sessiz Gemi
