Karar Gazetesi’nin 2017 Aralık’ta kamuoyunun gündemine taşığıdığı süt fiyatlarının enflasyona etkisi, Merkez Bankası raporuyla da karşılığını buldu. Kurum, “Süt fiyatlarındaki artışla yıllık enflasyon yüzde 30’a yaklaşmıştır” dedi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu’na göre, mart ayında tüketici fiyatlarının yüzde 0.99 arttığı, yıllık enflasyonun ise 0.03 puan azalarak yüzde 10.23’e gerilediği hatırlatıldı. Raporda, gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonunun mart ayında 0.10 puan artarak yüzde 10.37 olduğu belirtildi. Bu dönemde yıllık enflasyonun işlenmemiş gıdada bir miktar gerilediği ve işlenmiş gıda grubunda ise yükseldiği bildirildi.
Yıllık enflasyonu yüzde 6.31’e gerileyen işlenmemiş gıda grubunda taze meyve-sebze fiyatlarının ılımlı seyrettiği kaydedilen raporda, diğer işlenmemiş gıda grubunda kırmızı et kaynaklı yüksek bir fiyat artışı gözlendiği vurgulandı. Raporda, şu ifadelere yer verildi:
“Kırmızı et fiyatlarında mart ayındaki yükselişle (yüzde 5.12) birlikte ilk 3 aydaki birikimli artış yüzde 8.05 olmuştur. Süt fiyatlarındaki artışın devam etmesiyle bu üründe yıllık enflasyon yüzde 30’a yaklaşmıştır. Öte yandan, işlenmiş gıda grubu yıllık enflasyonu yüzde 14.42’ye ulaşmıştır. Peynir ve diğer süt ürünleri ile ocak ayında ÖTV düzenlemesine gidilen alkolsüz içecekler grubunda yüksek fiyat artışları (sırasıyla yüzde 2.51 ve yüzde 1.46) sürmüştür. Ayrıca bu dönemde şeker fiyatlarında kaydedilen belirgin artış (yüzde 5.49) dikkat çekmiştir. Bu gelişmeler sonucunda, taze meyve-sebze dışı gıda yıllık enflasyonu yüzde 12.96’ya ulaşmıştır.” Raporda, yurtiçi üretici fiyatlarının mart ayında yüzde 1.54 arttığı, yıllık enflasyonun 0.57 puan yükselerek yüzde 14.28’e ulaştığı anımsatıldı. Üretici fiyatlarında gözlenen artışta döviz kuru ve başta petrol olmak üzere emtia fiyatlarındaki yakın dönem gelişmelerin belirleyici olduğu vurgulanan raporda, bu dönemde imalat sanayi yıllık enflasyonunun yüzde 14.77’ye yükseldiği bildirildi. Uzunca bir süredir ağaç-mantar, ana metal, kağıt, plastik-kauçuk, metalik olmayan diğer mineral maddeler ve kimyasal ürünler gibi ara malı üreten kalemlerde yüksek fiyat artışlarının izlenmekte olduğu belirtilen raporda, şunlar kaydedildi: “Bu doğrultuda, petrol ve ana metal hariç imalat sanayi fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış ana eğilimi artarak yüksek seviyesini korumuştur. Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, mart ayında fiyatlar enerji grubunda yatay seyrederken, dayanıklı tüketim mallarında görece ılımlı bir artış göstermiş, diğer alt gruplarda ise güçlü artışlar kaydetmiştir.”
SÜT FİYATLARI ARTTI
Balıkesir Bigadiç Süt Üreticileri Birliği Başkanı Murat Değer, Ulusal Süt Konseyinin ocak ayında süt fiyatlarını artırdığını anımsatarak, “Üreticiler bir nebze rahatladı ve dişi sığır kesimleri azaldı. Ancak şubat ve mart aylarında yeme gelen art arda zamlardan dolayı üretici biraz zor durumda kaldı” ifadesini kullandı. En son geçen yılın eylül ayında litre başına 1 lira 30 kuruş olan çiğ süt referans fiyatının önce 1 lira 40 kuruşa 1 Şubat’tan geçerli olmak üzere de 1 lira 53 kuruşa çıkarıldığını aktaran Değer, şunları kaydetti: “Şu an üreticinin eline sütün litresinden brüt 1 lira 44 kuruş net olarak da 1 lira 42 kuruş geçiyor.”
AYNI ETKİYİ KARAR ARALIKTA AÇIKLADI
Geçen yılın aralık başında Karar Gazetesi’nin değindiği enflasyondaki artışta süt etkisi TCMB raporuyla da doğrulandı. Geçen yıl ithal et atağıyla enflasyonun ateşi bir nebze de olsa sönerken, bu sefer sütteki artışın fiyat ateşini yükselteceğini Karar Ekonomi olarak söylemiştik. O dönemde aylık bazda yüzde 4.95 oranında artan süt fiyatı yıllık bazda da yüzde 19.92 artış gösterdi.
