Suriye iç savaşında en büyük dramların yaşandığı Şam'ın Doğu Guta banliyösü 5 yıldır Esad rejimi ve Rusya'nın ablukası altında.Suriye'nin Doğu Guta bölgesinde ordunun kimyasal silahla saldırı gerçekleştirdiğine yönelik iddiaların ardından çeşitli ülkelerden Suriye hükümetine tepkiler geldi. Peki Doğu Guta neresi, neden önemli? Rejim neden 400 bin nüfusa sahip Doğu Guta'yı bombalıyor? Son dakika haberlerini ve süreci haberimizde derledik...
Suriye'deki Beşar Esad rejiminin başkent Şam'da abluka altında tuttuğu Doğu Guta'da 21. yüzyılın en büyük insani krizlerinden biri yaşanıyor. Şam'ın doğusundaki bazı ilçe ve beldeleri içeren 104 kilometrekarelik bölge, iç savaşın en büyük felaketine sahne oluyor. Doğu Guta nerede yer alıyor Doğu Guta’da yaşanan son dakika gelişmeler neler? Doğu Guta son durum nedir? Suriye'de Beşşar Esed rejiminin abluka altındaki Doğu Guta bölgesinde muhaliflerin kontrolündeki son nokta olan Duma ilçesine düzenlediği kimyasal silah saldırısı haberlerine ilişkin yeni görüntüler ortaya çıktı.Dünyanın 5 yıldır sessizce izlediğ Doğu Guta'daki insanlık dramında sadece bombalarla değil, açlık ve hastalıklardan dolayı da siviller hayatını kaybediyor. Son günlerde Esad rejimi ve Rusya'nın hava saldırılarıyla gündeme gelen Doğu Guta'daki insanlık trajedisi konuya ilgiyi de artırdı.
Doğu Guta’da yaşanan son gelişmelerin ardından dünyanın birçok ülkesinden Suriye hükümetine tepkiler artıyor. Doğu Guta son günlerde yaşanan insani krizler, dünya gündeminde yer almaya başladı. Yüzlerce sivilin öldüğü belirtilen Doğu Guta, harita üzerinde araştırılan konu oldu
DOĞU GUTA NERESİ, NEDEN ÖNEMLİ?
Son iki haftada 500'e yakın sivilin katledilmesi "Doğu Guta nerede, neden önemli?" sorularını da gündeme getirdi. Suriye'nin başkenti Şam'ın merkezinin 10 kilometre doğusunda yer alan Doğu Guta'da yarısı çocuk 400 bin sivil yaşıyor.
DOĞU GUTA'YA 23 BUŞAT 2018'DE DÜZENLENEN SALDIRI
Gûtâ denilen bölge, Suriye’nin başkenti Şam’ı (kuzeydeki Kasiyun tepesini bir tarafa bırakırsak) doğu, batı ve güneyden kuşatan bir ova ve tarih boyunca yeşil bostanlarıyla meşhur. Şam’ı besleyen Guta zirai açıdan dünyanın en verimli gölgelerinden kabul ediliyor. Kadim Arap coğrafyacıları bu bölgeyi nehirleri, meyve ağaçları ve bostanlarıyla meşhur, Şam ileri gelenlerinin köşkleriyle bezeli, dünyanın harikulade yerlerinden biri olarak tavsif ederler. Adına kitaplar yazılmış Guta bugün önemli ölçüde şehirleşmiş olsa da, savaştan evvel baharları hâlâ Şam halkının piknik bölgesiydi. Şam’ın ortadan ikiye ayıran Barada nehri ve kanalları buradan geçer. Batı ve Doğu Guta olarak ikiye ayrılır. Doğu Guta’da Birze, Dûma, Arbin, Caramâna, Kefer Batna ve İstanbul’a giden otobüslerin de garajı olan Harasta gibi Şam’ın önemli banliyölerini (Rîf-i Dımaşk) barındırır ve Osmanlı’nın son döneminde elli bin olan nüfusunun günümüzde 400 bin civarında olduğu tahmin edilmektedir. Bu nüfusun dörtte biri savaş nedeniyle bölgeden ayrıldığından, Doğu Guta’da elân 300 bin civarında insanın yaşadığı tahmin ediliyor. Önemli ölçüde arkeolojik eserin yanı sıra pek çok sahabe mezarının yer aldığı Guta, Kudüs fatihi Selahaddin Eyyûbî’nin de en sevdiği yerlerdendi.
24 ŞUBAT 2018'e kadar Doğu Guta'da yaşananların özeti.
Muhaliflerin kontrolünde bulunan bölgede, Esad rejimi ve Rusya teröristlerin bulunduğunu ileri sürüyor. Doğu Guta, muhaliflerin İdlib'le birlikte kontrol ettiği, Suriye'deki en önemli bölgeler arasında yer alıyor. Rejim, Başkent'te muhaliflerin kontrolünde bir bölge istemiyor. Bu nedenle sürekli saldırı düzenliyor ve ablukayı kaldırmıyor. Rusya ise bu saldırılara uçaklarıyla destek veriyor.
DOĞU GUTA SON DURUM
Kimyasal silah saldırısında ilişkin bölgeden gelen görüntülerde, hayatını kaybeden sivillerin çoğunluğunun gözünün açık olduğu, ağız ve burunlarından beyaz köpükler geldiği görülüyor. Görüntülerdeki sivillerin çoğunluğunu bebek ve çocukların oluşturması dikkati çekiyor.
Katliam sonrası kaydedilen bir görüntüde katledilen kızının başında ağlayan sivil bir baba, "Kızım beni affet. Bak sana ne aldım bak. Hadi kalk uyan, yüzünü göreyim. Kalk kızım 'bana çikolata getir' deyiver yeniden." diye ağıt yakıyor. Başka bir görüntüde ise küçük oğlunun başındaki gözyaşları içinde bir baba defalarca "Muhammed Allah seni affetsin ve sana rahmet eylesin." ifadelerini kullanıyor.
Rejimin, Duma'ya cumartesi gecesi düzenlediği kimyasal silah saldırısında 78 kişi yaşamını yitirmiş, yüzlerce sivil gazdan etkilenmişti. Doğu Guta'da muhaliflerin kontrolündeki Duma'ya önceki gün yeniden yoğun saldırı başlatan rejim güçleri, 19 Mart'ta da buraya klor içerikli kimyasal saldırı düzenlemişti. Öte yandan Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), 4 Nisan'da yayımladığı raporda, Esed rejiminin, Suriye'de iç savaşın başlamasından buna yana 214, Han Şeyhun katliamından sonra da 11 kez kimyasal silah saldırısı düzenlediğini duyurmuştu.
Doğu Guta bölgesinde muhaliflerin kontrolündeki son nokta Duma'da halihazırda 100 bin kişi abluka altında yaşıyor.
ASTANA'DA DOĞU GUTA ÇATIŞMASIZLIK BÖLGESİ İLAN EDİLDİ
Rejim, "terörizmle mücadele" bahanesinin arkasına sığınıyor. Doğu Guta'daki "teröristlerin" sivilleri canlı kalkan yaptığını, başkenti füzelerle hedef aldığını iddia ediyor.
Türkiye, Rusya ve İran 4-5 Mayıs 2017'de Doğu Guta'yı gerginliği azaltma bölgesi ilan etti. Ancak Rusya, garantörü olduğu rejimin ateşkesi defalarca ihlal etmesini engellemedi.
İKİ HAFTADA 500 KİŞİ KATLEDİLDİ
Halk, 5 yılı aşkın süredir abluka altında. Yaklaşık 1 senedir bölgeye yeterli gıda ve tıbbi malzeme gönderilemiyor. Bebekler, çocuklar ve hastalar, yeterli beslenemedikleri ve tedavi edilemedikleri için can veriyor. Son 3 ayda 700 sivilin öldürüldüğü bölgede son 2 haftada düzenlenen saldırılarda ise 500'e yakın kişi katledildi.
46 KEZ KİMSAYAS SALDRI
Rejim, Doğu Guta'ya savaşın başından bu yana 46 defa kimyasal silah saldırısı düzenledi. 21 Ağustos 2013'teki katliamda bin 400'den fazla sivil öldü. Rejim, bu yıl da 3 defa klor gazı saldırısı düzenledi. 21 Ağustos 2013'teki saldırıdan, ABD Beşşar Esad yönetimini sorumlu tutmuştu. Saldırı yapılan bölgenin de muhaliflerin elindeki bir bölge olması ve muhaliflerin de sarin gazını elde etmesinin zorluğu gözleri Şam yönetimine çevirmiştir. Saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı hakkında ise pek çok farklı rakam verilmiştir. Sayı, 281 ile 1729 arasında değişmektedir.
CEHENNEME DÖNÜŞEN CENNET: DOĞU GUTA
Guta’da kuşatma altındakiler ise artık “ölümü beklediklerini” ifade ediyorlar. Zira rejim saldırılarından kurtulsalar da kuşatma altında açlık ve hastalıktan ölecekler.
Suriye’de 2011’de başlayan rejim karşıtı direnişin en önemli merkezlerinden olan ve başkent Şam’a yakınlığıyla stratejik önemi hâiz Doğu Guta, 2013 Nisan’ından itibaren Esed güçleri tarafından muhasara altına alındı. Hem topçu atışları hem de hava saldırılarıyla Doğu Guta’ya sürekli hücum eden rejim, bölgeye gıda ve insani yardımın girmesini de kısıtlamış durumda. Doğu Guta’da (bazen birbirleriyle de çatışan) iki muhalif grup hâkim durumda. Bunlardan Feylaku’r-Rahman (Rahman Birliği) Özgür Suriye Ordusu’na bağlı. Başında Suriye ordusundan yüzbaşı rütbesinde ayrılmış Abdunnasır Şamir var. Ellerinde bulunan en gelişmiş silah ise BGM-71 TOW Amerikan anti tank füzeleri. Diğer grup ise Ceyşü’l-İslam, yani İslam Ordusu. Doğu Guta’daki en büyük direniş grubu. Özgür Suriye Ordusu’na bağlı olmayan grup Suudi destekli el-Cebhetü’l-İslâmiyye’ye mensup.
DOĞU GUTA'NIN DIŞ DÜNYAYLA BAĞLANTISI
Muhasara altındaki bölgenin dış dünyayla sadece iki bağlantısı var. Biri Duma’da Vâfidin kontrol noktası. Bu kontrol noktasının bir tarafında rejim, diğer tarafında ise el-Ceyşü’l-İslam unsurları bulunuyor. Bir de tıpkı Gazze ile Mısır arasında olduğu gibi, Şam’ın diğer banliyölerine uzanan yeraltı tünelleri var. Ancak bu tüneller son dönemde rejim tarafından kapatılmış durumda.
2017 Eylül’ünden beri BM yardım kuruluşlarının bölgeye girmesi iyice kısıtlanmış durumda. Ancak Kasım ve Aralık’ta bu kuruluşların bölgeye bir defa girmesine izin verilmesi kısmi bir rahatlama sağlamıştı. Fiyatların Şam’a göre çok arttığı Doğu Guta’da insanlar günde sadece bir öğün yemek yiyebiliyor. Yaklaşık 300 bin kişinin gıda yardımına ihtiyaç duyduğu bölgede, özellikle halkın temel iki ihtiyaç maddesi olan ekmek ve pirinç bulunamıyor. Yetersiz beslenmeye bağlı çocuk ölümleri çok yüksek. Hastalar bölgeden çıkarılamadığı için ölmeye devam ediyor.
Doğu Guta uzun zamandır varil ve misket bombaları ve kimyasal silahlarla vuruluyor. Son günlerde bölgede BM tarafından listelenmiş altı hastane hasar görmüş durumda. Uzun süren kuşatma nedeniyle ilaç ve gerekli gıda malzemesi bulunamıyor. Esed rejimi bölgeyi uzun zamandır muhasara ederek tam bir Ortaçağ tekniği uyguluyor ve sadece iki tercih sunuyor: Ya bölgedeki grupların tamamen teslim olması ya da bombardıman veya açlık ve hastalıklar sebebiyle bölgedeki tüm halkın ölmesi. Üstelik bütün bunlar modern ve medeni uluslararası toplumun gözleri önünde cereyan ediyor.
DOĞU GUTA İLE İLGİLİ SICAK GELİŞMELERİ BURADAN TAKİP EDEBİLİRSİNİZ
