Çiğdem Aldatmaz yeni kitabı ‘SEM’de, eski ve yeni hikâyelerini bir araya getirdi. Öykülerde varoluşçu edebiyatın izinden giden Aldatmaz, makul miktarda kötümserliğin bizi iyileştireceğini söylüyor: “Asıl sürekli gülümseyen, hiç sendelemeyen, mutlu insanlardan korkmalıyız.”
ERKUT TEZERDİ
Yeni öykü kitabı ‘SEM’i edebiyatseverlere sunan Çiğdem Aldatmaz, hikâyelerin son beş yılda kaleme alındığını söylüyor. Aldatmaz “Birkaçı dışında çoğu yayınlanmamış öykülerimdir. Aralarındaki yetkinlik farkına bakarsanız aradan geçen zamanı hissedersiniz. Bazıları birkaç ay, bazıları birkaç yıl önce yazıldı. Elbette hepsini zamanla elden geçirdim, törpüledim ve işledim. İlk bölümde novella diyebileceğimiz Karanlık Fırın Sokağı öyküleri, tam da o sokaktayken, kafamda yaşadığım bir şimşek çakımıyla başladı. Sonra karakterler birbirinin içinden çıkarak geldi. Zehirli bitkiler üzerine bir araştırma yaptım çünkü hikâyenin merkezinde gizli bahçesinde zehirli bitkiler yetiştiren bir kadın var. Bir seneyi bulmamıştır karakterlerin birbirlerine bağlanmaları. Sonuçta kitaptaki tüm öyküler zaman kaygısıyla değil de ruhsal bir açlıktan doğan ihtiyaca binaen yazıldı” sözlerini kaydediyor.
Kitapta Samuel Beckett’in “Dünyadayız ve bunun tedavisi yok” cümlesine atıfta bulunan Aldatmaz, öyküleri neden kaleme aldığını şu şözlerle anlatıyor: “Huzursuzluğun içinden mizah, kahkaha, kara mizah doğar, insanların kibrine karşı kullandığınız harika bir etkisizleştirme aracı olarak kayıtsızlık doğar, saf istenç ve mutluluk doğar. Yeter ki bu sıkıntıyla olan acemilik döneminizi doğru geçirmiş olun. Bu hikâyeleri biraz da bunun için yazdım. Okuyanlar için bu anlamda iyi bir acemilik dönemi olsun, kendine karşı dürüst olmanın kapıları okurun önünde açılsın diye. Çünkü yaşadığımız çağ bize hep, gül, iyi görün, kusuruz ol, enerjini yükselt diye baskıda bulunuyor. Biz de hep yüzümüzde maskeyle geziyoruz. Ama asıl o maskenin altında kötü ve karanlığız. Oysa kederin hakkını verip kendimize karşı dürüst olsak, yaşayacağınız iç huzurunun tarifi olmaz.”
Kitaptaki öykülerin kahramanları Melahat, Halil, Ela, Kudret’in kimi zaman inkâr ettiğimiz, kimi zaman görmezden geldiğimiz, kimi zaman da yaşayışlarından kendimize pay biçtiğimiz insanlar olduğuna dikkat çeken Aldatmaz, şöyle devam ediyor: “Bu karakterler bizim toplum baskısı nedeniyle sakladığımız, inkâr etmek zorunda kaldığımız duygularımızı yaşatıyor. Gerçek duygularımızı! Her şeyin karşıtıyla var olduğunu düşünürsek kötümserlik bize sonunda iyi olanı buldurur.” Makul miktarda kötümserliğin bizi iyileştireceğini düşündüğünü belirten Aldatmaz, “Hatta bundan gizli bir haz duyduğumuz da bir gerçek. Asıl sürekli gülümseyen, hiç sendelemeyen, mutlu insanlardan korkmalıyız. Onlar daha bu yüzleşme faslını hiç açmamış, açmaya da niyeti olmayanlar. Ama kederden çıkardığınız her şey sizi gülümsetir ve güzelleştirir” diyor.
SEZGİ VE İÇGÜDÜYLE YAKALAMAK DAHA ÖNEMLİ
Varoluşçu edebiyatın tüm dünyada 60 ve 80 yılları arasında hakkıyla yapıldığını, ciddi üretimlerini iki binlerde vermiş yazarların da bu konularda kayda değer bir başarı gösteremediğini söyleyen Aldatmaz, sözlerine şöyle devam ediyor: “Benim de ilk amacım hiçbir zaman varoluşçu edebiyat yapmak olmadı. Gelin görün ki peşimizi bırakmayan bir varoluş sorunu var. Yazdıklarım da dolayısıyla kafasını memnuniyetsizlik ve kuşkuyla açan insanları etrafında topluyor. Yani dört başı mamur bir varoluşçuluk felsefesi gütmek istemiyorum ama hayatın akışında zaten bu var. Bu nedenle tırnak içine alıp varoluşçu temalar üzerine çalışıyorum demek istemem. Bazı şeyleri sezgi ve içgüdüyle yakalamak benim için daha önemli. Öyküler de böyle anlaşılsın isterim.”
