Arşivde Ara

Daha önce hakkında verilen idam cezası bozulan İranlı rap şarkıcısı Tumac Salihi, yeniden idam cezasına çarptırıldı.

İran’da Mahsa Amini'nin gözaltında hayatını kaybetmesinin tetiklediği 2022 yılındaki hükümet karşıtı gösterilerden beri halk ilk kez sandık başına gidiyor. Bugünkü seçimlere düşük katılım olması bekleniyor.

İnsan hakları örgütleri, İran'da 2022 yılında gözaltındayken hayatını kaybeden Mahsa Amini'nin amcasının hükümet karşıtı ifadeleri nedeniyle 5 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırıldığını açıkladı.

İran Yargısı, 2022'de ülke çapındaki bir protesto hareketi sırasında iki polis memurunu öldürdüğü ve beş kişiyi yaralamakla suçlanan bir erkeğin idamına karar verdi. Yargıya bağlı Mizan Haber Ajansı "Sanık Mohammad Ghobadlou'ya yönelik idam cezası, Yüksek Mahkeme tarafından onaylandıktan sonra bu sabah erken saatlerde uygulamaya konuldu" dedi.

İtalyan- Arjantinli oyuncu ve eski hava yolları pilotu Enrique Piñeyro'ya ait Gazze'ye yardım uçağının, üzerinde bulunan Mahsa Amini ve Amir Nasr-Azadani'nin resimleri nedeniyle Mısır'a inişine izin verilmedi.

Bu yılki Nobel Barış Ödülü’ne layık görülen ve kadın hakları konusundaki çalışmalarından dolayı Tahran’da Evin Cezaevinde bulunan İranlı aktivist Nergis Muhammedi’nin ödülünü, Muhammedi adına ikiz çocukları aldı.

İran'da başörtüsü giymediği gerekçesiyle gözaltına alındıktan sonra ölen Mahsa Amini'nin layık görüldüğü Sakharov Ödülü'nü almak üzere Fransa'ya gitmek isteyen Amini ailesi engellendi. Uçağa binmesine izin verilmeyen Amini ailesinin pasaportlarına el konuldu. Havalimanı'ndaki yetkililer aileye 'yurt dışına çıkma yetkilerinin olmadığını' söyledi. Aile 10 Aralık'ta (yarın) sorgu için pasaport ofisine gidecek.

Birleşmiş Milletler (BM), İran'da 17 yaşındaki Hamidreza Azari ve 22 yaşındaki Milad Zohrevand'ın 24 Kasım Cuma günü idam edilmesiyle ilgili yaptığı açıklamada İran'ı kınayarak idam cezalarını durdurma çağrısı yaptı.

İran'da Jîna Mahsa Amini’nin başörtüsü giymediği gerekçesiyle gözaltına alındıktan sonra ölmesinin ardından başlayan hükümet karşıtı protestolarda birçok kişi ağır cezalarla karşılaştı. Eylemlere katılan 21 yaşındaki Milad Zohrevand’ın da gizlice idam edildiği belirtildi.

İran'da bir polis memurunun öldürüldüğü olayla ilgili davada iki sanıktan biri idama mahkum edildi, biri de suça yardım ve yataklık suçundan 10 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Nobel Barış Ödüllü İranlı feminist Nergis Muhammedi, cezaevinde açlık grevine başladı. Kalp ve akciğer sorunları yaşayan Muhammedi'nin başörtüsü örtmemesi nedeniyle hastaneye götürülmemesi hakkında açıklama yapan Norveç Nobel Komitesi Başkanı, uygulamayı "insanlık dışı ve ahlaki açıdan kabul edilemez" olarak nitelendirdi.

Nobel Barış Ödülü'ne layık görülen Nergis Muhammedi kalp ve akciğer sorunları yaşıyor. Ailesi Nergis'in hayatının risk altında olduğunu belirterek cezaevi yönetiminin başörtüsü takmadığı için hastaneye sevkine izin vermediğini açıkladı. Muhammedi’nin acilen anjiyo olması gerektiğinin altını çizen aile "Zorla başörtüsü giydirmeye çalışmalarına karşı çıkıyor. İki gündür cezaevinde bir grup kadın, onun hastaneye götürülmesi için aralıksız protesto yapıyor" dedi.

İran'da 16 yaşındaki Armita Geravand'ın ahlak polisi tarafından uğradığı şiddet sonucu hayatını kaybetmesi ikinci Mahsa Amini vakası olarak değerlendirildi. Dün hayatını kaybeden Geravand'ın cenazesini aile üyeleri, Kirmanşan kentinde defnetmek istemesi polis tarafından engellendi. Yasak sonrası Geravand'ın cenazesi Tahran’da bulunan Beheştî Zera Mezarlığı'na defnedildi.

İran'da başlayıp Türkiye başta olmak üzere tüm dünyaya yayılan protestolara neden olan Mahsa Amini'nin ölümünden 1 yıl sonra bir başka genç kızın ölümü gündeme geldi. Tahran metrosunda örtünme kurallarına uymadığı gerekçesiyle 'ahlak polisi' tarafından şiddete uğrayan 16 yaşındaki Armita Geravand, beyin ölümü gerçekleştikten bir hafta sonra hayatını kaybettiği duyuruldu.

İran’da kıyafeti uygun olmadığı gerekçesiyle ahlak polisi tarafından gözaltına alınan Mahsa Amini’nin daha sonra hayatını kaybetmesini, kamuoyuna duyuran iki kadın gazeteci 6 ve 7 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

İran'da tesettür kurallarına uymadığı gerekçesiyle ahlak polisi şiddeti sonucu komaya giren Armita Geravand’ın beyin ölümü gerçekleşti. İkinci Mahsa Amini vakası olarak tanımlanan olaya ilişkin İran hükümeti 'ahlak polisi şiddetini' reddetmiş genç kızın tansiyon düşmesi sonucu bayıldığını o esnada başını çarptığını savunmuştu.

İran'da başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle ahlak polisleri tarafından öldürülen 22 yaşındaki Mahsa Amini, Avrupa Birliği'nin en büyük insan hakları ödülüne layık görüldü. Ödül, Mahsa Amini adına İran'daki Kadın, Yaşam, Özgürlük hareketine verilecek.

İran’da başörtüsü kurallarına uygun örtünmediği gerekçesiyle gözaltına alınan ve "ahlak polisi" olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından katledilen Mahsa Amini'nin ölümünün üzerinden bir sene geçerken Tahran'da benzer bir olay daha yaşandı. 16 yaşında bir genç kızın, Tahran metrosunda ahlak polisi tarafından uğradığı saldırı sonrası komaya girdiği iddia edildi.

Başörtüsü kurallarına uymamasında dolayı ahlak polisi tarafından öldürülen Mahsa Amini için eylemler sürerken İran 'Hicab ve İffet Yasası' adlı yeni düzenlemeyi dün meclisten geçirdi. Düzenlemeye göre örtünme kurallarına uymayanlara verilen ceza artırılırken öncesinde iki ay olan hapis cezası 5 ila 10 yıl; 10 dolarlık para cezası 7 bin 300 liraya kadar çıkarıldı.

İsrail'in BM Daimi Temsilcisi Erdan, İran Cumhurbaşkanı Reisi'nin BM Genel Kurulu'ndaki konuşması sırasında İran'da başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle ahlak polisleri tarafından öldürülen 22 yaşındaki Mahsa Amini'nin posteriyle salonda eylem yaptı.

İran'da ahlak polisi tarafından başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle katledilen Mahsa Amini ölümünün birinci yıl dönümünde eylemler eşliğinde anılıyor. Güvenlik güçleri, olası gösterileri önleme gerekçesiyle 260'tan fazla kişiyi gözaltına aldı. En fazla gözaltı Batı Azerbaycan eyaletinde gerçekleşti.

İran'da Mahsa Amini'nin ölümünün birinci yılında, güvenlik güçleri gösterilere karşı sıkı önlemler alırken, ülkenin batısında güvensizlik oluşturmayı planlayan rejim karşıtı gruplara mensup birçok kişinin gözaltına alındığı bildirildi. Bu durum, ülkedeki siyasi gerilimin artmasına ve olayların kontrol altına alınması amacıyla güvenlik tedbirlerinin artırılmasına neden oldu.

RSF, İran'da başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle ahlak polisleri tarafından öldürülen 22 yaşındaki Mahsa Amini'nin ardından gelişen toplumsal eylemlerden beri gazetecilere yönelik gelişen baskıların bilançosunu açıkladı. 79 gazetecinin bir yılda tutuklandığını açıklayan örgüt, İran’da tutuklanan tüm gazetecilerin serbest bırakılmasını istedi.

Mahsa Amini'nin katledilmesinin yıl dönümü yaklaşırken Sınır Tanımayan Gazeteciler, İran'da gazetecilerin uğradığı baskıyı ortaya koyan bir rapor yayımladı. Raporda, Amini’nin ölümünden sonra gelişen toplumsal eylemlerden bu yana 31’i kadın 79 gazetecinin tutuklandığı ve habercilerin “dehşet verici bir baskı” ile karşı karşıya kaldıkları belirtildi. RSF, İran’da mahpus tüm gazetecilerin serbest bırakılmasını istedi.

İran'da başörtüsünü kurallara uygun takmadığı gerekçesiyle göz altına alınan ve polis gözetiminde yaşamını yitiren genç kadın Jina Mahsa Amini'nin ölüm yıldönümü yaklaşırken protesto eylemlerine karşı baskı artıyor. Eylemlerde yaşamını yitirenlerin aile üyeleri yakın biçimde gözetleniyor. Öte yandan Amini'nin memleketi İran'ın Kürdistan bölgesindeki Sakkız'daki kaynaklar, Amini'nin mezarının çevresine güvenlik kameraları yerleştirildiğini aktarıyor.

İstanbul Valiliği, İran'da ahlak polislerince kadınlara yönelik sıkı kıyafet kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle gözaltına alınmasının ardından hayatını kaybeden 22 yaşındaki Mahsa Amini'nin ölüm yıldönümünde Beyazıt'ta anılmasına izin vermedi.

İran'da tartışmalara konu olan ve tüm dünyada tepki toplayan zorunlu başörtüsü kuralı hâlâ geçerliliğini korurken, başörtüsü takma zorunluluğunu sertleştiren yasal düzenleme meclis komisyonundan geçti. Düzenleme, başörtüsü takmayanlara 15 yıla kadar hapis cezası ve kişilerin suçlu bulunması halinde mal varlıklarının onda birine el konulmasının önünü açıyor.

UAÖ, ahlak polisi tarafından katledilen Mahsa Amini'nin ölüm yıl dönümü öncesi bir araştırma yayımladı. Araştırmada, protestolar esnasında güvenlik güçleri tarafından öldürülen yüzlerce yetişkin ve çocuğun haklarına ve ailelerin yaşadıklarına yer verildi. 'Yetkililerin acımasızlığının sınırı yok' denilen raporda tek bir kişinin bile sorumlu tutulmadığı belirtildi. Yakınlarının mezarlara çiçek ekmelerinin de engellendiğinin belirtildiği araştırmada korkutma politikasına hız verildiği kaydedildi.

İranlı sanatçılar Esha Sadr ve Ramin Etemadi Bozorg tarafından, Mahsa Jina Amini'nin öldürülmesinin ardından başlayan direnişe katkı sunmak amacıyla düzenlenen sergi 4-11 Ağustos'ta Kadıköy Sineması'nda sanatseverlerle buluşacak. Öte yandan 5 Ağustos Cumartesi günü yine Kadıköy Sineması'nda, sanatçılar Esha Sadr ve Ramin Etemadi Bozorg ile dili Türkçe ve Farsça olan bir söyleşi gerçekleştirilecek.

İran'da Mahsa Amini protestolarına katılanlara yönelik idamlara dikkat çekmek için Cannes Film Festivali kırmızı halısına idam ipli kıyafetle çıkan İranlı model Mahlagha Jaberi, sosyal medyada gündem oldu.

İran’da başörtüsü kurallarına uygun örtünmediği gerekçesiyle gözaltına alınan ve ahlak polisi tarafından katledilen 22 yaşındaki Mahsa Amini'nin mezarı bir kez daha tahrip edildi. Amini'nin kardeşi Aşkan Amini, sosyal medya hesabından, “Kaç defa kırarlarsa kırsınlar düzelteceğiz. Bakalım önce kim yorulacak” sözleriyle tepki gösterdi.

İran'ı kasıp kavuran Mahsa Amini protestoları sırasında İsfahan eyaletinde üç güvenlik görevlisinin öldürüldüğü olayda suçlu bulunarak "devlete karşı savaş açmak" suçundan idama mahkum edilen üç sanık hakkındaki karar infaz edildi.

Maltepe Belediyesi Prof. Dr. Türkan Saylan Kültür Merkezi’nde, Türkiye Cumhuriyet’in 100. kuruluş yıl dönümü için hazırlanan “Beni Görmek Demek” isimli karma sergiye kapılarını açtı. Hülya Düzenli Sanat Atölyesi’nin düzenlediği sergide 30 sanatçı yer aldı. Sanatçılar eserleriyle cumhuriyetin 100 yıllık yolculuğundaki siyasal, sosyal, toplumsal başarılara ve kazanımlara yer verdi.

İran devletinin, Mahsa Amini protestolarına destek veren ünlüleri cezalandırmak için gizli bir komite kurduğu ortaya çıktı. Listede yer alan birçok ünlü isim, protestolara destek verdikleri için ekonomik yaptırımlar, seyahat yasakları ve gözaltılarla karşılaştı.

Eylül ayında ülke genelinde yaşanan protestolarla dünya gündeminden inmeyen İran'ın Sakkız kentinde, 47 lise öğrencisinin kimyasal gazla zehirlendiği, 20'den fazla kız çocuğun durumunun kritik olduğu iddia edildi. Üç hafta önce zehirlenen 16 yaşındaki bir öğrenci ise hayatını kaybetti.

İran polisi, son aylarda zorunlu kıyafet kurallarına karşı çıkan kadınlardaki artışı azaltmaya yönelik yeni bir yönteme başvurdu. Polis yetkilileri, başı açık kadınları tespit etmek ve cezalandırmak için halka açık yerlere ve caddelere kameralar yerleştirildiğini duyurdu.

Mahsa Amini'nin öldürülmesi sonrası protestoların başladığı İran, bu kez de başörtüsü zorunluluğuna uymayanların eğitim hakkından yararlanamayacağını açıkladı.

İran'da kadına yönelik şiddet ve taciz son bulmuyor... Bir kişi, markette alışveriş yapan iki kadına başörtüsü takmadıkları gerekçesiyle "yoğurtlu" saldırıda bulundu. Marketin rafından aldığı yoğurdu kadınların başından aşağı boşaltan saldırgan gözaltına alındı. İki kadın hakkında ise "toplum içerisinde başörtüsü kuralına uymama" suçundan soruşturma açıldığı öğrenildi. İran Cumhurbaşkanı Reisi, Tahran’da yaptığı bir konuşmada, "Başörtüsü takmayanlar ikna edilmeli." dedi.

Kadınların toplum içinde dans etmesinin yasak olduğu İran'da bir grup genç kadının, 'Calm Down' şarkısı eşliğinde dans ettikleri video sosyal medyada viral oldu. Videoyu izleyenlerden kadınlara destek mesajları yağdı.

Washington’daki düşünce kuruluşu Freedom House, bugün dünya genelindeki siyasi haklar ve sivil özgürlükler üzerine yıllık raporunu yayınladı. 'Demokrasi Mücadelesinde 50. Yıl' başlıklı raporda son 17 yıldır dünya genelinde özgürlüklerin düşüşte olduğu belirtildi. Raporda 2018’de 'Kısmen Özgür Ülke' kategorisinden 'Özgür Olmayan Ülke' kategorisine düşürülen Türkiye, yine 'Özgür Olmayan Ülke' olarak sınıflandırıldı.

İran'da Gıda ve İlaç İdaresi, eczanelerde çalışan kadınların siyah başörtüsü ve siyah peçe takması yönünde talimat verdi. Tepki toplayan karara erkek eczacılardan da tepki yükseldi ve İranlı birçok erkek eczane çalışanı ve sahibi de başörtüsü takarak protesto etti.

İran'da Mahsa Amini'nin polis tarafından darbedilip ölmesi sonrası başlayan gösteriler devam ederken bu süreçte kadınların tavrı sembol oldu. Ancak rejim, kız öğrencilerin okullarda bir araya gelmemesi için her yolu deniyor. Kum’daki bir lisede 650 kız öğrencinin bu nedenle kasten zehirlendiği ortaya çıktı. Olayı doğrulayan İran Sağlık Bakanı Yunus Panahi, soruşturma açtıklarını söyledi ve “Anlaşılan o ki bazıları tüm okulların, özellikle de kız okullarının kapatılmasını istiyor” dedi.

Son zamanlarda yüzlerce kız öğrencinin hastaneye kaldırılması sonrası zehirlenme olasılığı güçleniyor. İran Eğitim Bakan Yardımcısı, bazı aşırılık yanlılarının okulların kapatılmasını istediği için öğrencileri kasten zehirlemiş olabileceğini söyledi.

Geçtiğimiz yıl 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin gözaltında hayatını kaybetmesinin ardından aylarca süren protestolar son haftalarda sakinleştikten sonra yeniden alevlendi. İran’ın birçok şehrinde meydana gelen son protestolardaki kalabalık, sosyal medyada paylaşılan videolarda görüldü.

İran Cumhurbaşkanı Reisi, devrimin 44. yıl dönümü münasebetiyle düzenlenen törende, Batı'yı hedef alarak ülkede huzursuzluk çıkarmaya çalışan "dış güçlerin" olduğunu söyledi. Mahsa Amini'nin polis gözetiminde ölümünden sonra ülke çapında çıkan protestoların, Batı'nın ülkeyi istikrarsızlaştırma çabaları olduğunu ileri süren Reisi, "düşmanların derdinin ne kadın ne yaşam ne de özgürlük" olduğunu söyledi.

İran’da aylardır süren protestolarla ilgili tutuklamalar devam ediyor. Protestoculara karşı görülmemiş baskı uygulayan güvenlik güçleri, bir kadın gazeteciyi daha gözaltına altı.

22 yaşındaki Mahsa Amini’nin gözaltında hayatını kaybetmesinin ardından patlak veren protestolarla aylardır sarsılan İran’da yüzlerce kişi hayatını kaybetmiş, yaralanmış ve binlercesi tutuklanmıştı. Protestoculara karşı aşırı baskı gösteren güvenlik güçleri uluslararası çevrelerde sert tepkiye maruz kalırken, İran’ın dini lideri tutuklu bulunan 10 binlerce kişiyi affetti.

İran’da Mahsa Amini gösterileri sürerken şiddete sarılan rejimin tavrı ülkeyi çıkmaza sürüklüyor. Protestolarda şimdiye kadar 64’ü çocuk ve 39’u kadın olmak üzere en az 488 kişi güvenlik güçleri tarafından öldürüldü. En az 107 protestocu da ölüm veya hapis cezası alma riskiyle karşı karşıya. 2023’ün ilk 26 gününde ise en az 55 kişi idam edildi. Ancak şiddet sarmalının en dikkat çeken yanı ise polisin göstericilerinin yüzünü hedef alması.