Kavramsal sanatın provokatif ismi Maurizio Cattelan’ın, Amerikan rüyasına ve aşırı tüketime eleştirel bir bakış sunduğu ünlü eseri "America" (2016), Sotheby’s’in "The Now & Contemporary" müzayedesinde satışa sunuldu. New York Mets'in sahibi milyarder koleksiyoner Steve Cohen tarafından satışa çıkarılan eser, sanat piyasasında beklenen heyecanı yaratamadı.
SANAT DEĞERİ Mİ, HURDA ALTIN DEĞERİ Mİ?
Cumhuriyet'in haberine göre dokuzuncu lot olarak sahneye çıkan altın klozet, 10 milyon dolar başlangıç fiyatıyla açıldı. Bu rakam, eserin barındırdığı yaklaşık 100 kilogramlık 18 ayar altının mevcut metal değeriyle neredeyse eşdeğerdi.
Müzayede salonunda beklenen "teklif savaşı" gerçekleşmedi. Eser için yalnızca tek bir alıcı teklif verdi ve çekiç fiyatı 10 milyon dolarda kaldı. Müzayede evinin komisyonu eklendiğinde toplam satış rakamı 12,1 milyon olarak kayıtlara geçti. Bu durum, eserin sanatsal değerinin, ham madde maliyetinin üzerine pek çıkamadığı şeklinde yorumlandı. Sotheby's, alıcıya ödemeyi kripto para ile yapma imkânı da tanıdı.
ESERİN OLAYLI GEÇMİŞİ: ÇALINTI VE "HAYATTA KALAN"
Cattelan’ın bu ikonik eserinin yalnızca üç edisyonu (örneği) bulunuyor, ancak şu an satılan versiyon "hayatta kalan tek fiziksel örnek" olarak kabul ediliyor.
Guggenheim Deneyimi: Eserin ilk versiyonu, 2016 yılında New York Guggenheim Müzesi’nde tamamen işlevsel bir tuvalet olarak sergilenmiş ve 100 binden fazla ziyaretçi tarafından bizzat kullanılmıştı.
Blenheim Sarayı Soygunu: İkinci versiyon ise 2019 yılında İngiltere’deki Blenheim Sarayı’nda sergilendiği sırada, Winston Churchill’in doğduğu odanın karşısındaki tuvaletten çalındı. Hırsızlıkla ilgili tutuklamalar olsa da eser asla bulunamadı ve polis, altının eritildiğini düşünüyor.
REKORU KIRAMADI
Sotheby’s Çağdaş Sanat Başkanı David Galperin, eseri "Cattelan’ın değer, absürtlük ve kurum eleştirisine yönelik kariyer boyu süren yaklaşımını en iyi yansıtan işlerden biri" olarak nitelendirse de satış rakamı sanatçının rekorunu kıramadı.
Cattelan’ın müzayede rekoru, 2016 yılında Christie’s’de 17,2 milyona satılan ve Adolf Hitler’i diz çökmüş bir çocuk boyunda tasvir eden "Him" (2011) adlı eserinde bulunuyor.
Satış öncesinde Sotheby’s’in yeni merkezi Breuer Building’de sergilenen altın klozet, önceki sergilemelerin aksine bu kez kullanıma kapalı tutuldu ve ziyaretçilere sadece görsel olarak sunuldu.
