Dünyada cilt kanseri oranının en yüksek olduğu ülke olan Avustralya, son haftalarda büyük bir güneş kremi skandalıyla gündemde. Çocukluktan itibaren güneşten korunmaya teşvik edilen Avustralyalılar, yıllardır güvenle kullandıkları ürünlerin aslında vaat ettikleri korumayı sağlamadığını öğrenince öfkeli.
34 yaşındaki Rach’in hikâyesi bu durumun en çarpıcı örneklerinden biri. Çocukluğunu “şapka yoksa oyun da yok” kuralının geçerli olduğu okullarda geçiren, evinde güneş kremi tüplerinden geçilmeyen Rach, güneşten uzak durmaya özen gösterdi. Buna rağmen geçen yıl yapılan bir kontrolde burnunun yanında cilt kanseri tespit edildi.
Yaz geldi, fırsatçılık hemen başladı! Güneş kremi fiyatına tam yüzde 100 zam geldi
“Her şeyi doğru yaptığımı sanıyordum” diyen Rach, teşhisin ardından kullandığı güneş kreminin güvenilirliğinin sorgulanmaya başlanmasıyla büyük bir hayal kırıklığı yaşadı.
Tüketici hakları örgütü Choice Australia’nın yürüttüğü bağımsız testler, ülkede en çok satılan 20 güneş kreminden 16’sının paketlerinde yazılı olan SPF değerlerini karşılamadığını ortaya koydu. Üstelik bu ürünler arasında Neutrogena, Banana Boat, Bondi Sands ve Kanser Konseyi gibi bilindik markalar da bulunuyordu. Ancak en büyük tepki, SPF 50+ iddiasıyla satılan ancak testlerde yalnızca SPF 4 koruma sağlayan Ultra Violette’in “Lean Screen” adlı ürününe yöneldi.
“STANDARTLARIN ALTINDA KALDIĞIMIZ İÇİN ÜZGÜNÜZ”
BBC Türkçe'de yer alan habere göre, şirketler sonuçları reddetse de Choice’un raporu ülke çapında büyük yankı uyandırdı. Tıbbi ürünleri denetleyen Terapötik Ürünler Birliği (TGA) inceleme başlatırken, bazı markalar ürünlerini raflardan çekmek zorunda kaldı. Ultra Violette ise önce ürününün güvenli olduğunu savundu, ancak iki ay sonra tutarsız test sonuçları nedeniyle geri çağırma kararı almak zorunda kaldı. Şirket, müşterilerine para iadesi ve kupon imkânı sunarken, “standartların altında kaldığımız için üzgünüz” açıklamasını yaptı.
Skandal yalnızca Avustralya’yı değil, dünya genelinde güneş kremi düzenlemelerini de gündeme taşıdı. Zira araştırmalar, testlerde başarısız olan birçok ürünün ABD merkezli aynı laboratuvardan onay aldığına ve Batı Avustralya’daki tek bir üreticiyle bağlantılı olduğuna işaret ediyor. Bu durum, sorunun küresel boyutta olabileceğini gösteriyor.
"DAHA SIKI DENETİM ÇAĞRISI"
Kozmetik kimyageri Michelle Wong, yüksek koruma sağlayan ve aynı zamanda ciltte konforlu hissettiren ürünlerin geliştirilmesinin son derece zor olduğunu belirtiyor. Wong’a göre testlerde farklı laboratuvarların farklı sonuçlara ulaşması doğal; ancak sahte sonuç üretmenin de mümkün olduğunu hatırlatıyor.
Avustralya’da her üç kişiden ikisinin yaşamı boyunca en az bir kez cilt kanserine yakalanacağı öngörülüyor. Bu nedenle güvenilir güneş kremi konusu halk sağlığı için kritik. Uzmanlar, yalnızca ürüne değil, kullanım şekline de dikkat edilmesi gerektiğini vurguluyor: Vücudun her bölgesi için en az birer çay kaşığı krem sürülmeli ve özellikle yüzme ya da terleme sonrasında iki saatte bir yeniden uygulanmalı.
Skandalın yarattığı güvensizlik sürerken, tüketici grupları TGA’yı sektörde daha sıkı denetime çağırıyor. Choice’un kampanya direktörü Rosie Thomas, “Avustralya güneş kremi endüstrisinde ciddi bir sorun olduğu artık inkâr edilemez” dedi.
