Brezilya'da Amazon yağmur ormanlarının günde güne yok olmasına karşı 2008 yılında kurulan Amazon Fonu, 2019 yılında devlet başkanı Bolsonaro tarafından kapatılmıştı. Geçen haftaki seçimlerden lider çıkarak devlet başkanlığı koltuğuna oturmaya hazırlanan Lula, seçim vaadinde yer aldığı üzere Amazon Fonu'nu yeniden hayata geçirdi.
Brezilya Yüksek Mahkemesi, ülkenin ormansızlaşmaya karşı mücadelesinde önemli bir araç olan Amazon Fonu'nu yeniden etkinleştirdi. Sağcı eski başkan Jair Bolsonaro'nun kapattığı fonu solcu yeni başkan Luiz Inacio Lula da Silva geri getirdi.
The Guardian'ın haberine göre, dün aldığı kararla mahkeme, yetkililere fonu 60 gün içinde yeniden etkinleştirme emri verdi. 2019 yılından beri Brezilya Devlet Kalkınma Bankası'nın kasasında kalan 3 milyar real (10 milyar TL) kullanıma açılacak.
Fon, 2019 yılında Devlet Başkanı Bolsonaro'nun belirtilmemiş usulsüzlükleri gerekçe göstererek kilit komitelerinden ikisini tasfiye etmesiyle tedavülden kalkmıştı.
AMAZON ORMANLARINI KURTARMAK İÇİN EN BÜYÜK HAMLE
Brezilyalı bir sivil toplum kuruluşu olan İklim Gözlemevi'nin koordinatörü Tasso Azevedo, "Amazon Fonu, ormanların korunması için şimdiye kadar yaratılmış en büyük fon" dedi.
Örgüt, kararın yalnızca Amazon genelinde çevre ve ekoloji programlarının finanse edilmesine izin vermeyeceğini, aynı zamanda Bolsonaro rejimi tarafından içi boşaltılan örgütleri yeniden inşa etmek için hükümet kaynaklarının da önünü açacağını söyledi.
Luiz Inacio Lula da Silva ve Jair Bolsonaro
ORMANSIZLAŞMA 2019 VE 2020'DE ARTTI
Amazon yağmur ormanlarındaki kuraklaşma, Bolsonaro'nun devlet başkanlığı döneminde daha da artmış durumda. Bunun nedeni, Bolsonaro'nun, ormanlarda tarım ve madenciliği teşvik etmiş olması.
Yapılan araştırmalar, artan ormansızlaşma ve yangınlar nedeniyle karbon emisyonlarının önceki 10 yılın ortalamasına kıyasla 2019 ve 2020 yıllarında iki katına çıktığını gösteriyor.
Son veriler ise, geçtiğimiz yıl neredeyse 1 milyon hektar yağmur ormanının yandığını ortaya koyuyor. 26 Eylül 2022'ye kadar olan ayda, yangınlar son on yılın en yüksek seviyelerine ulaştı.
AMAZON FONU'NU 2008'DE LULA KURMUŞTU
30 Ekim 2022 Pazar günü ikinci tur başkanlık seçimlerinde Bolsonaro'yu yenen ve çevre karşıtı politikalarının çoğunu geri alacağına söz veren Lula, Amazon Fonu'nu 2008 yılındaki eski başkanlığı döneminde kurmuştu.
Lula, başkanlıktaki 8 yılı boyunca ormansızlaşmayı yüzde 70'ten fazla azalttı ve geçen hafta sıfır ormansızlaşmayı hedeflediğini söyledi.
FONDAN ÇEKİLEN ALMANYA YENİDEN KATKI SAĞLAYACAK
Eski başkan Bolsonaro'nun fonu etkisiz hale getirmesiyle, bağış yapan ülkeler Norveç ve Almanya desteklerini geri çekmişti.
Yüksek mahkemenin kararından saatler sonra, Almanya büyükelçisi mahkemenin kararını tanıdı ve Berlin'in bir kez daha fona katkıda bulunacağını belirtti.
AMAZON ORMANLARI YOK OLUYOR
Brezilya'nın Amazon yağmur ormanları son 16 yılın en yüksek ormansızlaştırmasıyla karşı karşıya.
Brezilya Uzay Araştırma Ajansı'nın geçen yıl yayınladığı rapora göre, ormansızlaştırma 1 yılda yüzde 22 oranında artmış durumda. Uzmanlar, Amazon yağmur ormanının iklim krizinin olumsuz etkileriyle geri döndürülemez bir 'yok olma noktasına' yaklaştığını, ağaçlarda toplu ölümler yaşanabileceğini söylüyor.
Giderek şiddetlenen kuraklıklar ve yangınlar, Amazon ormanlarının kendini eskisi gibi toparlayamadığını ortaya koyar nitelikte.
