Filistinsiz Gazze planına İslam Dünyası ‘ortak tepki’ veremeyince Trump, Ortadoğu liderlerini markaja aldı. Beyaz Saray’a giden Ürdün Kralı, Trump’ın Filistinlileri alması isteği karşısında ‘net duruş’ sergileyemedi. Mısır, küstah plandan günler sonra ‘Gazze için bir planımız var’ dedi. İslam dünyasının dağınık tutumu karşısında Gazze’yi işgalde ısrarlı olan Trump, Ukrayna’da da benzer tavır sergiledi. AB’nin yalnız bıraktığı Ukrayna’yı Moskova’ya hediye edeceğini duyurdu.
ABD Başkanı’nın tehditkar ve dayatmacı politikaları Gazze’yi boşaltıp el koymak istemesiyle ifrata vardı. Avrupa’da güçlü bir liderlik olmaması, İslam Dünyası’nın ise etkili bir ortak duruş sergileyememesinin Trump’ın taleplerinin daha da agresifleşmesine yol açtığı eleştirileri yükseldi. Ürdün Kralı’na ‘Ya Filistinlileri al ya da yardımı keserim’ tehdidi bunun son örneği oldu.
ÜRDÜN KRALINDAN TRUMP’A İLTİFAT
Göreve geldiği günden bu yana küstah istekleriyle dünyaya parmak sallayan Trump, karşısında güçlü bir duruş görmeyince işgalin dozunu daha da artırdı. ‘Gazze’yi tatil köyü yapma’ planını hayata geçirmek için Ortadoğu’daki ülkelerin liderleriyle tek tek görüşmeye başladı. Ürdün Kralı’nı Beyaz Saray’da ağırlayan Trump, Gazze'deki Filistinlileri ülkesine almasını söyleyince Kralın cevabı; “Önce Mısır'ın ne dediğine bakalım" oldu. Trump’a ‘temkinli’ cevap veren Kral Abdullah, sosyal medya hesabından Trump'a iltifat ederek, "Bölgemize istikrar, barış ve refah getirecek birini görüyorum" dedi.
İŞTAH KABARTAN ‘YALNIZ UKRAYNA’
İslam Dünyası’nın dağınıklığından faydalanan Trump, Rusya ile savaşta olan Ukrayna için de aynı stratejiyi devreye soktu. Avrupa Birliği’nin yalnız bıraktığı Ukrayna’nın ‘tek başına’ görüntüsü Trump’ın iştahını kabarttı. Daha önce Ukrayna’da savaşı bitirmesi karşılığında ülkenin yer altı zenginliklerini almak istediğini söyleyen Trump, sonrasında Ukrayna’nın Rusya toprağı olabileceği mesajını verdi. Avrupa’dan umudunu kesen Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy ise tıpkı Ürdün Kralı gibi Trump’a iltifat yağdırdı, yeraltı kaynaklarını ABD’ye verebileceğini söyledi.
TRUMP KABUSU
ABD Başkanı Donald Trump, Ürdün Kralı Abdullah’ı salı günü Beyaz Saray’da kabul ederken, Gazze’deki Filistinlileri ülkesine almaya ikna etmeye çalıştı.
İşbaşına geldiği günden bu yana Kanada, Meksika, Panama ve Danimarka’ya yönelik tehditler savuran ve dayatmacı politikalarıyla tepki çeken ABD Başkanı Donald Trump, agresif taleplerinin son hedefi Orta Doğu oldu.
ABD ziyaretinde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’yu bile şaşırtan Gazze’yi ABD’nin devralması önerisi dünyayı şaşkınlığa düşürdü. Ancak İslam dünyasının ortak ve güçlü bir duruş sergileyememesi, Avrupa’da da etkili bir politik liderliğin olmadığı dönemde Trump, planında ısrarlı. Bunun en somut örneği ise Ürdün ve Mısır’a Gazze’deki Filistinlileri kabul etmemeleri halinde dış yardımları keseceği yönündeki tehdidi oldu.
Ürdün Kralı 2. Abdullah’ı Salı günü Beyaz Saray’da kabul eden Trump, “Gazze’yi alacağız. Orası savaştan harap olmuş bir bölge. Orayı elimizde tutacağız. Ona değer vereceğiz.” şeklinde konuştu. Bu sözlerle zor anlar yaşayan Kral Abdullah ise, “Ürdün’ün Gazze ve Batı Şeria’daki Filistinlilerin yerlerinden edilmesine karşı kararlı tutumunu yinelediğini” söyledi.
Başkan Trump’ın ülkesinin Gazze’de yaşayan Filistinlileri kabul etmesi önerisini reddederek, Trump’ın planına karşı olduğunu belirtti. Kral Abdullah, Ürdün’ün hasta Filistinli çocuklara yardım etmeye hazır olduğunu söyleyerek Trump’ın baskısını hafifletmeye çalıştı.
Mısır Dışişleri Bakanlığı sözcüsü ise, ülkesinin “Filistin davasına adil bir çözüm” için ABD ile birlikte çalışacağını söyledi ancak Filistinlilerin anavatanlarında kalmalarına izin verilmesi gerektiğini yineledi. Analistler, Ürdün monarşisinin yaklaşık iki milyon mülteci akınını kabul etmenin Filistin kökenli vatandaşlarla olmayanlar arasındaki gerilimi alevlendirebileceğinden endişe duyduğunu söylüyor.
Kral Abdullah’ın 12 milyon tebaasının yarısından fazlası Filistin kökenli. Ürdün halihazırda çoğu ülkedeki iç savaştan kaçan Suriyeliler olmak üzere yaklaşık 700,000 mülteciye ev sahipliği yapıyor.
Ürdün Başbakanı Cafer Hassan da, Filistinlilerin zorla yerinden edilerek, topraklarına yerleştirilmesini ve ülkesi aleyhindeki çözümleri kabul etmeyeceklerini söyledi. Çin, Trump’ın planına karşıtlığını yineleyerek, Gazze’nin Filistinlilere ait ve Filistin topraklarının ayrılmaz parçası olduğunu bildirdi.
Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmet Ebu Gayt dün yaptığı açıklamada, Trump’ın planının, İsrail ve Hamas arasındaki kırılgan ateşkesi tehdit ettiğini belirtti. Gayt ayrıca, bunun bölgesel istikrarsızlığı körükleyeceğini de sözlerine ekledi. Fransa Cumhurbaşkanı Macron da, CNN televizyonuna verdiği demeçte, Trump’ın Gazze’yi ‘devralma’ planına ilişkin olarak, “Gazze boş bir arazi değil, 2 milyon insanın yaşadığı topraklar” ifadelerini kullandı.