ABD Başkanı Donald Trump, Çin’in nadir toprak elementlerine yönelik yeni ihracat kısıtlamalarına tepki göstererek, Çin ürünlerine “büyük bir tarife artışı” getirebileceklerini söyledi. Trump ayrıca, “iki hafta içinde Güney Kore’de yapılması planlanan APEC Zirvesi’nde” Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile görüşmeyi düşünmediğini açıkladı.
Trump, Truth Social hesabından yaptığı açıklamada, “Xi ile görüşmeme gerek kalmadı gibi görünüyor” ifadelerini kullandı. ABD’nin karşı önlem olarak “Çin mallarına büyük bir gümrük artışı” dahil olmak üzere birçok ekonomik tedbiri değerlendirdiğini belirtti.
APEC ZİRVESİ VE TİCARET GÖRÜŞMELERİ TEHLİKEDE
Trump’ın açıklaması, Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) zirvesi öncesinde ABD-Çin ilişkilerinde yeni bir gerilimi tetikledi. Washington ve Pekin arasında uzun süredir devam eden soya fasulyesi alımı krizi, nadir element ihracat kısıtlamaları ve teknoloji akışı üzerindeki sınırlamalar nedeniyle görüşmeler zaten kırılgan durumdaydı.
Trump’ın tehdidi, sadece diplomatik süreci değil, aynı zamanda ABD tarım sektörünü de etkiledi. Çin’in ABD’den soya fasulyesi alımını durdurması, Amerikan çiftçilerini ciddi biçimde zarara uğratmıştı.
PİYASALAR TEPKİ VERDİ
Trump’ın mesajının ardından ABD borsalarında kayıplar yaşandı. S&P 500 endeksi yüzde 1,5, Nasdaq 100 endeksi ise yüzde 2,4’e kadar geriledi. Chicago’da işlem gören soya fasulyesi vadeli kontratları da yüzde 1,9 düşerek son üç ayın en sert günlük kaybını yaşadı.
ÇİN’DEN MİSİLLEME HAMLELERİ
Gerilim, son haftalarda her iki ülkenin de teknoloji ve hammadde ticaretini sınırlayıcı adımlar atmasıyla tırmandı. Çin, ABD gemilerine yeni liman ücretleri getirirken, Qualcomm hakkında rekabet soruşturması başlattı. Ayrıca Çin Ticaret Bakanlığı, nadir toprak elementleri içeren ürünlerin ihracatı için özel lisans zorunluluğu getirdiğini duyurdu. Bu karar, elektronik ve savunma sanayii dahil olmak üzere pek çok sektörü doğrudan etkiliyor.
Trump, Çin’in bu adımlarına karşılık olarak “ABD’nin finansal önlemlerle yanıt vereceğini” belirtti. “Onların tekelinde tuttukları her elementin bizde iki katı var” diyerek ABD’nin kaynak üstünlüğüne vurgu yaptı.
“BARIŞ GÜNÜ’NDE UYGUN OLMADI”
Trump, Çin’in bu kararını “barış günü” olarak nitelediği Ortadoğu gezisiyle aynı zamana denk getirmesine tepki gösterdi. “Üç bin yılın ardından Ortadoğu’da barış tesis edildiği gün bu mektupları göndermeleri son derece uygunsuz” ifadelerini kullandı.
Nobel Barış Ödülü'nü kazanan Maria Corina Machado, Trump'ın en büyük hayranlarından çıktı
ARKA PLAN: GERİLİMLİ İLİŞKİLERE YENİ BİR SAYFA
ABD ve Çin son aylarda; gümrük tarifeleri, TikTok’un ABD operasyonları, fentanil trafiği ve tarım ticareti gibi birçok başlıkta karşılıklı restleşmeler yaşamıştı. Trump yönetimi geçtiğimiz aylarda Çin ürünlerine uyguladığı ek vergileri kasım ayına kadar askıya almıştı. Ancak son gelişme, ticaret ateşkesinin geleceğini yeniden belirsizliğe soktu.
