Tüketici finansmanında özellikle 2007–2024 yılları arasında gerçekleştirilen motorlu araç kredilerinde, komisyon anlaşmalarının yetersiz şeffaflık ile yürütülmesi sonucu, büyük çaplı bir mağduriyet ortaya çıktı. Bu dönemdeki kredi sözleşmelerinin yaklaşık %44’ü FCA tarafından 'adil olmayan ilişki' kriterine uymuyor olarak değerlendiriliyor.
En çok eleştirilen noktalardan biri; galeri ve bayilerde bazı satış temsilcilerinin, komisyonlarını artırmak için bilinçli olarak kredilerin faiz oranlarını yukarı çekmesi ve bunu müşteriyle açıkça paylaşmamasıydı. Discretionary Commission Arrangements (DCA) olarak bilinen ve 2021'de yasaklanan bu uygulamalar, özellikle tüketici bilinci düşük olan segmenti ağır şekilde etkiledi.
BMW VE SEKTÖR DEVLERİNİN REAKSİYONU
Olayın patlak vermesiyle birlikte, başta BMW Financial Services olmak üzere birçok marka hızla büyük finansal rezervler oluşturdu. Son resmi kayıtlara göre;
BMW, potansiyel tazminatlar için 207 milyon sterlin ayırdı.
Lloyds Banking Group ise liderliği alıp 1.2 milyar sterlin ayırdı.
Santander UK, 295 milyon sterlin.
Renault RCI Financial Services’in ayırdığı tutar 73,6 milyon sterlin seviyesinde.
Sektör temsilcileri ve finans grupları ise FCA'nın %44 oranı için şüphelerini dile getiriyor. Finance Leasing Association ve bazı büyük finansörler, bu rakamın 'gerçekçi olmayacak kadar yüksek' olduğunu belirtti. Ancak FCA, yıllara dayalı istatistiksel analizlere ve Supreme Court kararına dayalı olarak, sistematik bir tazminat planını savunuyor.
FCA’NIN KAPSAMLI TAZMİNAT PROGRAMI: KİMLER HAK SAHİBİ?
Financial Conduct Authority, Ekim 2025'te duyurduğu ve halen istişare sürecindeki CP25/27 Motor Finance Consumer Redress Scheme ile, 6 Nisan 2007 ile 1 Kasım 2024 arasında yapılan, düzenlemelere tabi tüm araç kredilerini kapsama aldı. Programın başlıca özellikleri:
Ortalama tazminat tutarı 700-950 sterlin arasında değişecek.
Uygulama kapsamına giren kredi sözleşme sayısı 14 milyon.
Programın toplam maliyeti 8.2–11 milyar sterlin.
Tazminata hak kazanmak için tüketicilerin ek masraf/avukat gerekmeden başvuru yapabilmesi planlanıyor.
Son başvuru kurallarının kesinleşmesi ve ilk ödemelerin 2026 yılında başlaması bekleniyor.
Tazminat sürecinde markalar ve finans sağlayıcılar yasal yükümlülüklerini yerine getirmek zorunda olacak; tüketici mağduriyetini önceliklendiren yaklaşımlara mecbur bırakılacak. FCA; adil, hızlı ve kolay erişilebilir bir sistem hedefliyor.
RİSKLER, ELEŞTİRİLER VE GELECEK SENARYOLARI
Sektördeki bazı dev gruplar FCA'nın planı konusunda endişeli. Özellikle, çok yüksek tazminat tutarlarının pazardan çıkışı hızlandırabileceği, rekabeti ve tüketiciye sunulan kredi olanaklarını olumsuz etkileyebileceği vurgulanıyor. BMW yetkilileri ise, skandala karşılık İngiltere yatırımlarını ve elektrikli araç politikasını konuşmak üzere Hazineden ek görüşme talep etti.
Ancak, genel kanaat; bu tip şeffaflık ve adalet sürecinin, otomobil pazarında uzun vadeli sürdürülebilirliği de pekiştireceği yönünde. Öte yandan, kısa vadede sektörün mali tablolarında ciddi sarsıntı ve belirsizlik bekleniyor. Tazminat programı yürürlüğe girerse, 2026 yılı otomotiv ve finans pazarında çok dinamik bir takvim sunacak.
