7 Eylül 2025 Pazar akşamı gökyüzünde gerçekleşen kanlı Ay tutulması, milyonlarca insan tarafından ilgiyle takip edildi.
7 Eylül 2025 Pazar akşamı gökyüzünde gerçekleşen kanlı Ay tutulması, milyonlarca insan tarafından ilgiyle takip edildi.
Bu nadir gök olayı, çıplak gözle net bir şekilde gözlemlenirken, özellikle sosyal medyada ortaya atılan 'deprem' iddiaları nedeniyle bazı vatandaşlarda endişeye yol açtı.
Ancak bilim insanları, bu iddiaların hiçbir bilimsel dayanağı olmadığını vurguladı.
BİR GÖRSEL ŞÖLEN: KANLI AY TUTULMASI NEDİR?
Halk arasında 'kanlı ay tutulması' olarak bilinen tam Ay tutulması, Ay'ın tamamen Dünya'nın gölgesine girmesiyle oluşur.
Bu gök olayında Ay, normalde olduğu gibi Güneş'ten gelen ışığı doğrudan alamaz.
Bunun yerine, Güneş ışınlarının bir kısmı Dünya'nın atmosferinden süzülerek Ay yüzeyine ulaşır.
Bu süreçte mavi ışık tonları saçılırken, kırmızı ve turuncu tonlar daha az saçıldığı için Ay yüzeyine yansır.
Bu yansıma, Ay'ın kızıl bir renge bürünmesine neden olur ve bu durum görsel bir şölen yaratır.
Bu durum, bilimsel bir terim olmamakla birlikte, Ay'ın bu çarpıcı kızıl renginden dolayı halk arasında bu şekilde adlandırıldı.
AY TUTULMASI VE GÜNEŞ TUTULMASI ARASINDAKİ FARK
Uluslararası Astronomi Merkezi'ne (IAC) göre, Ay tutulması, Dünya'nın Ay ve Güneş arasına girmesiyle meydana gelirken, Güneş tutulması Ay'ın Dünya ile Güneş arasına girmesiyle gerçekleşir.
Ay tutulmasının en büyük farkı, Dünya'nın neresinde olursanız olun, eğer Ay gökyüzünde görünürse, tutulmanın izlenebilmesi.
Güneş tutulması ise coğrafi konuma bağlı olarak belirli bölgelerden izlenebilir.
Ay tutulmasında coğrafi konum tutulmanın derecesini belirlemezken, Güneş tutulmasında durum farklı.
'KANLI AY' VE DOĞAL AFET İLİŞKİSİ: BİLİM NE DİYOR?
Tarih boyunca 'kanlı Ay' gibi gök olayları, bazı kültürlerde 'kötü alamet' olarak görülmüş ve felaketlerin habercisi olduğuna inanıldı.
Ancak günümüzde bilim insanları, bu tür inançların bilimsel bir dayanağı olmadığını belirtiyor.
Coğrafyacı Kenan Canan, "Kanlı ayın deprem ya da herhangi bir felaketle hiçbir bilimsel bağlantısı yoktur" diyerek bu endişeleri gidermeye çalıştı.
Aynı şekilde, deprem bilimci Serkan İçelli de ay tutulmaları, dolunaylar ve gezegen dizilimlerinin depremlerle doğrudan bir ilgisinin bulunmadığını vurguladı.
Serkan İçelli, bu iddiaları 'kelime oyunu' olarak nitelendirerek, hiçbir bilimsel tutarlılıklarının olmadığını belirtti.
DEPREM VE GÖK OLAYLARI ARASINDA BAĞLANTI VAR MI?
Serkan İçelli, Ay ve Dünya'nın birbirine uyguladığı çekim kuvvetinin depremlere yol açtığı yönündeki iddiaları reddetti.
Serkan İçelli'ye göre, bu tür olaylar sadece bir rastlantıdan ibaret olabilir.
Örneğin, yüz depremden sadece dördünün dolunaya denk geldiği gözlemlendi.
Ayrıca, atmosferdeki olayların yerin altındaki tektonik hareketleri etkilemediğini de belirtti.
"Gökle yerin herhangi bir bağlantısı yok" diyerek, bu tür iddiaların sadece sansasyonel ve yanlış bilgi yayan haberler olduğunu dile getirdi.
Ay'ın Dünya'ya olan etkisinin bir kamyonun yanından geçen bir otomobilin etkisine benzediğini ve bu durumun yerin altındaki tektonizmayı çalıştırmadığını ifade etti.
AY TUTULMA ÇEŞİTLERİ NELER?
Tam Ay Tutulması: Ay'ın Dünya'nın tam gölgesine girmesiyle oluşan ve Ay'ın kızıl renge büründüğü tutulma türü.
Kısmi Ay Tutulması: Ay'ın sadece bir kısmının Dünya'nın gölgesine girdiği tutulma türü.
Yarı Gölgeli Ay Tutulması: Ay'ın Dünya'nın yarı gölgesinden geçtiği, zor fark edilen hafif bir karartmaya neden olan tutulma türü.