İşçilerin temsil edilmediği Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2026'da geçerli olacak zam oranını açıkladı. Yüzde 27'lik artışla 28 bin 75 lira olan ücret, TÜİK verilere göre yüzde 31 olan yıllık enflasyonun ve Türk-İş'e göre 4 kişilik bir ailenin sadece mutfak masrafına denk düşen 29 bin 828 liralık açlık sınırının altında kaldı. Bu oran işsizlik maaşından kıdem ve ihbar tazminatına, doğum izni ödemelerinden sosyal yardımlara kadar 100'e yakın kalemi etkileyecek. Ehliyetten kimliğe, gıdadan ulaşıma ve kiraya kadar yağmur gibi yağması beklenen zamlar nedeniyle maaşlar cebe girmeden eriyecek.
Özgür Özel: Tarihte ilk kez Türkiye'de asgari ücret açıklandığı gün açlık sınırının altında, 30 bin liranın altında kaldı. Böyle bir vicdansızlık olmaz.
Müsavat Dervişoğlu: Emeği yok sayan bu anlayışın bir bedeli olacaktır. Bu bir utanç vesilesidir. Vatandaşın açlığa ve sefalete mahkum edilmesidir.
Ahmet Davutoğlu: Açlık sınırının altında kalan ücret, çalışanları daha da zorlayacak. Açıklanan ücret, iktidarın yoksulluğu resmileştirdiği rakamdır.
Ali Babacan: Türkiye; faize para yatıranın servetine servet kattığı, alın teriyle çalışanın ise perişan olduğu bir ülke haline geldi. Yazıklar olsun.
Fatih Erbakan: Hükümetin halktan kopuk olduğunun ispatı. Rantiyeye cömert davrananlar, konu emekçi olunca kaynak kıtlığını bahane ediyor.
ZAMMI KAŞIKLA VERİP KEPÇEYLE ALACAKLAR
Yoksulluk sınırının altında kalan asgari ücretli yeni yılda alacağı zammın keyfini yaşayamadan temel ihtiyaçlarını oluşturan birçok kalemde zamlarla karşı karşıya kaldı. Ticaret Bakanlığı etiketle oynayanlara göz açtırmayacağını söylese de giyimden gıdaya birçok üründe işletmeler zam ayarı yapmaya başladı. Köprü ve otoyollar ile resmi belgelerin ücretlerine yeni zamlar da netleşti.
Milyonlarca kişiyi ilgilendiren asgari ücret zammı tartışmaları da beraberinde getirdi. Asgari ücretin 30 bin lira olan açlık sınırının altında kalması dikkat çekerken, bu ayarlama vatandaşın cebinden daha çok para çıkışının da zeminini oluşturdu. Yeni yılda yeniden değerleme oranı, asgari ücret ayarı gibi etkenlerle iğneden ipliğe her şeye zam gelecek. İlk zam duyurusu geçtiğimiz günlerde köprü ve otoyollardan geldi. Dün de asgari ücrete yapılan zammın hemen ardından taksiciler yeni ücretlerin kapıda olduğunun sinyalini verdi. Market, bakkal ve mağazalarda da giyimden gıdaya tüm perakende ürünlerinde fiyat artışı planlaması yapılıyor söylemleri ayyuka çıktı. Ekonomistler yapılan zammın ücretlinin ekmeğine yağ sürmediğini ve açlık sınırının altında kalan zamlara boyun eğdirildiğini söylerken, iş dünyası ise ellerini taşın altına koyduklarını ama buna karşın teşvik istediklerini beyan etti.
ENFLASYONA YENİK DÜŞÜYOR
Prof. Dr. Selva Demiralp, Türkiye’de asgari ücretin yüksek enflasyon karşısında hızla eridiğine dikkat çekerken 2025 yılı başında 22 bin 104 lira olarak belirlenen ve yıl boyunca sabit kalan net asgari ücretin, Kasım ayı hariç her ay yaklaşık yüzde 3 oranında reel değer kaybettiğini vurguladı. Demiralp, “2026 yılında enflasyonun yüzde 30’lu seviyelerden yüzde 23’lere gerilemesi beklenirken, asgari ücretin yılda yalnızca bir kez ayarlanması düşük gelirli kesimlerin alım gücünü aşındırmaya devam edecek ciddi bir sorun olarak öne çıkıyor. Yılın başında asgari ücrete yaklaşık olarak denk gelen açlık sınırı yıl içinde 29 bin 828 liraya yükseldi. Dört kişilik bir aile için hesaplanan yoksulluk sınırı ise 93 bin 697 liraya ulaştı. Asgari ücretin birkaç ay içinde açlık sınırının altına gerilemesi, alım gücündeki erimenin en somut göstergelerinden biri. Yüksek enflasyon dönemlerinde asgari ücretin yıl içinde yeniden ayarlanması ve en düşük gelir grubunun alım gücünün korunması devletin temel sorumluluklarından biri. Asgari ücretin enflasyona karşı korunması yalnızca seçim dönemlerine özgü bir uygulama olmamalı. Reel ücreti sabit tutmak için otomatik enflasyon endekslemesi teorik olarak en kolay ve en adil çözüm” dedi.
35 BİN 380 LİRANIN ALTINDA OLMAMALIYDI
İktisatçı Mahfi Eğilmez de açıklanan asgari ücretin bu yılın açlık sınırının bile altında kaldığını söyledi. Eğilmez, “Enflasyonun çözümü bir kez daha ücretliler ve emeklilerin üzerine yükselmiştir. TÜİK verilerine göre 2025 yılı ortalama enflasyonu yüzde 35,91, yılsonu enflasyon tahmini ise yüzde 30. 2025 başında net 22 bin 104 lira olarak belirlenen asgari ücret, yıl boyunca enflasyon nedeniyle eridi. 2026’ya girerken bu kaybı telafi edecek taban ücret 30 bin 41 lira. Bunun üzerine 2026 enflasyonunun da eklenmesi gerekiyor. Yılsonu enflasyonu esas alındığında bile bu tutar 28 bin 735 liraya çıkıyor. 2026 yılı için açıklanan net 28 bin 75 liralık asgari ücret, bu hesaplamaların gerisinde. Alternatif hesaplamalarla bu tutarın olması gereken seviye 33 bin 333 lira ve 35 bin 344 lira. Kasım 2025 itibarıyla açlık sınırı 29 bin 828 lira, aralık ayı dahil edildiğinde ise yaklaşık 30 bin 500 lira seviyesine çıkıyor. 2026’da açlık sınırının enflasyon etkisiyle 35 bin 380 liraya ulaşabileceğini, buna karşın açıklanan asgari ücretin mevcut açlık sınırının bile altında kaldığını görüyoruz” dedi. Eğilmez, kira ve yaşam maliyetlerinden örnekler vererek, dört kişilik bir ailenin 60 metrekarelik bir konutta ödeyeceği ortalama kiranın 2026 yılında 16 bin 391 liraya çıkacağını, bu tutarın asgari ücretin yaklaşık yüzde 60’ına karşılık geldiğini de aktardı.
ASKERLİK VE DOĞUM BORÇLANMASI İÇİN CEPTEN DAHA ÇOK PARA ÇIKACAK
Yüzde 27’lik artış; işsizlik maaşından kıdem ve ihbar tazminatına, doğum izni ödemelerinden sosyal yardımlara kadar 100’e yakın kalemi etkileyecek. 2025 yılında işsizlik maaşı en düşük 10 bin 323 lira, en yüksek ise 20 bin 804 lira olarak uygulandı. Asgari ücrete yapılan yüzde 27’lik zam ile işsizlik maaşı en düşük 13 bin 212 liraya en yüksek ise 26.424 liraya yükseldi. Damga vergisi kesilince ise en yüksek işsizlik maaşı 26 bin 280 lira oldu. 25 bin 808 lira olarak uygulanan kıdem tazminatı 2026 yılında 33 bin 30 liraya yükselecek. Kıdem tazminatı tavanı ise memur maaş katsayısına göre belirleniyor. Kıdem tazminatı tavanı memur maaşına yapılacak zam ile belli olacak. Yeni zamla birlikte annelere 112 günlük doğum izni rapor parası da en az 82 bin 948 liraya yükseldi. Ayakta tedavide günlük rapor parası 734,40 liraya, yatarak tedavide ise 549,40 liraya çıktı. Doğum izni sonrası yarı zamanlı çalışan annelere İŞKUR tarafından ödenen tutar 16 bin 398 liraya yükseldi. Asgari ücret zammı ile doğum ve askerlik borçlanması en düşük günlük 352 lira, aylık 10 bin 560 liraya çıkacak. Genel Sağlık Sigortası (GSS) primi aylık 1.560,33 liradan, 1.981 liraya, yıllık ise 23.851 liraya yükselecek. İsteğe bağlı sigorta pirimi en düşük 10 bin 900 liraya en yüksek 98 bin 100 liraya çıktı.
PASAPORT VE EHLİYET ÜCRETLERİ ARTTI
1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girecek zamlar da netleşti. Köprü ve otoyollara yüzde 25,49 oranında zam yapıldığını birkaç gün önce dile getirmiştik. Dün de asgari ücret zammı sonrasında Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Muhasebat Genel Müdürlüğü değerli kağıtlara ilişkin tebliğini Resmi Gazete’de yayımladı. Tebliğ kapsamında pasaport, sürücü belgesi, Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı, noter kağıtları ve araç tescil belgeleri gibi “değerli kağıtlar” olarak nitelendirilen birçok resmi evrak için alınacak ücretler güncellendi. Buna göre, 2026 yılında pasaport bedeli bin 351 lira, sürücü belgesi bedeli bin 690 lira, olarak uygulanacak. Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı için doğum veya değiştirme nedeniyle düzenlenen kartlarda ücret 220 lira,, kayıp nedeniyle düzenlenen kartlarda ise 440 lira, oldu. Motorlu araç tescil belgesi bedeli bin 511 lira,, iş makinesi tescil belgesi bedeli bin 261 TL lira, olarak belirlendi. Yabancı çalışma izin belgesi ve çalışma izni muafiyeti belgesi 964 liraya yükseldi. Ayrıca, noter işlemlerinde kullanılan noter kâğıdı ve beyannameler için bedel 149 lira, protesto ve vekaletname gibi belgeler için ise 298 lira olarak tespit edildi. Banka çeklerinde her bir yaprak için alınacak tutar 95 lira oldu.
İŞ DÜNYASI TEŞVİK İSTEDİ
Yeni asgari ücretle ilgili değerlendirmelerde bulunan iş dünyası yeni teşviklerin şart olduğuna dikkat çekti. İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, çalışanlar ve işverenler açısından dengeleyici mekanizmaların devreye alınmasının önemine değinerek, “Son yıllarda yaşanan kayıpların telafi edilmesi gerekiyor. Vergi dilimlerinin güncellenmesi halinde brüt ücret ile net gelir arasındaki makas daralacak ve bu durum yıllık toplam net ücret artışına da olumlu yansıyacak” dedi. Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Gürsel Baran da benzer bir açıklama yaparak, “Bu süreçte, gelir vergisi dilimleri güncellenerek net ücretlerde artış sağlanması, işverenin yükünün azaltılması için de vergi ve prim desteklerinin güçlendirilmesi çalışanların refahını destekleyen, aynı zamanda üretim süreçlerini güçlü tutan adımlar olacaktır” açıklamasında bulundu. Anadolu Aslanları İş Adamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Orhan Aydın yaptığı yazılı açıklamada ücret artışlarının daha sürdürülebilir ve kalıcı sosyal refah üreten bir yapıya kavuşması gerektiğine vurgu yaptı. Aydın, “Bu süreçte işveren üzerindeki maliyet baskılarının dengelenmesi büyük önem taşımaktadır. Özellikle devlet desteğinin artırılması, işverenlerin üzerindeki yükü bir nebze de olsa hafifletirken, üretim ve istihdamın devamlılığı açısından olumlu bir katkı sunmaktadır. Sürecin sağlıklı ilerleyebilmesi için enerji, finansman ve vergi başta olmak üzere üretim maliyetlerini düşürücü ilave adımların da eş zamanlı olarak hayata geçirilmesi gerektiğini düşünüyorum” ifadelerini kullandı.
