19.3 milyon nüfusa sahip İstanbul'da beklenen büyük deprem, bilim insanlarına göre her an gerçekleşebilir. Yerel seçime kısa süre kala deprem tehlikesini bir kez daha hatırlatan bilim insanları, vatandaşların sandığa giderken bazı konulara dikkat etmeleri çağrısında bulundu. İşte detaylar...
Yerel seçimler yaklaşırken bilim insanlarından özellikle İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı adaylarına yönelik kritik uyarılar geldi. Deprem uzmanları, İstanbul'da beklenen büyük depremin siyaset üstü bir mesele olduğunu vurgularken adayların bu konuda mutlaka proje üretmeleri, danışmanlarını da buna göre seçmeleri gerektiğini dile getirdi.
Tele1'de yer alan habere göre, bilim insanlarının açıklamaları şöyle:
PROF. DR. CENK YALTIRAK
"Beklenen deprem sadece İstanbul'un değil Marmara Bölgesi'nin bir sorunudur. O yüzden nasıl bir anlayışla önlem alınabilir sorusunu sormalıyız. Önlem almak için de bilimin konuştuğu dilden haberdar olmanız lazım. Örneğin kentsel dönüşüm sözü veriliyor, yapıldığı iddia ediliyor. Ancak bilim insanları kentsel dönüşümün nerede yapılacağının önceliklendirilmesi gerektiğini söylüyor. Bunun hangi deprem senaryosuna göre yapılacağı da önemli.
Bu çok şeyi değiştirir eğer yöneticiler bunun farkında değilse bir şey yaptıklarını düşünürler ama yapamazlar. Yöneticiler açık fikirli olmalı, farklı görüşleri dinlemeli ve bunu bir süzgeçten geçirmelidir. Belediye başkanından daha ziyade etrafındaki danışmanlar önemli belki de çünkü onlar karar veriyor. O yüzden belediye başkanlarının bu konuyu bilen, deprem uzmanı danışmanlarının olması lazım.
Sosyal bilimcinin deprem konusunda başkanı yönlendirmesi doğru değildir. İstanbul bir müteahhit problemi değil, mühendislik problemidir. İstanbul'da yaşamanız için riskleri ortadan kaldırmanız gerekiyor. Riski ancak bilimsel kriterlerle yönetebilirsiniz. Seçeceğimiz yöneticiler eğer bilimsel kriterlerle İstanbul ile ilgili bir şeyler söylüyorsa bence değerlidir.
İnsanların şunu anlaması lazım İstanbul'da olacak bir deprem bütün seçmenleri etkileyecek. O nedenle siyasi görüş, ekonomik seviye ayırt etmeyecek. Herkesin ortak sorunuyla karşı karşıyayız. Bütün adayların aynı fikirde olması lazım, farklı fikirde olmaları beklenemez. Adaylar kısıtlı danışman çevreleriyle hareket ederse çok fazla bir şey değişmeyecektir."
PROF. DR. MİKDAT KADIOĞLU
"İstanbul'a seçilecek belediye başkanı yeşil şehir seven, doğa, iklim ve insan dostu olmalıdır. Afetlerden etkilenmeyecek bir şehir düşünmelidir. Ranttan çok toplumun refahı üzerine kafa yormalıdır. İstanbul'u depreme hazırlayacak vizyon olmazsa biz bir kat atarız belediye başkanı bize göz yumar ama tonlarca betonun altında kalır ölürüz. Belediye başkanı bir şey demezse dere yatağında bina yaparız bodrum katı satar para kazanırız ama birileri gelir orada oturur bir gece yağmur yağar insanlar boğularak ölür."
PROF. DR. AHMET ERCAN
"Türkiye'deki depremleri 1970'den beri inceliyorum. Yüzde 60'ı yerin 40'ı ise yapıların kötülüğünden kaynaklanıyor. İstanbul'da ya da Kuzey Marmara'da beklenen deprem Avrupa Yakası'nda daha çok hissedilecek. İstanbul'un en kötü yer yapısı Avrupa Yakası'nda Sarayburnu'ndan Çatalca'ya kadar olan kısım deprem güvensiz yerdir.
İstanbul'da da en kötü yapılaşmanın olduğu yerler Marmara kıyılarıdır. Belediye başkanı bu yer bilimsel ve yapısal gerçekleri çok iyi bilmesi gerekiyor. Kentsel dönüşümü, İstanbul'da yapılaşma türünü iyi bilmesi lazım. Hangi semtte nasıl önlem almak gerektiğini çok içselleştirmiş olması lazım.
Belediye başkanı seçilecek kişinin yer bilimci, jeofizik mühendisi, inşaat mühendisi, mimar, şehir plancısı olmasında çok büyük yarar görüyorum. İstanbul'un en büyük sorunları deprem ve ulaşımdır. Seçilecek adayın afet yönetimini çok iyi bilmesi lazım."
