Mayıs ayından bu yana Türkiye genelinde yayılan şap hastalığı, kırmızı et ve süt üretiminde derin bir krize yol açtı. Karantina önlemlerine rağmen hızla yayılan hastalık, hem hayvan sağlığını tehdit ediyor hem de üreticilere milyarlarca dolarlık ekonomik yük getiriyor. Sektör temsilcileri, yaşanan kayıpların boyutunun endişe verici seviyelere ulaştığını ifade ediyor.
ÜRETİMDE VERİM KAYIPLARI ZİRVEDE
Hastalığın en belirgin etkisi süt ve et verimliliği üzerinde görüldü. Alınan bilgilere göre, hastalık nedeniyle süt üretiminde yüzde 70'lere varan rekor düşüşler yaşandı. Benzer şekilde, besi hayvanlarında genel verimlilik kaybının yüzde 40 seviyelerinde olduğu raporlanıyor. Bu durum, hayvan başına elde edilen et miktarının azalmasına ve ölüm oranlarının artmasına neden olarak, üreticinin toplam gelirinde büyük bir erimeye yol açtı. Ülke genelindeki toplam ekonomik zararın ise milyarlarca doları bulduğu tahmin ediliyor.
ÜRETİCİ ÇEKİLİYOR, ET TEDARİĞİ TEHLİKEDE
Yaşanan kriz, üretici davranışlarını da doğrudan etkiledi. Hastalık nedeniyle ciddi hayvan telefleri yaşayan üreticilerin bir kısmı, yaklaşık yüzde 10-15'lik bir kesim, üretimden çekilme kararı aldı. Kalan çiftliklerin ise büyük bir bölümü boş kapasiteyle çalışıyor. Hayvan hareketliliğindeki kısıtlamalar ve hastalıktan duyulan endişe nedeniyle üreticiler, çiftliklerine yeni hayvan alımı yapmaktan kaçınıyor. Bu durumun önümüzdeki 2-3 ay içerisinde et tedarik zincirinde ciddi aksamalara ve buna bağlı olarak et fiyatlarında yükselişe neden olmasından endişe ediliyor.
DOĞAL AFET İLANI ÇAĞRISI
Sektör temsilcileri, sorunun çözümü için acil eylem planı talep ediyor. Aşılama çalışmalarının devam etmesine rağmen hastalığın bazı bölgelerde mutasyona uğrayarak etkisini sürdürdüğü belirtiliyor.
Büyükşehir belediyesinden toplu ulaşıma zam! Fiyatlar cep yakacak
UKOME kararını verdi! Bafra'da toplu taşıma fiyatları değişti
Kayseri Kırmızı Et Üreticileri Birliği Başkanı Ercan Aras konuya ilişkin şu açıklamalarda bulundu:
"Hastalık bitmedi, halen devam ediyor. Ölüm oranları çok yüksek dozda devam etmektedir. Aşılama olan yerlerde belli bir nebze durduysa da diğer bölgelerde devam etmektedir. Yoğun bir şekilde aşılama yapılmaktadır. Aşı olan hayvanlarımızda da maalesef 2. sefer tekrar eden bir hastalıkla karşılaşıyoruz. Ya mutasyona uğruyor ya da hastalık kendini değiştiriyor ve başka bir şekil alıyor. Çünkü çoğu üreticilerimizden biz duyuyoruz ki; ‘Ben bir, iki sefer aşı yaptım, hastalık tekrar geldi.’ Tabii bu hastalık çok ağır gelmiyor, biraz daha yoğunluğunu ve şiddetini azaltmış şekilde geliyor ama şu anda gündemimizde hastalık devam ediyor. Çok aşırı şekilde kayıplar var. Az önce de belirttiğim gibi süt verimi yüzde 70 düşmüş, et verimsizliği hayvanlarda yüzde 40 civarında düşerken, 4 milyar dolar civarında bir kaybı var üreticimizin. Bizce şunun yapılması lazım; 2-3 aydır bankalarımız üreticilerimize kredi vermiyor, hayvan hareketliliğinin olmadığından dolayı. Üreticilerimiz çok sıkıntılı durumda. Bankalarımızın artık kredilerini vermesi lazım. Devletimizin acil olarak bir afet gibi yayınlama yapması lazım, bir önlem alması lazım. Nasıl ki orman yangınları olduysa ve afet bölgesi ilan edildiyse, bizim üreticimizin üzerinde de çok büyük bir afet oldu, çok büyük zarara uğratıldı."
