BURAK AKDOĞAN
Elektrikli otomobil dünyasında deprem etkisi yaratan haber Hyundai'den geldi! "Asla alınmaz" denilen Çinlilere karşı en büyük kozu oynayan Koreli dev, ödüllü modelleri Ioniq 5 ve Kona Elektrik'in üretimini bu yıl dördüncü kez durdurma kararı aldı. Fabrikalarda şalterin inmesinin arkasında ise küresel bir kriz, birikmiş stoklar ve kimsenin konuşmadığı o büyük maliyet sorunu yatıyor.
Konu hakkında Hyundai Türkiye tarafından KARAR'a yapılan açıklamada, bu üretimin daha öncesinde planlanmış olduğu, bir anlık karar ile kapatılmadığı öğrenildi.
DÜNYADA SATIŞLAR AZALDI, STOKLAR ARTTI!
Olan biten tam bir "kusursuz fırtına". Hyundai, bir zamanlar peynir ekmek gibi satan elektrikli modellerini artık satamıyor. Özellikle anavatanı Güney Kore'de, tam 4500 dolarlık devasa indirimlere rağmen Ioniq 5'e olan ilgi bıçak gibi kesilmiş durumda.
Peki neden? Küresel piyasalarda elektrikli araçlara olan o büyük heyecan dalgası sönümleniyor. Devlet teşvikleri bitiyor, yeni vergiler geliyor ve sonuç: Satılmayan yüz binlerce araç ve dağ gibi biriken stoklar. Hyundai, bu stokları eritemediği için Ulsan'daki dev tesislerinde frene değil, direkt kontağı kapatmak zorunda kaldı.
ASIL DÜŞMAN İÇERİDE: PAHALI BATARYALAR HYUNDAİ'NİN ELİNİ KOLUNU BAĞLIYOR
Ancak sorunun kökü daha derin. Hyundai'nin başını ağrıtan asıl bela, otomobillerin kalbinde, yani bataryalarda yatıyor. Markanın Ioniq 5 ve Kona'da kullandığı yüksek performanslı NMC (nikel-manganez-kobalt) bataryalar, adeta bir maliyet canavarına dönüştü.
Marka, rakipleri gibi Çin üretimi bataryalar kullanmak yerine bu bataryaları Güney Koreli satıcılardan almak zorunda. Böyle olduğu için de maliyetler bir hayli artıyor.
Bu bataryaların maliyeti de o kadar yüksek ki, Hyundai'nin fiyat kırmasını ve özellikle daha ucuz LFP (lityum-demir-fosfat) batarya kullanan Çinli markalarla rekabet etmesini imkansız hale getiriyor. Yani Hyundai, teknolojik olarak ne kadar ileri olursa olsun, cüzdan savaşını kaybediyor.
TÜRKİYE'DE DURUM FARKLI: TALEP VAR AMA ARABA YOK!
İşin en ilginç yanı ise Türkiye'de yaşananlar. Küresel krizin aksine, Türkiye'de Ioniq 5 ve Kona'ya hala yoğun bir talep var. Ancak burada da başka bir sorun devreye giriyor: Markanın tüm çabalarına rağmen vergiler nedeniyle yüksek fiyatlar ve de kırpılmak zorunda kalınan donanımlar.
Hyundai Assan Genel Müdürü Murat Berkel, daha öncesinde yaptığı bir açıklamada durumu net bir dille özetliyor: Şirket, aracı %10'luk ÖTV dilimine sokabilmek için kârından devasa fedakarlıklar yapıyor. Berkel, asıl çözümün vergi dilimlerinin güncellenmesi ve Türkiye'de üretilecek bir elektrikli model olduğunu açıkça ifade ediyor. Bu, hem stok sorununu çözecek hem de fiyatları düşürebilecek sihirli bir formül olarak masada duruyor.
SONUÇ: HYUNDAİ TARİHİ BİR YOL AYRIMINDA
Hyundai'nin ikonik modellerinin üretimini defalarca durdurması, sadece basit bir stok yönetimi sorunu değil, elektrikli otomobil pazarının ne kadar kırılgan olduğunun en net kanıtı. Marka, bir yanda vergiler nedeniyle satmakta zorlandığı araçlar, diğer yanda maliyet canavarı bataryalar ve Çin tehdidiyle boğuşuyor.
Bu tarihi krizden çıkış yolu, sadece teknolojik yeniliklerden değil, aynı zamanda Türkiye gibi pazarlara özel, cesur ve yerli üretim gibi radikal stratejilerden geçiyor olabilir. Aksi takdirde, elektrikli devrimin öncüsü olan bir devin, bu devrimin altında kalması an meselesi.
