Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2024 yılına ait “İşgücü Piyasasında Gençler” araştırması, 15-34 yaş grubundaki gençlerin istihdamla kurduğu ilişkiye dair çarpıcı veriler sundu. Araştırma, genç nüfusta işsizliğin hâlâ yüksek seyrettiğini, kadınların iş gücüne katılımda geride kaldığını ve eğitim ile yapılan iş arasında ciddi bir uyumsuzluk yaşandığını gözler önüne serdi.
GENÇLERİN YAKLAŞIK DÖRTTE BİRİ İŞSİZ YA DA İŞ GÜCÜNE DÂHİL DEĞİL
2024 itibarıyla 15-34 yaş grubunda toplam 24 milyon 291 bin kişi bulunuyor. Bu grubun yalnızca yüzde 60,1’i iş gücünde yer alıyor. İşgücüne katılanların da yüzde 12,7’si işsiz durumda. Veriler, her sekiz gençten birinin iş bulamadığını, her dört gençten birinin ise ya çalışmadığını ya da iş aramadığını ortaya koyuyor.
KADINLAR İKİNCİ PLANDA: EĞİTİMLİ DE OLSALAR İŞE ALINMIYORLAR
Eğitim sürecinde staj veya çıraklık gibi deneyim kazanmış gençlerin istihdam oranı genel olarak yüksek olsa da bu durum kadınlar için geçerli değil. Deneyimli erkek gençlerin istihdam oranı yüzde 82,2’ye kadar çıkarken, kadınlarda bu oran yalnızca yüzde 54,8. Ayrıca, mezuniyet sonrası üç aydan uzun süreli bir işe hiç başlamamış kadınların oranı yüzde 33,9. Aynı oran erkeklerde yüzde 10,6.
Gençlerin yüzde 17,7’si eğitimini tamamlayamadan ya da bölüm değiştirerek süreci sonlandırmış durumda. Bu grubun yüzde 22,5’i ekonomik nedenlerle, yüzde 14,1’i ise aile baskısı nedeniyle eğitimine devam edemediğini belirtiyor. Eğitim sisteminde eşitsizlik ve sosyal destek eksikliği bu tabloya zemin hazırlıyor.
İstihdam edilen gençlerin yalnızca yüzde 67,2’si yaptığı işin eğitim seviyesiyle uyumlu olduğunu belirtiyor. Kalan yüzde 32,8’lik kesim ise ya aldığı eğitimin yaptığı işe fazla geldiğini ya da yetmediğini düşünüyor. Dört yıllık üniversite mezunlarının yüzde 25,3’ü yaptığı işin eğitim düzeyinin altında olduğunu ifade ediyor.
GENÇLER POTANSİYELLERİNİ KULLANAMIYOR
Araştırmaya göre gençlerin yüzde 27,1’i sahip olduğu becerilerin çalıştıkları işin gereklerinden fazla olduğunu söylüyor. Bu durum, gençlerin kendini geliştirmesine rağmen iş piyasasında karşılık bulamadığını gösteriyor. Meslek lisesi mezunlarının üçte birinden fazlası (yaklaşık yüzde 34) aynı sorunu dile getiriyor.
MEZUNİYET SONRASI BEKLEYİŞ AYLARI BULUYOR
Eğitim hayatını tamamlayan gençlerin sadece yüzde 15,7’si altı ay içinde uzun süreli bir işe başlayabiliyor. Eğitim sonrası üç aydan uzun süreli bir işe hiç girmemiş olanların oranı yüzde 21,7. Bu oran, kadınlarda yüzde 33,9’a kadar çıkıyor. Yani, her üç genç kadından biri mezuniyetin ardından iş yaşamına adım bile atamıyor.
