Türkiye hayvancılığı, son yılların en büyük krizlerinden biriyle karşı karşıya. Irak'ta ortaya çıkan SAT-1 tipi şap virüsünün Türkiye'ye girmesiyle, Ordu da dahil olmak üzere 81 ilde hayvan pazarları apar topar kapatıldı ve ülke genelinde karantina ilan edildi. CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, krizin "göz göre göre geldiğini" belirterek, "Hastalık Irak'tayken önlem alınmalıydı, bugün 81 ilde pazarlar kapanmazdı," diyerek yetkililere sert tepki gösterdi.
"BAKANLIK 'BULAŞMAZ' DİYOR, UZMANLAR 'RİSKLİ' DİYOR: ŞAP İNSANA GEÇER Mİ?"
Krizin en tartışmalı başlıklarından biri, virüsün insan sağlığına etkileri. Tarım Bakanlığı'nın "şap insanlara bulaşmaz" yönündeki açıklamalarını eleştiren Ömer Fethi Gürer, bilimsel verilerin farklı olduğunu vurguladı:
"Görüştüğüm uzmanlar, şapın 'zoonotik' bir hastalık olduğunu, yani hayvandan insana bulaşabildiğini belirtiyor. Bu virüs rüzgârla bile taşınabilir. Bakanlığın bu gerçeği göz ardı etmesi, alınması gereken tedbirleri gevşetebilir," diyen Gürer, önemli bir uyarıda bulundu: "Sütü kaynatmadan, eti tam pişirmeden tüketmek her zaman risk barındırır. Halk bu konuda net bir şekilde bilgilendirilmeli."
"MİLYONLARCA AŞI YAPILDIYSA BU SALGIN NEDEN PATLADI?"
Resmi açıklamalarda aşılamanın yapıldığı belirtilse de, hastalığın 81 ile yayılması kafalarda soru işaretleri bıraktı. Gürer, bu çelişkiyi şu sözlerle dile getirdi:
"Bakanlığa göre 2024'te milyonlarca doz aşı yapılmış. Madem aşı yapıldı, bu hastalık neden bu kadar yayıldı? Aşılar mı etkisiz? Aşı ücretli olduğu için üretici yaptıramıyor mu? Bu soruların cevabı yok. 81 ilde karantina uygulanıyorsa, bu basit bir hastalık değildir."
ORDU'DAKİ BESİCİ DE DÜŞÜNÜYOR: ET VE SÜT FİYATLARI NE OLACAK?
Karantina kararı, en çok hayvan üreticisini vurdu. Hayvanlarını satamayan, hastalığa yakalanan hayvanlarını "şartlı kesim" ile değerinin altında elden çıkarmak zorunda kalan üretici büyük bir ekonomik darbenin eşiğinde. Gürer'e göre bu durumun faturası tüketiciye de çıkacak:
"Şap, süt ve et verimini doğrudan düşürür. Üretici zarar ederken, arzdaki azalma raftaki fiyatları kaçınılmaz olarak artıracaktır. Zaten yıllardır et ithal eden bir ülkenin 'et ve süt arzında sorun olmaz' demesi ne kadar gerçekçi?"
GÜRER'DEN ÇÖZÜM ÇAĞRISI: "VETERİNER İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YENİDEN KURULMALI"
Krizin temelinde ihmal ve denetimsizliğin yattığını belirten Gürer, acil olarak atılması gereken adımları şöyle sıraladı:
Kapatılan Veteriner İşleri Genel Müdürlüğü yeniden açılmalı.
Acilen veteriner hekim istihdamı artırılmalı, hayvancılık yapılan her köye bir veteriner atanmalı.
Aşılar tüm hayvanlar için ücretsiz ve zorunlu olmalı.
Ordu'daki gibi küçük aile işletmeleri özel olarak desteklenerek hayvancılığın devamlılığı sağlanmalı.
Bu kriz, zamanında alınmayan sınır önlemlerinin ve bilimsel veriler yerine yapılan geçiştirici açıklamaların bir ülkeyi nasıl topyekûn bir tarım ve gıda krizine sürükleyebileceğinin en acı örneği olarak kayıtlara geçti. Şimdi gözler, hem üreticinin zararını karşılayacak hem de tüketicinin cebini koruyacak adımların atılıp atılmayacağında.
