Doç. Dr. Hakan Öniz ve ekibi, Antalya açıklarında gerçekleştirilen su altı kazılarında 1100 yıl öncesine ait zeytin çekirdekleri buldu. Bu buluntu, Türkiye'deki su altı arkeolojik çalışmalarında bir ilk olarak kaydedildi.
Antalya'nın Kaş ilçesi açıklarında gerçekleştirilen su altı kazılarında, 1100 yıl önce Filistin'in Gazze kıyılarından yola çıkan bir geminin kalıntılarına ulaşıldı. Fırtınaya yakalanıp denize gömülen bu batık, bilim insanları için büyük bir keşif anlamına geliyor. Antalya'daki kazı çalışmalarını yürüten Akdeniz Üniversitesi’nden Doç. Dr. Hakan Öniz, bulguların, hem bölgenin tarihine ışık tuttuğunu hem de Türkiye'deki su altı arkeolojisine katkı sağladığını belirtiyor.
ZEYTİN ÇEKİRDEKLERİ TÜRKİYE’DE İLK KEZ BULUNDU
Bu batık, özellikle içindeki amforalarla dikkat çekiyor. Akdeniz Üniversitesi'nin Kültür Varlıkları Koruma ve Onarım Bölüm Başkanı Doç. Dr. Hakan Öniz, daha önce hiç karşılaşılmayan bir bulguya imza attı. Kazı çalışmalarında, bir amforadan 1100 yaşındaki zeytin çekirdekleri çıkartıldı. Bu buluntu, sadece Türkiye’de değil, dünyada da çok nadir örneklerden biri olarak kabul ediliyor. Zeytin, antik çağda gemicilerin beslenmesinde vazgeçilmez bir gıda maddesiydi. Bu buluntu, eski deniz yolculuklarına dair önemli bir ipucu sunuyor.
AMFORALARDAN ÇIKAN ZEYTİN ÇEKİRDEKLERİ ŞAŞIRTIYOR
Doç. Dr. Öniz, amforaların içindeki zeytin çekirdeklerinin, bugüne kadar yapılan kazılarda karşılaşılan diğer buluntulardan farklı olduğunu vurguluyor. "Daha önce bu kadar eski bir amforada zeytin çekirdekleri bulunmamıştı," diyen Öniz, bu keşfin, antik dönemde gemicilerin hangi yiyecekleri taşıdığına dair önemli veriler sunduğunu söylüyor.
ANTİK ÇAĞ’DA ZEYtİN, GEMİCİLERİN VAZGEÇİLMEZ YİYECEĞİYDİ
Antik çağda, gemicilerin uzun yolculuklarda bozulmadan aylarca dayanabilen yiyeceklere ihtiyaçları vardı. Bu yiyeceklerin başında ise zeytin ve zeytinyağı geliyordu. 5 bin yıldır Akdeniz'de gemicilerin başlıca gıda maddesi olan zeytin, deniz yolculuklarında en uzun süre dayanan yiyeceklerden biriydi. Zeytin, amforalarda taşınarak deniz suyuyla birlikte uzun süre taze kalabiliyordu. Ayrıca, gemiciler gemilerinde zeytin dışında buğday, şarap ve canlı hayvan da taşıyorlardı.
BULUNTULAR KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI’NIN YENİ MÜZESİNDE SERGİLENECEK
Zeytin çekirdeklerinin ortaya çıkmasının, Türkiye'deki su altı arkeolojik çalışmalarına olan katkısı büyük. Bu bulgular, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın ‘Geleceğe Miras Projesi’ kapsamında hayata geçireceği Akdeniz Su Altı Arkeoloji Müzesi’nde sergilenecek. Bu müze, su altı kazılarının bilimsel değerini halkla buluşturmayı hedefliyor.
KAŞ’TAKİ BATIK, TARİHE YENİ BİR SAYFA AÇIYOR
Kaş ilçesi açıklarındaki Besmi Adası çevresinde bulunan bu batık, yalnızca zeytin çekirdekleriyle değil, aynı zamanda bölgenin tarihsel önemini de gözler önüne seriyor. Batığın, Filistin’den yüklenen zeytinyağı taşıyan bir gemiye ait olduğu tespit edildi. Gemi, Akdeniz’in derin sularında fırtınaya yakalanıp, Kaş açıklarında kayalıklara çarparak battı.
SONUÇ OLARAK…
Bu keşif, Türkiye’nin su altı arkeolojisi açısından büyük bir adım olarak kayda geçti. Su altı robotlarının yardımıyla gerçekleştirilen kazılar, gemi batıklarının sırlarını gün yüzüne çıkarıyor. Akdeniz Üniversitesi’nin öncülüğünde yürütülen bu çalışmalar, hem bilim dünyasına hem de turizme katkı sağlamaya devam edecek.
