Yaz başında ortaya çıkan 'Asya kaplan sivrisineği' İstanbul'un yerleşik türleri arasına girdi. İstilacı bir yapıda olan sivrisinek, ısırdığı yerde kırmızı lekelere ve kaşıntıya neden oluyor. Uzmanlar, Asya kaplan sivrisineğinin önümüzdeki dönemde ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceği, hatta ulusal soruna dönüşebileceği uyarısında bulunuyor.
Başta alerjik reaksiyonlar olmak üzere Dang Ateşi, Batı Nil, Sarı Humma, Zika, Chikungunya gibi taşıdığı virüsler bakımından öldürücü de olabilen Asya kaplan sivrisineğinin artık İstanbul'un yerleşik sinek türlerinden biri haline gelmesi, uzmanları endişelendiriyor.
"BU SİVRİSİNEK ÖLDÜRÜCÜ OLABİLİR"
Uzak Doğu orijinli Asya kaplan sivrisineği, uluslararası taşımacılık ve ticari faaliyetler ile ilk önce İspanya, Fransa, İtalya, Yunanistan'a taşındı. Küresel iklim değişikliğine bağlı yağış ve nem dengesinin iyice bozulmasıyla özellikle son 5 yıllık dönemde Marmara kıyıları, Trakya ve Gürcistan kıyılarından Giresun'a uzanan sahil şeridinde de görülen öldürücü Asya kaplan sivrisineği, son iki yıl içinde İstanbul'un sulak yerlerinde çoğalmaya başladı.
Geçtiğimiz yaz dönemine kadar kentin sulak ve yeşil alanlarını mesken tutan öldürücü Asya kaplan sivrisineğinin, artık Megakentin yerleşik sinek türü haline geldiği ve önümüzdeki dönemde ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceği uyarısı yapıldı.
ÖLÜMCÜL ALERJİK REAKSİYON ŞİKAYETİ
Milliyet'te yer alan habere göre, Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Bülent Tutluoğlu, Asya kaplan sivrisineği sorununun ciddiye alınması gerektiğini vurguladı.
Prof. Dr. Tutluoğlu şunları söyledi:
"Geçtiğimiz günlerde meslek yaşamımda ilk kez bu sivrisineğin ısırdığı ve anaflaksi (ciddi ölümcül alerjik reaksiyon) ile geç başlangıçlı şiddetli astım krizi yaşayan iki hasta kapımı çaldı. Çatalca'da Asya kaplan sivrisineğinin ısırdığı iki kardeşi güçlükle sağlıklarına kavuşturduk. Artık herkes bu sivrisinek türüne karşı çok dikkat etmeli. Bugüne kadar böcek veya arı sokmasına bağlı alerjik reaksiyon ortaya çıkan hastalarımız olmuştu ancak ilk kez Asya kaplan sivrisineğinin neden olduğu ciddi alerjik reaksiyon gösteren hastalarla karşılaştık."
"YERLEŞİK HALE GELDİ"
İstanbul Üniversitesi Veterinerlik Parazitoloji Ana Bilim Dalı'ndan Doç. Dr. Kerem Öter, Asya kaplan sivrisineğinin yerleşik hale geldiğini belirterek, "Araştırmalarımızı sürdürüyoruz ancak İstanbul, Kocaeli, Adapazarı, Trakya ve Ege'nin belli bölgelerinden şikayet ve türün arttığına dair bildirimler alıyoruz. Asya kaplan sivrisineği, Uzakdoğu yerleşik türü olmasına karşın ticaret yollarıyla önce Avrupa'ya ardından da Türkiye'ye girdi. Bu türün yumurtaları çok dayanıklı olduğundan canlılığını kaybetmeyip çokça ürüyorlar. İstanbul başta olmak üzere entegre mücadele uygulanması gerekir. Gelecek dönemde Asya kaplan bağlantılı hastalık veya virüsler görülebilir" ifadelerini kullandı.
"BU TÜR ARTIK ULUSAL BİR SORUN"
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Sağlık Daire Başkanı Uzman Dr. Önder Yüksel Eryiğit, "1.5 yıl önce İstanbul için tehdit dediğimiz Asya kaplan sineği maalesef bu yıl sorun olarak ortaya çıktı" uyarısını yaparak şöyle konuştu:
"Geçen yıl Sarıyer, Beykoz, Şile, Ümraniye, Silivri gibi yeşil ve sulak yerlerde görülen bu tür artık kent geneline yayılmaya başlamış durumda. İstanbul'un her semtinde Asya kaplan sineğini görebiliyoruz. İstanbul'da 198 bin sinek üreme kaynağı tespit ettik. Asya kaplan türü sadece İstanbul değil, önlem alınmazsa, yakın zamanda Türkiye'nin önemli sorunlarından biri haline gelebilir. Sivrisinek türlerinin üreme kaynaklarını her hafta kontrol ediyoruz. Larva mücadelesinin sadece ilkbaharda yapıldığı şeklinde yanlış bir algı ve bilgi kirliliği oluşturuldu. Bu soruna karşı mücadele algoritması oluşturup, Vektörle Mücadele Bilim Kurulu'nu hayata geçirdik."
"Bu sorun tıpkı yangın, sel veya iklim değişikliği gibi ulusal sorun kabul edilmeli" ifadesini kullanan Eryiğit, "Tropikal iklim ve sıcaklık değerlerindeki artış devam ederse, Asya kaplan türüyle mücadele zorlaşacaktır. Bu sorun zamanla tüm Türkiye'nin sorunu haline gelecektir. Bizi en çok ürküten konu, hastalık etkeni olacak virüsleri taşıyan Asya kaplan türünün bulaşıcı hastalıklara neden olmasıdır. Neyse ki şu an için böyle bir durum olmadı" bilgisini paylaştı.
"İLAÇLAMA YETERLİ DEĞİL, ÖNLEM ALINMALI"
İstanbul Üniversitesi Zooloji Ana Bilim Dalı'ndan Fatih Dikmen, "Asya kaplan türü ciddi risk oluşturduğundan önlem alınmalı. Çeşitli virüs ve hastalıkları taşıyan bu türe karşı, ilaçlama yeterli değil. İlaçtan kaçabilen sinekler ilaca dirençli hale geliyor. Popülasyon daha güçlü hale geliyor. İstanbul'daki durgun su kaynaklarını kurutmak ekosisteme zarar vereceğinden, Asya kaplan sineği ve türlerini yok edecek kurbağa veya larva yiyen balık türlerinin sulak alanlara yerleştirilmesi gündeme gelmeli. Asya kaplan sivrisineği dirençli bir tür olduğundan bir kap suda bile yumurtluyor. Vatandaşlarımız evlerinde, bahçelerinde su birikintileri bırakmasınlar" diye konuştu.
SİVRİSİNEK ISIRIĞINA NE İYİ GELİR?
Yaz döneminde havaların ısınmasıyla birlikte ortaya çıkan geceleri uykusuz bırakan sivrisinek ısırıkları doğal ve bitkisel yöntemlerle geçebilir. Bunun yanı sıra sivrisineklerden korunmak için sinek koruyucu spreyler kullanılabilir.
* Buz kompresi
* Fesleğen
* Çay poşetleri
* Aloe vera
* Seyreltilmiş, kıyılmış sarımsak
* Yulaf ezmesi
* Tuz ve limon suyu
