Evde yapılan konservelerde ve turşularda en sık uygulanan yöntemlerden biri, kavanozları ters çevirerek soğutmak. Ancak uzmanlar, bu alışkanlığın özellikle vidalı kapaklı kavanozlarda sağlık açısından ciddi riskler taşıdığını vurguluyor. Kavanozun soğutulma şekli, içindeki ürünün raf ömrünü doğrudan etkiliyor.
VİDALI KAPAKLARDA TERS ÇEVİRME NEDEN RİSKLİ?
Evde yapılan konservelerde genellikle iki tür kapak kullanılıyor: konserve anahtarıyla sıkılan kapaklar ve elle sıkılan vidalı kapaklar. Uzmanlara göre, özellikle vidalı kapaklarda ters çevirme işlemi şu riskleri beraberinde getiriyor:
- YETERSİZ VAKUM OLUŞUMU: Vidalı kapaklar, konserve anahtarı kadar güçlü bir sızdırmazlık sağlamıyor. Ters çevrildiğinde kapaktan hava sızabiliyor ve bu da bakteri üremesine neden olabiliyor.
- SIZINTI RİSKİ: Sıcak ve basınçlı içerikler, kapağın kenarlarından sızarak dışarı çıkabilir. Bu durum hem konserveyi bozuyor hem de steril ortamı tehlikeye atıyor.
- BOZULMA VE FERMANTASYON: Kapağın gevşemesi durumunda içeride istenmeyen fermantasyon başlıyor. Küf, kötü koku ve tat bozukluğu görülebiliyor.
ANAHTARLA KAPATILAN KAVANOZLARDA NEDEN TERS ÇEVİRME YAPILIYOR?
Konserve anahtarıyla sıkıca kapatılan kavanozlarda ters çevirme işlemi, bazı avantajlar sağlıyor:
- KAPAĞIN SIZDIRMA TESTİ: Ters çevrildiğinde kapağın sızdırmaz olup olmadığı kolayca fark edilir.
- EŞİT SOĞUMA SAĞLANIR: Tüm kavanoz eşit şekilde soğuduğunda içeride doğal vakum oluşumu desteklenir.
- GÜVENLİ SAKLAMA KOŞULLARI: Uygun kapak ve yöntemle yapılan ters çevirme işlemi, ürünün daha uzun süre dayanmasına katkı sağlar.
VİDALI KAPAKLI KAVANOZLARDA DOĞRU SAKLAMA YÖNTEMİ NEDİR?
Vidalı kapak kullananların, ters çevirme yönteminden kesinlikle kaçınması öneriliyor. Bunun yerine şu adımlar izlenmeli:
- KAVANOZLARI DİK DURUMDA TUTUN: Konserve ya da turşu hazırlandıktan sonra, kavanozlar dik şekilde yerleştirilmelidir.
- YAVAŞ SOĞUTUN: Kavanozların üzeri ılık bir havlu veya battaniye ile örtülerek yavaşça soğumaları sağlanmalıdır.
- KAPAĞI KONTROL EDİN: Kavanoz tamamen soğuduktan sonra kapağın ortasına bastırın. Eğer içe göçükse ve “tık” sesi çıkmıyorsa, kapağın vakumlandığı anlaşılır.
UZMANLARDAN EV KONSERVECİLERİNE UYARI
Evde konserve ve turşu hazırlayanların kullandıkları kapak tipine göre hareket etmeleri büyük önem taşıyor. Uzmanlar, özellikle vidalı kapaklı kavanozlarda ters çevirme alışkanlığının bırakılması gerektiğini ve güvenli saklama yöntemlerinin uygulanmasının gıda güvenliği açısından hayati olduğunu vurguluyor.
