Refah payı, bir ülkedeki ekonomik büyüme ve refah artışının bir kısmının doğrudan vatandaşlara dağıtılmasını sağlayan bir kavramdır. Bu ödeme, genellikle devlet tarafından belirli bir dönemde yapılan bir tür sosyal yardım veya gelir dağıtımı şeklinde gerçekleşir. Refah payı, ekonomik refahın adil bir şekilde paylaşılmasını ve toplumsal adaletin sağlanmasını amaçlar.
Refah Payı Ne Demek?
Refah payı, bir ülkenin ekonomisindeki refahın toplumun geneline yayılmasını sağlamak amacıyla uygulanan bir gelir dağılımı politikasıdır. Bu politika kapsamında, genellikle ülkenin ekonomik büyümesinden elde edilen gelirin bir kısmı, düşük gelirli veya dezavantajlı gruplara doğrudan aktarılır. Böylece toplumdaki gelir eşitsizliğinin azaltılması ve sosyal refahın artırılması hedeflenir. Refah payı, genellikle vergi veya devlet bütçesi yoluyla finanse edilir ve sosyal yardım programları aracılığıyla dağıtılır.
Refah Payı Tarihçesi
Refah payı kavramı, ilk kez 1940'larda İngiliz iktisatçı Arthur Pigou tarafından ortaya atılmıştır. Ancak, modern anlamda refah payı uygulamaları 20. yüzyılın ortalarında, özellikle II. Dünya Savaşı sonrası dönemde yaygınlaşmıştır.
Türkiye'de ise refah payı uygulamaları 1980'li yıllarda başlamıştır.
Refah Payı Hesaplama
Refah payı genellikle bir ülkenin gayri safi milli hasılası (GSMH) üzerinden hesaplanır. Bu hesaplama genellikle belirli bir dönemdeki ekonomik büyümenin yüzdesi olarak ifade edilir.
Refah payının hesaplanmasında kullanılan formüller ülkeden ülkeye değişiklik gösterebilir, ancak genellikle kişi başına düşen gelir artışı ile ilişkilendirilir.