Tatlıların vazgeçilmez aroması olan vanilya, sadece lezzetiyle değil üretim sürecindeki zorluklarla da dikkat çekiyor. Dünyanın en pahalı baharatları arasında yer alan çubuk vanilya, özellikle organik ve kaliteli üretim olduğunda kilosu 1500 TL’yi aşıyor.
BİR GÜNLÜK ŞANS: VANİLYA ÇİÇEĞİ SADECE 24 SAATTE TOZLAŞTIRILMALI
Vanilya aslında bir orkide türünün meyvesi. En büyük zorluk ise bu bitkinin çiçeklerinin yılda yalnızca bir gün açması. O gün içerisinde her çiçek elle tek tek tozlaştırılmak zorunda. Bu zahmetli süreç, üretimi hem sınırlı hem de değerli kılıyor.
ÇUBUK VANİLYA NEDEN BU KADAR PAHALI?
Vanilya hasadı yalnızca tozlaştırmayla bitmiyor. Çubuk vanilya, hasattan sonra:
- Kaynar suya batırılıyor,
- Güneşte kurutuluyor,
- Aylarca süren fermantasyon sürecine alınıyor.
Bu işlemlerin her biri tamamen emek yoğun. Bu nedenle, çubuk vanilyanın kilosu, özellikle organik ve yüksek kalite olduğunda binlerce lirayı bulabiliyor.
TOZ VANİLYA VE VANİLİN UCUZ AMA KALİTESİ FARKLI
Market raflarında satılan toz vanilya veya vanilin formları, çubuk vanilyaya göre çok daha uygun fiyatlı. Ancak uzmanlara göre:
“Gerçek çubuk vanilya ile sentetik vanilin arasındaki fark ilk tatta anlaşılır.”
Yani fiyat avantajına rağmen aroma ve lezzet açısından yapay alternatifler, gerçek vanilyanın yerini tutamıyor.
VANİLYA FİYATLARINI NELER BELİRLİYOR?
Vanilya fiyatları birçok etkene bağlı olarak değişiyor:
- Menşei (Madagaskar, Endonezya, Meksika öne çıkıyor)
- Organik olup olmaması
- Fermantasyon süresi ve üretim şekli
- İthalat ve gümrük koşulları
Özellikle Madagaskar menşeli çubuk vanilyalar, altınla yarışacak fiyatlardan alıcı bulabiliyor.
EN ZAHMETLİ TARIM ÜRÜNLERİNDEN BİRİ
Toz vanilin kolayca erişilebilir olsa da, gerçek vanilya özellikle pastacılık, gurme mutfaklar ve organik ürün tercih edenler için vazgeçilmez bir aroma kaynağı olmayı sürdürüyor. Hasat sürecinin zorluğu ise vanilyayı hem tarımsal hem ekonomik olarak değerli kılıyor.
