Kıdem tazminatında çalışmaların tamamlandığını belirten Çalışma Bakanı Müezzinoğlu, “İsteyen mevcut sistemde kalmaya devam edebilecek ya da yeni sisteme geçebilecek” dedi. Uygulama Avusturya modeli dikkate alınarak hazırlandı.
Çalışma ve Sosyal Güvenli Bakanı Mehmet Müezzinoğlu kıdem tazminatıyla ilgili bakanlıkta gazetecilerin sorularını yanıtladı. Büyük tartışmalara neden olan kıdem tazminatına ilişkin çalışmanın teknik olarak tamamlandığını belirten Müezzinoğlu, çalışmanın Ekonomi Koordinasyon Kurulu’na (EKK) sunacaklarını belirterek, “41 yıldır uygulanan bir sistemde işverenin kasasında bekleyen bir para işçinin alın teri olan bir paradan çalışanların yüzde 75-80’i yararlanamıyor. 13 milyon çalışanın 10 milyonu bu durumda. Bu işçinin alın teridir, Şimdi biz hakkaniyetli, şeffaf, sürdürülebilir ve saygın bir sistemi getirmeye çalışıyoruz. Hükümet olarak stratejimizi çizdikten sonra paydaşlarla konuyu masaya yatıracağız” dedi.
Kıdem tazminatında şu anda mevcut çalışanlara da alternatif olacak düzenlemeler bulunduğunu ifade eden Müezzinoğlu, “İsteyen mevcut sistemde kalmaya devam edebilecek. Ya da yeni sisteme geçmeye karar verebilecek. Patronu ile uzlaşıp sistemle ilgili hesaplaşmayı kendi aralarında yaparak yeni sisteme bundan sonra devam edebilecek. Yine işverenle işçi anlaşıp haklarını sisteme devredebileceği şekilde alternatifler olacak. Yine işçinin primlerinin yatırılmaması durumunda devlet takip edecek, işçi mahkemelerde bununla ilgili sürünmeyecek” değerlendirmesi yaptı. Bakanlığın kıdem tazminatında Avusturya modeline benzer bir uygulamayı hayata geçirmesi bekleniyor. İstihdam seferberliğinde ikinci aşamaya geçileceğine de değinen Bakan Müezzinoğlu, ikinci dönemin İş Sağlığı ve Güvenliği olacağını kaydetti. Bu kapsamda illerin SGK ve sosyal güvenlik il müdürleri (SGİM) ile görüntülü tele konferans toplantısı yapan Müezzinoğlu, 1 Ocak-7 Mayıs arasında 47a’lı olarak istihdam edilen sayısının 767 bin 322 kişi olduğunu söyledi. 4/a da hedefin 1,5 milyon kişi olduğunu vurgulayan Müezzinoğlu, haziran ayında 1 milyona ulaşılacağını açıkladı. İşbaşı eğitim programları kapsamında 500 bin istihdam imkanının bulunduğunu hatırlatan Müezzinoğlu, burada da 108 bin 949 kişinin işbaşı istihdam edildiğini söyledi.
Seferberliğin ikinci döneminde öncelikli konunun İş Sağlığı ve Güvenliği ve en çok ölümlü kazaların yaşandığı iş kolu inşaat sektörü olduğunu ifade eden Müezzinoğlu, bu kapsamda da 13 Eylül Cumartesi günü İstanbul’da inşaat sektörünün önde gelen firmalarının, işçi ve işveren sendika temsilcilerinin, TOKİ’nin, KİPTAŞ’ın, şantiye şeflerinin katılacağı bir organizasyon yapacaklarını anlattı. Bu konunun Eylül ayında okullar açıldığında okullarda da gündeme getirileceğini söyleyen Müezzinoğlu, Mayıs sonunda süresi sona erecek olan SGK prim borçları taksitlerinin de ödenmesinin ihmal edilmemesi uyarısını yaptı.
‘İŞÇİNİN İŞ GÜVENCESİDİR’
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Başkanı Kani Beko, “Kıdem tazminatı, işten çıkarılan işçinin evine götürdüğü ekmektir. Kıdem tazminatı, işçinin iş güvencesidir” dedi. Beko, işçilerin kendilerine verilen sözleri unutmadığını, 1 Kasım 2015 seçimlerinden önce taşeronlara kadro sözü verildiğine işaret ederek, “Görmeyen gözler görsün, duymayan kulaklar duysun, taşeron işçi kardeşlerimiz kadro alıncaya kadar bedeli ne olursa olsun mücadelemiz devam edecek” ifadelerini kullandı. “Kiralık işçi” konusuna ilişkin görüşlerini de dile getiren Beko, Türkiye’de her 5 işçiden 3’ünün işsiz olduğunu belirterek, “Gelin hep beraber aydınlık bir ülke için birer meşale yakalım” yorumunda bulundu.
‘30 GÜNÜMÜZE DOKUNMAYIN’
Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay, mevcut kıdem tazminatından nokta kadar geriye gitmeyeceklerini söyledi. Bu yılki 1 Mayıs etkinlikleri kapsamında Anadolu Meydanı’nda konuşan Atalay, kıdem tazminatı konusunda şunları söylemişti: “Türk-İş topluluğu bu ülkede birlikten yana oldu, beraberlikten yana oldu, ülkenin çıkarlarından yana oldu. Biz bunları yaparken pişirip pişirip önümüze kıdem tazminatını getiriyorlar. Asgari ücretle çalışan bir kardeşimiz 100 sene çalışsa 1 lira biriktiremez. 30 günümüze dokunmayın, mevcut kıdem tazminatından nokta kadar geriye gitmeyiz. Geriye giderseniz, kıdem tazminatının yapısını bozarsanız... Bizi 1,5 milyon görmeyin, tüm işçiler olarak 15 milyon, çocuğumuzla 60 milyonuz. ”
SORUNLARA ARAŞTIRMA ÖNERGESİ
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Emek Büroları Koordinatörü Veli Ağbaba, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Müezzinoğlu’nun kıdem tazminatının fona devredilmesiyle ilgili çalışmaların tamamlandığı ifadeleri üzerine yazılı bir açıklama yaptı. “Sendikaların hayır dediğine biz evet demeyiz” diyen Ağbaba, kıdem tazminatının fona devredilmesiyle toplu işten çıkarmaların olabileceği uyarısında bulunarak, “Emekçilerin üç kuruşundan elinizi çekin” ifadelerini kullandı. Ayrıca emekçilerin kıdem tazminatları konusunda yaşadıkları sorunların ve çözüm önerilerinin araştırılması amacıyla Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, Manisa Milletvekili Özgür Özel ve Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş imzasıyla TBMM’ye bir araştırma önergesi sunuldu.
AVUSTURYA’DA PARA AZALIYOR
Avusturya modeline göre tazminat almaya hak kazanan çalışan 5 yıl sonunda 2 aylık brüt ücret, 15 yıl sonunda ise 4 aylık brüt ücretini tazminat olarak almaya hak kazanacak. Çalışanlar 3 yıldan önce kıdem tazminatı alamayacaklar. 5 yıl çalışan bir işçi doğum, evlat edinme veya çocuk bakma gibi sebeplerle işinden ayrılırsa tazminatını almaya hak kazanacak. Bu modele göre 3-5 yıl arası çalışanlar 2 aylık, 5-10 yıl arasında çalışanlar 3 aylık. 10-15 yıl arası çalışanlar ise 4 aylık tazminat alıyorlar. Yani Türkiye Avusturya modelini uygulama kararı alırsa çalışanların alacağı devlet güvencesine girerken alacakları kıdem tazminatı ciddi anlamda azalacak. Yeni sistemin öngördüğü belirtilen bir diğer düzenleme ise bir kez kıdem tazminatı alan işçinin bir sonraki tazminatı için 5 yıl bekleyecek olması. Mevcut sistemde aynı iş yerinde 1 yıl çalışmak kıdem tazminatını hak etmek için yeterli. İstifa eden çalışan kıdem tazminatı alamaz, işverenin işten çıkarması gerekiyor. Ancak askerlik görevi, kadınların evlendikten sonra 1 yıl içinde istifa etmesi durumlarında da tazminat alınıyor. Sağlık sorununun işin yapılmasına engel oluşturması halinde de tazminata hak kazanılıyor. Çalışılan her bir yıl için 30 günlük brüt ücret tutarı kıdem tazminatı için ödeniyor.
